Olbia (kolonia grecka): Różnice pomiędzy wersjami

'''Olbia''' ([[język starogrecki|stgr.]] ''Óλβια'' – szczęśliwa, bogata<ref>Przymiotnik ’όλβιος ma również takie znaczenie w odniesieniu do dóbr materialnych (''Słownik grecko-polski'', Warszawa: PWN, 1962, t. III, s. 263n).</ref>), zwana też '''Olbią Pontyjską'''<ref>W odróżnieniu od [[Olbia Galijska|Olbii Galijskiej]], kolonii [[MassaliaMarsylia|Massalii]] w zachodniej części Morza Śródziemnego.</ref>, znana także jako Olbiopolis, Borystenes<ref>''Mała encyklopedia kultury antycznej A-Z'', Warszawa: PWN, 1988, s. 540.</ref>) – kolonia [[starożytna Grecja|grecka]] leżąca na północnym wybrzeżu [[Morze Czarne|Morza Czarnego]] w pobliżu ujść [[Boh]]u (stgr. ''Hypanis'') i [[Dniepr]]u (stgr. ''Borystenes''), na południe od współczesnego [[Mikołajów|Nikołajewa]] (w pobliżu dzisiejszej wsi Parutino).

Świadectwem istotnej roli handlowej miasta w tym regionie są liczne monety pojawiające się już we wczesnym okresie jego istnienia. Początkowo sa nimi służące do prostej wymiany [[płacidło|płacidła]] odlewane w kształcie ryby (tzw. delfinki), które poźniejpóźniej (VI/V w.) zastępują miedziane monety odlewane z wyobrażeniem na [[awers i rewers|awersie]] głowy [[Atena|Ateny]], [[Demeter]] lub tzw. [[Gorgony|gorgonejonu]]. Na rewersie noszą one przedstawienie najczęściej delfina bądź orła z delfinem w szponach. W połowie IV w. p.n.e. w Olbii wypuszczane są srebrne [[stater (jednostka)|statery]] z podobnymi wyobrażeniami. Część monet ma uwidocznioną nazwę miasta w postaci OLBI lub OLBIO[politon] albo napisy ARIX, EMINAKO (imiona urzędników). Na podstawie bogatego materiału numizmatycznego można stwierdzić i prześledzić niemal dwustuletni rozwój mennictwa olbijskiego<ref>А. Н. Зограф: ''Античные монеты'', Мocквa: Издательство АН СССР, 1951, s. 121-145.</ref>. Jego badaniom wiele starań poświęcił [[Aleksandr Zograf|A. Zograf]], po nim P. Karyszkowski, najnowszych ustaleń dokonał W. Nieczytajło<ref>В. В. Нечитайло: ''Каталог античных монет Ольбии - VI в. до н.э.-III в. н.э.'', Киев 2000.</ref>.

Stwierdzono ślady osadnictwa od VI wieku p.n.e. do IV w. n.e.<ref>''Słownik kultury antycznej'', dz. cyt., s. 360.</ref>. Odkryto pozostałości murów twierdzy z [[baszta]]mi obronnymi i podwójną bramą, [[agora|agorę]] i świątynię dwóch bóstw ([[Apollo (mitologia)|Apollina]] [[Delfy|Delfickiego]] i [[Zeus]]a<ref>''Словарь античности'', dz. cyt., s. 395.</ref>. W ostatnim dwudziestoleciu szczególne zasługi dla odtwarzania przeszłości miasta położyła A. S. Rusjajewa. {{fakt|Obecnie badania archeologiczne prowadzi tam S. D. Kriżicki|data=2015-11}}.

* {{Cytuj książkę | tytuł = Словарь античности | wydawca = Прогресс| miejsce = Москва| rok = 1989}}