Warszawa Wschodnia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie
→‎Historia: drobne merytoryczne
Linia 43:
[[Plik:Relikty Dworca Terespolskiego w Warszawie.jpg|thumb|Zachowany fragment budynku Dworca Terespolskiego]]
[[Plik:Kamień pamiątkowy sanitariuszki Dworzec Wschodni.JPG|thumb|Kamień pamiątkowy poświęcony sanitariuszkom poległym podczas bombardowań dworca we [[Obrona Warszawy (1939)|wrześniu 1939]], ustawiony na skwerze przed budynkiem dworca od strony ul. Kijowskiej w 1968<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Ciepłowski | imię = Stanisław | tytuł = Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w. | wydawca = Argraf | miejsce = Warszawa | data = 2004 | strony = 123 | isbn = 83-912463-4-5}}</ref>]]
Powstanie Dworca Wschodniego wiąże się z budową [[Linia kolejowa nr 2|Kolei Warszawsko-Terespolskiej]], w ramach której w roku 1866 oddano do użytku Dworzecdworzec TerespolskiWarszawa Praga(nazwa zmieniona na Warszawa Terespolska w 1881 r.), zwany także Dworcem Brzeskim), położony mniej więcej w połowie drogi między obecnym dworcem a [[Ulica Targowa w Warszawie|ul. Targową]]. Ten [[Stacja czołowa (kolejnictwo)|dworzec czołowy]] obsługiwał głównie pociągi w kierunku [[Brześć|Brześcia]] i [[Lublin]]a. Jako jeden z nielicznych warszawskich dworców uniknął w 1915 większych zniszczeń ze strony wycofujących się wojsk rosyjskich.
 
Podczas przebudowy [[Warszawski Węzeł Kolejowy|Warszawskiego Węzła Kolejowego]] rozpoczętej w 1919 dworzec został przebudowany na [[Stacja węzłowa|czołowo-przelotowy]] i od 1933 stał się elementem [[Kolej średnicowa w Warszawie|warszawskiej linii średnicowej]]. Perony zostały przesunięte w obecne miejsce - na nasypie. Nasyp przykrył też dotychczasowy teren peronów i torów. Budynek dworcowy znalazł się poza strefą stacyjną.
 
W pierwszych dniach września 1939 dworzec był wielokrotnie bombardowany, wielu ewakuujących się mieszkańców Warszawy zostało rannych. Pomoc niosły im warszawskie harcerki i uczennice, z których część zginęła 5 września w kolejnym bombardowaniu. Ich pamięci poświęcony jest głaz ustawiony naprzeciwko jednego z wejść do dworca od strony ul. Kijowskiej.
 
W 1944 dotychczasowy budynek uległ zniszczeniu. Do dziś pozostająca resztka jest jedyną pozostałością historycznych dworców warszawskich. Po wojnie jego funkcje przejęły obiekty prowizoryczne, nazwane nieco na wyrost Dworcem Wschodnim.
 
Elementem całkowitej przebudowy tego rejonu [[Praga (Warszawa)|Pragi]] po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] była przebudowa i gruntowna modernizacja układu torowego stacji Warszawa Wschodnia. Nowy budynek dworca zaplanowano w miejscu oddalonym od dotychczasowego o ok. 200 metrów w kierunku wschodnim, co wynikało z zamiaru poprowadzenia w tamtym rejonie [[Aleja Tysiąclecia w Warszawie|alei Tysiąclecia]] – części planowanej [[Obwodnica śródmiejska Warszawy|obwodnicy śródmiejskiej Warszawy]]. W odległości ok. 100 metrów od obecnego gmachu dworcowego w kierunku [[Ulica Targowa w Warszawie|ul. Targowej]] zachował się niewielki fragment skrzydła budynku dawnego Dworca Terespolskiego, obecnie zaadaptowany na punkt skupu złomu.