Wikipedia

Stanisław Dąbek: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne redakcyjne
StankoBot (dyskusja | edycje)
9331 edycji
m ortografia przy użyciu AWB
Linia 32:
W związku z wybuchem [[I wojna światowa|I wojny światowej]] w 1914 roku powołano go do służby w piechocie [[Armia Austro-Węgier|cesarskiej i królewskiej Armii]] jako [[jednoroczny ochotnik]], a następnie skierowano do szkoły dla oficerów rezerwy w miejscowości Belzinek koło Pilska na Morawach. Po ukończeniu Szkoły Oficerów Rezerwy otrzymał stopień [[podporucznik]]a i został wysłany na front. Podczas walk w [[Karpaty|Karpatach]] został ciężko ranny. Po rehabilitacji walczył we [[Włochy|Włoszech]] do końca wojny.
 
Pod koniec 1918 zgłosił się do Wojska Polskiego. Wziął udział w [[Wojna polsko-ukraińska|wojnie z Ukraińcami]] i [[wojna polsko-bolszewicka|bolszewikami]]. 15 września 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu [[major]]a, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 36 z 22 września 1920 roku, poz. 843.</ref>.
 
Był kolejno dowódcą II batalion [[14 Pułk Piechoty Ziemi Kujawskiej|14 Pułku Piechoty]] oraz w [[8 Pułk Piechoty Legionów|8]] i [[7 Pułk Piechoty Legionów|7 Pułku Piechoty Legionów]]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 378. lokatą w korpusie oficerów piechoty<ref>Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 33.</ref>.
Linia 38:
1 grudnia 1924 roku został awansowany na [[podpułkownik]]a ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku i 100. lokatą w korpusie oficerów piechoty<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 17 grudnia 1924 r., Nr 131, s. 732.</ref>. Później był zastępcą dowódcy 7 Pułku Piechoty Legionów w [[Chełm]]ie. Od 3 lutego 1928 był słuchaczem III unifikacyjnego trzymiesięcznego kursu dowódców pułków w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w Rembertowie<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 20 stycznia 1928 r., Nr 2, s. 9.</ref>. W 1928 wyznaczony został na stanowisko komendanta Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 4 w Tomaszowie Mazowieckim<ref>Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 24.07.1928 r.</ref>. Od 1929 do 1930 pełnił funkcję komendanta [[Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie|Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty]] w Zambrowie<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 23 grudnia 1929 r., Nr 20, s. 378.</ref>. Z dniem 15 lipca 1930 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy 7 Pułku Piechoty Legionów w Chełmie<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 18 czerwca 1930 r., Nr 11, s. 206.</ref>{{odn|Rocznik Oficerski|1932|s=19, 537}}. 10 grudnia 1931 roku otrzymał awans na pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 roku i 9. lokatą w korpusie oficerów piechoty<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 11 grudnia 1931 r., Nr 10, s. 395.</ref>. W 1937 roku objął dowództwo [[52 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych|52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych]] w Złoczowie.
 
W przededniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] pod koniec lipca 1939 został wyznaczony dowódcą [[Morska Brygada Obrony Narodowej|Morskiej Brygady Obrony Narodowej]] i p.o. dowódcą [[Lądowa Obrona Wybrzeża|Lądowej Obrony Wybrzeża]]. Podjął aktywne prace nad umocnieniem pozycji obronnych i wzmocnieniem uzbrojenia podległych mu jednostek. Podczas [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] dowodził aktywnie całością sił lądowych zgromadzonych wokół [[Gdynia|Gdyni]], organizując wypady zaczepne. Wobec przeważających sił [[Wehrmacht]]u i odcięcia wojsk polskich na [[Wybrzeże|Wybrzeżu]] od pozostałej części kraju podjął decyzję o ewakuacji na [[Kępa Oksywska|Kępę Oksywską]]. Wieczorem 19 września 1939, w obliczu nieuchronnej klęski, odebrał sobie życie strzałem w głowę. Skromną uroczystość pogrzebowa, po której pułkownik został pochowany w grobie w okolicach Zakładu Kwarantannowego, poprowadził<ref>”Błogosławiony ks. kmdr ppor Władyslaw Miegoń pierwszy kapelan Marynarki Wojennej II RP” str. 62 </ref>[[Władysław Miegoń|ks. kmdr ppor. Władysław Miegoń]] – pierwszy kapelan Marynarki Wojennej. W dniu 23 października 1946 roku na „cmentarzu Babi Dół” odbyły się ekshumacje, m.in. płk Dąbka<ref>Protokół nr 7 z ekshumacji zwłok znajdujących się na terenie Babi Dół</ref>. Natomiast 30 października 1946 roku odbył się uroczysty pogrzeb dowódcy [[Lądowa Obrona Wybrzeża|Lądowej Obrony Wybrzeża]] oraz jego sześciu współtowarzyszy broni<ref>Dziennik Bałtycki nr 302 z 2 listopada 1946 r.</ref>. W dniu 30 sierpnia 1957 roku na grobie pułkownika Dąbka na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Redłowie została odsłonięta płyta nagrobna z wyrytymi słowami „Pokażę Wam jak Polak walczy i umiera”<ref>Dziennik Bałtycki nr 208 z 1 i 2 września 1957 r.</ref>. Dla upamiętnienia miejsca śmierci pułkownika w dniu 19 września 1974 roku w Babich Dołach została odsłonięta tablica pamiątkowa. W uroczystości tej uczestniczyła żona pułkownika, Irena Dąbek. Tablicę wykonała Odlewnia Stoczni Marynarki Wojennej. Miejsce to nie jest ogólnie dostępne, gdyż znajduje się na terenie [[43 Baza Lotnictwa Morskiego|43 Bazy Lotnictwa Morskiego]].
 
