Tokusatsu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
merytoryczne, redakcyjne, źródła/przypisy, szablon
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2012-04}}
[[Plik:26th Tokyo International Film Festival Baltan - Ultraman.jpg|thumb|Postaci z tokusatsuserialu o nazwieTV [[Ultraman]]]]
{{nihongo|'''Tokusatsu'''|特撮|tokusatsu|skrót od właśc. 特殊撮影 ''tokushu satsuei''<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Kindaichi | imię = Kyōsuke | tytuł = Shin-meikai kokugo jiten | wydawca = Sanseido Co.,Ltd. | miejsce = Tokyo | data = 1974 | strony = 796}}</ref>,|efekty specjalne w filmie i fotografii}} – termin w języku [[Japonia|japońskim]], oznaczający dosłownie efekty specjalne, stosowane w filmach kinowych i telewizyjnych, ale przyjął się także jako ogólne określenie specyficznego gatunku filmów [[live-action|akcji]], [[Fantastyka naukowa|science fiction]], [[fantasy]], [[horror]]u, czy [[TV Drama|dram]], z udziałem różnorodnych potworów (np. [[kaijū]], jak: [[Godzilla]] i [[Gamera]]), [[superbohater]]ów (np. serie ''[[Kamen Rider]]'' i ''[[Metalowi Herosi]]''), czy dram z gatunku [[mecha]] (np. ''[[Giant Robon]]''). Niektóre produkcje tego rodzaju łączą kilka z tych podgatunków, jak na przykład serie: ''[[Ultraman]]'' i ''[[Super Sentai]]''. Japońskie filmy tego rodzaju są mało znane poza Azją.
{{nihongo|'''Tokusatsu'''|特撮|tokusatsu|dosł "efekty specjalne"}} – termin używany w [[Japonia|Japonii]] odnoszący się do wszelkich kinowych lub telewizyjnych filmów [[live-action]], czy [[TV Drama|dram]], które odznaczają się znacznym wykorzystaniem efektów specjalnych (''tokusatsu'' dosłownie tłumaczy się jako "efekty specjalne").
 
Tego rodzaju efekty specjalne i technika zaczęły się kształtować w latach 50. XX w., wraz narodzinami [[Godzilla|Godzilli]], jednego z najbardziej znanych potworów (''kaijū'') w kinematografii światowej.
Produkcje ''tokusatsu'' przeważnie zajmują się gatunkami [[Fantastyka naukowa|science fiction]], [[fantasy]] i [[horror]]u. Najpopularniejsze rodzaje ''tokusatsu'' obejmują filmy z [[Kaijū|monstrualnymi potworami]] (np. [[Godzilla]] i [[Gamera]]), telewizyjne seriale o [[superbohater]]ach (np. serie ''[[Kamen Rider]]'' i ''[[Metalowi Herosi]]'') czy dramy z gatunku [[mecha]] (np. ''[[Giant Robo]]''). Niektóre telewizyjne produkcje ''tokusatsu'' łączą kilka z tych podgatunków, jak na przykład serie ''[[Ultraman]]'' i ''[[Super Sentai]]''. ''Tokusatsu'' jest jedną z najbardziej popularnych form japońskiej rozrywki, ale większość filmów i programów telewizyjnych z tego gatunku nie jest powszechnie znanych poza Azją.
 
Artysta odTwórca efektów specjalnych [[Eiji Tsuburaya]] i reżyser [[Ishirō Honda]] wspólnie wykreowalinakręcili w 1954 roku pierwszy film ''[[Godzilla - król potworów]]''. Tsuburaya, zainspirowany amerykańskim filmem ''[[King Kong]]'', opracował wiele technik, które stały się podstawą gatunku, takie jak tzw. suitmation – wykorzystującą ludzkiego aktora w stroju gigantycznego potwora w połączeniu z wykorzystaniem miniatury i pomniejszonego planu miasta<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.japantimes.co.jp/culture/2013/06/12/general/preserving-a-classic-japanese-art-form-tokusatsu-magic/#.Vn_t6rbhDs0 | tytuł = Preserving a classic Japanese art form: tokusatsu magic | nazwisko = Kelts | imię = Roland | opublikowany = Japan Times | język = en | data dostępu = 2015-12-27}}</ref>. ''Godzilla'' na zawsze zmienił krajobrazjapońskie japońskiegokino science fiction, fantasy i kinafantasy, tworząc wyjątkowo japońskąodmienną wizję gatunku zwykle, zdominowanego przez kino amerykańskie<ref>''Millennial Monsters: Japanese Toys and the Global Imagination'', pp. 47–8. ISBN 0-520-24565-2</ref>.
== Etymologia ==
Termin ''tokusatsu'' powstał jako [[Kontaminacja (językoznawstwo)|kontaminacja]] japońskiego wyrażenia {{nihongo|''tokushu satsuei''|特殊撮影||pl. "specjalne zdjęcie"}}.
 
== Historia ==
''Tokusatsu'' ma swoje początki we wczesnym [[Teatr japoński|teatrze japońskim]], w szczególności [[kabuki]] (w scenach akcji i walki) i [[bunraku]], w którym wykorzystywano jedne z wcześniejszych form efektów specjalnych, dokładniej [[Teatr lalek|lalkarstwa]]. Nowoczesne ''Tokusatsu'' jednak zaczęło się kształtować dopiero na początku 1950 roku, z koncepcyjnych i twórczych narodzin [[Godzilla|Godzilli]], jednego z najbardziej znanych potworów (''kaiju'') wszech czasów.
 
Artysta od efektów specjalnych [[Eiji Tsuburaya]] i reżyser [[Ishirō Honda]] wspólnie wykreowali w 1954 roku pierwszy film ''[[Godzilla - król potworów]]''. Tsuburaya, zainspirowany amerykańskim filmem ''[[King Kong]]'', opracował wiele technik, które stały się podstawą gatunku, takie jak tzw. suitmation – wykorzystującą ludzkiego aktora w stroju gigantycznego potwora w połączeniu z wykorzystaniem miniatury i pomniejszonego planu miasta. ''Godzilla'' na zawsze zmienił krajobraz japońskiego science fiction, fantasy i kina, tworząc wyjątkowo japońską wizję gatunku zwykle zdominowanego przez kino amerykańskie<ref>''Millennial Monsters: Japanese Toys and the Global Imagination'', pp. 47–8. ISBN 0-520-24565-2</ref>.
 
{{Przypisy}}