Płaca: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa w ramach projektu
Linia 1:
'''Płaca''' (''pensja, wynagrodzenie, zapłata, gratyfikacja'') – ogół wydatków pieniężnych i innych świadczeń wypłacanych pracownikom z tytułu zatrudnienia w [[Podmiot gospodarczy|podmiocie gospodarczym]]. Obejmuje wypłaty pieniężne, inne świadczenia oraz wartość tzw. świadczeń w naturze (towary, materiały, usługi itp.)  lub ekwiwalenty wypłacane [[pracownik]]om lub innym [[Osoba fizyczna|osobom fizycznym]] przez [[Pracodawca|pracodawcę]] za wykonaną na jego rzecz [[Zatrudnienie|pracę]].
 
== Prawo międzynarodowe ==
Linia 5:
 
== Wysokość wynagrodzenia ==
Wysokość wynagrodzenia ustalana jest ustalana przy zawieraniu umowy (o pracę, dzieło lub zlecenie), a więc przed wykonaniem pracy lub dzieła. Wynagrodzenie obciążone jest [[Podatek dochodowy od osób fizycznych|podatkiem dochodowym]] oraz [[Ubezpieczenia społeczne|składkami ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego]], dlatego rozróżnia się:
* [[Płaca brutto|płacę brutto]] – jest to łączna kwota stanowiącawynagrodzenia kosztuwzględniająca pracodawcyobciążenia zpodatkowe tytułui wynagrodzenia,składki na ubezpieczenia społeczne (w części płaconej przez pracownika);
* [[Płaca netto|płacę netto]] – jest to kwota wynagrodzenia brutto pomniejszona o kwotę należnego podatku dochodowego oraz składek ubezpieczeniowych (w części płaconej przez pracownika).
 
Wysokość wynagrodzenia jest uzależniona od wielu czynników. Na wysokość wynagrodzenia wpływają czynniki z [[Makrootoczenie|makrootoczenia]] takie, jak poziom rozwoju gospodarczego kraju i regionu, regulacje prawne, sytuacja na rynku pracy oraz pozycja związków zawodowych i organizacji pracodawców. Wysokość płacy wynika również z cech organizacji, w której pracownik jest zatrudniony: branży, jej sytuacji finansowej, technologii wytwarzania oraz kultury organizacyjnej. Istotny wpływ mają także charakterystyki pracownika: jego wykształcenie, umiejętności, pełnione role oraz osiągane wyniki.
Wysokość wynagrodzenia jest uzależniona od posiadanych kwalifikacji, branży oraz miejsca zatrudnienia<ref>[http://prnews.pl/marketing-i-pr/ile-zarabiaja-polacy-68036.html ''Ile zarabiają Polacy?'' na PRNews.pl (Dostęp: 2012-01-13)]</ref>, natomiast efektywne wynagradzanie to jedno z najtrudniejszych i najbardziej odpowiedzialnych zadań realizowanych przez działy [[Zasoby ludzkie|HR]]<ref>[http://prnews.pl/wiadomosci/zarzadzanie-wynagrodzeniami-recepta-na-kryzys-2804827.html ''Zarządzanie wynagrodzeniami – recepta na kryzys'' – PRNews.pl (Dostęp: 2013-04-16)]</ref>.
 