Pułkownik Stanisław Dąbek został pośmiertnie awansowany na stopień [[Generał#We współczesnym Wojsku Polskim|generała brygady]]. Po raz pierwszy przez Naczelnego Wodza, gen. broni [[Władysław Anders|Władysława Andersa]] ze starszeństwem z 1 stycznia 1964 roku. Po raz drugi w 1969 roku przez Prezydenta RP na Uchodźstwie, [[August Zaleski|Augusta Zaleskiego]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://eprints.hist.pl/302/1/1969-06-30_nr4.pdf|tytuł=Dz.U.R.P. z 1969 r. Nr 4|strony=22}}</ref>. Prezydent RP Lech Wałęsa w swoim Postanowieniu z dnia 4 czerwca 1993 roku w sprawie uznania stopni wojskowych nadanych przez władze Rzeczypospolitej na Uchodźstwie uznał stopień generała brygady, nadany pośmiertnie przez Naczelnego Wodza.
Linia 61:
W 1989 roku [[Mennica Państwowa]] wprowadziła do obiegu medal wybity w tombaku przedstawiający pułkownika Dąbka oraz [[Lądowa Obrona Wybrzeża|Lądową Obronę Wybrzeża]]. Został on wykonany według projektu Zbigniewa Kotyłło, w dwóch wersjach: patynowany oraz srebrzony i oksydowany. Medal wyemitowało Towarzystwo Wiedzy Obronnej w ramach serii „Wybitni wodzowie i dowódcy w historii oręża polskiego”.
 
W 2009 roku z okazji 70. rocznicy wybuchu II Wojnywojny Światowejświatowej Skarbnica Narodowa stworzyła kolekcję medali "Polacy w II Wojniewojnie Światowej”światowej” według projektu Andrzeja
i Roussany Nowakowskich. Jednym z medali jest „OBRONA KĘPY OKSYWSKIEJ – PŁK STANISŁAW DĄBEK”. Medale są w dwóch wersjach, pierwsza została wybita w czystym srebrze, próba 999/1000 a druga została wykonana z mosiądzu i jest platerowana 24-karatowym złotem. Średnica medali to 40 &nbsp;mm.
 
O pułkowniku Dąbku i jego żołnierzach zrealizowany został również film (dokument fabularyzowany), wyprodukowany w 2009 przez [[Telewizja Polska|Telewizję Polską]]; autor scenariusza i reżyser Bartosz Paduch. W rolę głównego bohatera wcielił się aktor [[Teatr Miejski w Gdyni im. Witolda Gombrowicza|Teatru Miejskiego]] w [[Gdynia|Gdyni]] Bogdan Smagacki.
Linia 100:
* http://www.plo.com.pl/?sub=3&sub2=p&statek=370
* http://www.tvp.pl/gdansk/aktualnosci/kultura/pulkownik-dabek-obrona-gdyni-1939/2071010
* http://historia.trojmiasto.pl/28-marca-data-podwojnie-wazna-dla-Gdyni-n88956.html
 
{{Kontrola autorytatywna}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanisław_Dąbek”