Żerca: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Według rosyjskiej wersji żercy |
Źródło żertwy jako słowa |
||
Linia 1:
{{Wikiźródła|Encyklopedia staropolska/Zerzec|hasło ''Zerzec'' w Encyklopedii staropolskiej|tekst=nie}}
'''Żerca''', '''żyrzec''', '''żyrzko''' – nazwa [[kapłan]]a-ofiarnika u dawnych [[Słowianie|Słowian]], pozostająca w bliskim związku ze słowem [[żertwa]] (ofiara)<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Gieysztor| imię = Aleksander| autor link =Aleksander Gieysztor | tytuł = Mitologia Słowian| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego| miejsce = Warszawa| rok = 2006| strony = 210| isbn = 83-235-0234-X}}</ref>, od prasłowiańskiego ''*žьrti'' (“poświęcać”) + ''*-ьcь'', z praindoeuropejskiego ''[[wiktionary:Appendix:Proto-Indo-European/gʷerH-|*gʷerH-]]'' ("chwalić"), ze wspólnym źródłosłowem z łacińskim [[wikt:gratis|gratis]]<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Стр. 207|url = http://vasmer.narod.ru/p207.htm|opublikowany = vasmer.narod.ru|data dostępu = 2015-10-21}}</ref>.
Najpełniejsze informacje o słowiańskich kapłanach zachowały się z obszaru [[Połabie|Połabia]]. Żercy zajmowali się składaniem ofiar i wyznaczaniem terminów świąt, a także rzucaniem losów, [[wróżenie]]m i kojarzeniem małżeństw ([[Swaćba]]). Stanowili elitę we wczesnosłowiańskim społeczeństwie i odgrywali dużą rolę polityczną, niejednokrotnie współrządząc wraz z księciem. