Sonderkommando: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m podmiana linków na prawidłowe, replaced: Treblinka (KL) → Treblinka (obozy) (2)
Linia 15:
 
=== Bunt Sonderkommando w Krematorium IV ===
[[7 października]] [[1944]] roku nastąpił słynny "bunt Sonderkommando" w Krematorium IV. Był to ostatni z trzech wielkich buntów w dziejach niemieckich hitlerowskich obozów (po buncie w [[Sobibor]]ze i [[Treblinka (KLobozy)|Treblince]]). Wzięło w nim udział prawie całe Sonderkommando (poza obsadą Krematorium III). Po zgromadzeniu przemyconych z obozu w Monowicach materiałów wybuchowych, więźniowie częściowo zniszczyli krematorium nr IV i razem z więźniami osadzonymi w krematorium nr II podjęli próbę masowej ucieczki - zakończyła się ona niepowodzeniem. Większość z nich (451 osób) zginęła na miejscu. Straty były też po stronie załogi obozu - zginęło trzech strażników<ref>Rafał Kuzak, [http://ciekawostkihistoryczne.pl/2013/10/07/sonderkommando-chwyta-za-bron-bunt-w-obozie-auschwitz-birkenau/ ''Sonderkommando chwyta za broń. Bunt w obozie Auschwitz-Birkenau''], „Ciekawostki historyczne”, 7 października 2013.</ref>. Buntem kierowali polscy Żydzi: Jankiel Handelsman, Josef Deresiński, Załmen Gradowski, Josef Darębus. Podjęte po buncie śledztwo ujawniło, że materiały wybuchowe dostarczyły cztery więźniarki, Żydówki – [[Roza Robota]], Ala Gertner, Regina Safirsztain i Estera Wajcblum, pracujące przy demontażu starych samolotów. Zostały ujęte i publicznie powieszone w styczniu [[1945]] r., na 21 dni przed wyzwoleniem obozu.
 
Dzięki rozluźnieniu dyscypliny, panującemu przy wyprowadzaniu więźniów [[Auschwitz-Birkenau]] przed nadejściem [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]], wielu z pozostałych przy życiu przedostało się do pozostałych części obozu, do innych więźniów, a dzięki wcześniejszemu lepszemu odżywieniu przeżyło [[Marsze śmierci|marsz śmierci]].
Linia 22:
 
== Komanda specjalne w innych obozach ==
W innych obozach [[holocaust|zagłady]] istniały również grupy więźniów, wykonujących prace przy procesie eksterminacji, jednakże nazwa Sonderkommando, w odniesieniu do tych miejsc, funkcjonowała wyłącznie w [[Auschwitz-Birkenau]]. Na przykład w [[Treblinka (KLobozy)|Treblince]], [[Sobibor]]ze oraz [[Belzec|Bełżcu]] oficjalna nazwa ośrodków zagłady brzmiała ''[[Schutzstaffel|SS]]-Sonderkommando''.
 
Niemcy tworzyli także doraźne "komanda specjalne", których zadaniem była praca przy zacieraniu zbrodni nazistowskich, np. poprzez [[ekshumacja|ekshumację]] i palenie zwłok pomordowanych. Po wykonaniu tych prac członkowie komand byli uśmiercani.