Agora: Różnice pomiędzy wersjami

Agora (edytuj)

Wersja z 15:59, 13 gru 2015

Usunięte 695 bajtów ,  5 lat temu
ilustracja, polskie znaki
m (Wycofano edycje użytkownika 80.238.109.233 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Ptjackyll.)
(ilustracja, polskie znaki)
Znaczniki: VisualEditor wulgaryzmy lub nieodpowiednie słownictwo (filtr nadużyć)
{{Inne znaczenia|placu w starożytnej Grecji|[[agora (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
'''Agorapierdoła''' ([[język grecki|gr.]] {{grc|ἀγορά}}, dosł. ''miejsce zgromadzeń'') – główny plac, [[rynek (urbanistyka)|rynek]] w miastach [[starożytna Grecja|starożytnej Grecji]]. Centrum wokół którego toczyło się życie polityczne, religijne, a czasami także handlowe. ▼
[[Plik:Athens Roman Agora 4-2004 1.JPG|thumb|300px|Agora w [[Ateny|Atenach]].]]
▲'''Agora''' ([[język grecki|gr.]] {{grc|ἀγορά}}, dosł. ''miejsce zgromadzeń'') – główny plac, [[rynek (urbanistyka)|rynek]] w miastach [[starożytna Grecja|starożytnej Grecji]]. Centrum wokół którego toczyło się życie polityczne, religijne, a czasami także handlowe.
 
We wczesnym etapie rozwoju polis agorą nazywano samo zgromadzenie obywateli uprawnionych do głosowania<ref name=Ateny>W dawnych Atenach, s.27.</ref>.
Początkowo, w miastach z długą tradycją osadniczą, była nieplanowa, o niezbyt wyraźnych granicach, często jej plan był zaburzony budynkami o charakterze publicznym lub religijnym (po stronie zachodniej) i straganami (po stronie wschodniej), czy centralnie przebiegającą ulicą<ref>Encyklopedia sztuki starożytnej, s.44.</ref>.
 
Od VVI wieku p.n.e. „agora jońska”, zakładana według [[System hippodamejski|systemu hippodamejskiego]], miała najczęściej kształt prostokąta, który - począwszy od [[Sztuka grecka w okresie klasycznym|okresu klasycznego]] - otaczały [[portyk]]i kolumnowe ([[stoa]])<ref>Encyklopedia sztuki starożytnej, s.282.</ref>. Przez jej środek z reguły przechodziła główna ulica miasta. Na agorze znajdowały się zazwyczaj budowle o przeznaczeniu religijnym i publicznym, mównice i siedzenia dla urzędników, studnie/fontanny oraz pomniki.
 
Wejście do agory miało niekiedy formę imponującej bramy, jak np. w [[Efez]]ie, [[Priene]] czy [[Milet|Milecie]].
Rzymskim odpowiednikiem agory ateńskiej było ''[[Forum Romanum]]''.
 
{{wikisłownik|agora}}▼
== Zobacz też ==
* [[agorafobia]]
* [[emporion]]
{{przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |inni =Anna Derwojedowa, Andrzej Dulewicz, Bożena Grochala (red.) |tytuł =Encyklopedia sztuki starożytnej |miejsce =Warszawa |wydawca =Wydawnictwo Naukowe PWN |rok =1998 |isbn =83-01-12466-0}}
* {{cytuj książkę |autor =N.G.L. Hammond |tytuł =Dzieje Grecji |miejsce =Warszawa |wydawca =Państwowy Instytut Wydawniczy |rok =1973}}
* {{cytuj książkę |inni =Janina Kosińska, Krzysztof Plater (red.) |tytuł =W dawnych Atenach |wydawca =Zakład Narodowy im Ossolińskich |rok =1971}}
 
▲{{wikisłownik|agora}}
 
[[Kategoria:Architektura starożytnej Grecji]]
Anonimowy użytkownik
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Specjalna:MobileDiff/44320868”