Kultura popularna: Różnice pomiędzy wersjami

[[Matthew Arnold]] (jego praca ''Culture and Anarchy'' z [[1869]] roku przedstawia krytykę [[amerykanizacja|amerykanizacji]]) atakował masową [[Prasa (media)|prasę]] za jej [[demagogia|demagogię]] i zastępowanie treści o wartościach intelektualnych i estetycznych przez tematykę związaną z [[biznes]]em i [[polityka|polityką]]. Matthew Arnold wychowany w umysłowej ekskluzywności [[Uniwersytet Oksfordzki|Oxfordu]] bliski był w swoim spojrzeniu do krytyków takich jak Thomas Carlyle, z niechęcią odnosił się do [[Inżynieria mechaniczna|mechanicznej]] [[cywilizacja|cywilizacji]] [[przemysł]]owej i pełen był pogardy dla "[[Ochlokracja|motłochu]]" i [[mieszczaństwo|mieszczańskich]] [[Filister|filistrów]]. Choć swój atak skierował w końcu nie tyle przeciwko masom ile przeciw manipulatorom tych mas, którzy porzucają istotne wartości kultury, kierując się ku fałszywym wartościom polityki. Prognozował, że wzrost produkcji połączony ze ślepą pogonią za zyskiem doprowadzi do wzrostu mas, pogrążonych w nędzy ekonomicznej i kulturowej (stąd też brał się jego lęk przed rewolucją). W przeciwieństwie do późniejszych krytyków miał w sobie wiele [[optymizm]]u. Uważał, że właściwa droga wiedzie przez upowszechnianie tego, co w kulturze intelektualnej jest najlepsze. Podejście takie kontrastuje ze stanowiskiem późniejszych krytyków, jakich jak Ernest Renan, Friedrich Nietzsche, czy Oswald Spengler, którzy szeroki zakres oddziaływania kultury zawsze wiązali ze sprowadzeniem kultury do wspólnego mianownika i przez to sprowadzeniem jej do przeciętności i bylejakości.

 

 

Kolejny, bardzo wpływowy krytyk, o skrajnie indywidualistycznym i elitarystycznym spojrzeniu na kulturę to [[Friedrich Nietzsche]]. W teoriach Nietzschego zarówno sama masa, jak i kultura masowa jest jedną z głównych koncepcji. Masy te traktuje z głęboką wręcz utopijną pogardą, ujmując je w takich terminach jak ''trzoda'' czy ''bydło''. Potępia też [[burżuazja|burżuazję]] i system [[kapitalizm|kapitalistycznego]] wyzysku, bo jak uważa brak w tym odpowiedniego dostojeństwa i stylu, a idąc dalej tym tokiem rozumowania potrafi nawet okazać zrozumienie [[socjalizm|socjalistom]], którzy przeciwstawiają się systemowi kapitalistycznemu. Człowiek zamknięty w [[pragmatyzm|pragmatycznym]], kapitalistycznym systemie jednostajnej, rutynowej, bezmyślnej pracy produkcyjnej, bez wglądu na to, jaką pełni w tym systemie rolę, upodabnia się do zwykłej [[maszyna|maszyny]]. Rozwój [[Rynek (ekonomia)|rynku]] i [[handel|handlu]] a wraz z tym przeniknięcie zasad komercji do kultury doprowadziło do powstania niskiej komercyjnej kultury, którą nazywał pogardliwie "[[kram]]arską". Artyści dążąc do produktywności, sami doprowadzają do swojej degradacji. Friedrich Nietzsche krytykuje kulturę współczesnego mu społeczeństwa właśnie dlatego, że jest masowa, mechaniczna i skomercjalizowana, służy rozrywce i zaspokojeniu. Takiej kulturze przeciwstawia kulturę wyższą, przez którą rozumie wytwory warstwy społecznej, która nie musi parać się pracą produkcyjną i tworzy, korzystając ze swobody [[Czas wolny|czasu wolnego]]. Jednak zwiększający się dostęp klas średnich do czasu wolnego Nietzsche uznawał za zagrożenie dla kultury wyższej, gdyż prawdziwa kultura wyższa powstaje tylko w warunkach [[Patos (estetyka)|patosu]] dystansu społecznego. Prawdziwą kulturę wyższą wiązał z ideą wzniosłego cierpienia, podczas gdy niska kultura była tym rodzajem kultury, która służyła masom do zabawy, przynosiła im zadowolenie, szczęście lub doskonałość materialną. Zagrożenie widział też w upowszechnianiu oświaty i kultury, bo upowszechnienie życia kulturalnego i dóbr kultury nieodłącznie wiązało się dla niego z ich dewaluacją.