== Rodzaje i składniki wynagrodzeń ==
Linia 30:
== Potrącenia ==
=== Przykłady potrąceń od wynagrodzeń w Polsce ===
Z ustalonego w umowie wynagrodzenia brutto obligatoryjnie potrącane różne elementy, w zależności od rodzaju zawartej umowy oraz kilku innych warunków:
{|class="wikitable" style="text-align: center"
!colspan=2|Tytuł potrącenia
Linia 37:
!Umowa o dzieło
|-
|colspan=2|zaliczka na [[podatek dochodowy od osób fizycznych]]|||według [[Skala podatkowa|skali podatkowej]]||19%według wynagrodzenia[[Skala bruttopodatkowa|skali podatkowej]] pomniejszonegopomniejszone o 20% zryczałtowanych [[Koszt uzyskania przychodów|kosztów uzyskania przychodów]]||19%według wynagrodzeniaskali bruttopodatkowej pomniejszonegopomniejszone o 20% lub 50%<ref>W przypadku praw autorskich i pokrewnych</ref> zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów
|-
|rowspan=4|składki na [[Ubezpieczenia społeczne|ubezpieczenia]]||[[Ubezpieczenie emerytalne|emerytalne]]||zawsze||rowspan=3|uwarunkowane||rowspan=4|jeśli umowę zawarto z własnym pracownikiem
Linia 53:
Potrącenia dobrowolne dotyczą wynagrodzeń wypłacanych z tytułu umowy o pracę. Pracownik musi na nie złożyć pisemną zgodę. Do takich potrąceń należą np. składki na ubezpieczenie grupowe, składki na związki zawodowe, kluby sportowe, wpłaty do kasy zapomogowo-pożyczkowej itp.
 
Przykładowe obliczenie wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę dla pracownika, który nie dojeżdża do pracy do innej miejscowości i przysługuje mu odliczenie ulgi podatkowej, wg parametrów obowiązujących w lutym2015 2008roku:
{|class="wikitable"
!Opis
!Kwota<ref>{{Cytuj|autor = |tytuł = Kalkulator wynagrodzeń netto i brutto|data = |url = http://www.pit.pl/kalkulator-wynagrodzen-netto-i-brutto/|data dostępu = {{#time:Y-m-d}}}}</ref>
!Kwota
!%
|-
Linia 71:
|Podstawa naliczenia składki ubezpieczenia zdrowotnego||style="text-align: right"|1725,80 zł
|-
|Składka ubezpieczenia zdrowotnego (9%)|| style="text-align: right" |155,32 zł<ref>W tym 133,75 zł jest odliczane od podatku dochodowego (7,75% podstawy)</ref>
|-
|Zaliczka na podatek dochodowy po umniejszeniu o część (7,75%) składki ubezpieczenia zdrowotnego||style="text-align: right"|134111 zł
|-
|Wynagrodzenie netto||style="text-align: right"|14361459,48||style="text-align: right"|72,373
|-
|Potrącenia (np. ubezpieczenie grupowe)||style="text-align: right"|30 zł
|-
|Kwota do wypłaty||style="text-align: right"|14061419,48||style="text-align: right"|70,871
|}
 
=== Wypłata wynagrodzenia ===
Zasady obowiązujące przy wypłacie wynagrodzeń<ref>[http://ksiegowosc-online.blogspot.com/2014/08/zasady-wypacania-wynagrodzen.html Zasady wypłacania wynagrodzeń w Polsce]</ref>:
* wypłata wynagrodzenia powinna odbywać się raz w miesiącu, w stałym i z góry określonym terminie (z wyłączeniem składników wynagrodzenia przysługujących po dłuższym okresie np.premia roczna),
* wynagrodzenie wypłacane jest z dołu po ustaleniu jego pełnej wysokości najczęściej na koniec miesiąca, nie później niż w ciągu 10 dni następnego miesiąca,
* wynagrodzenie powinno mieć formę pieniężną, inna forma wynagrodzenia przewidziana jest tylko w przypadkach regulowanych odrębnymi ustaleniami, przepisami, tylko część wynagrodzenia może mieć formę niepieniężną,
* wynagrodzenie jako zobowiązanie pieniężne na terenie Polski może być wyrażone tylko w walucie polskiej.
 
== Zobacz też ==
Linia 93 ⟶ 86:
* [[funkcje płac]]
* [[średnia krajowa]]
* [[zasoby ludzkie]]
 
{{Przypisy|2}}
 
== Bibliografia ==
* A. Pocztowski, ''Zarządzanie zasobami ludzkimi'', PWN, 2008, s. 327-331.
 
== Linki zewnętrzne ==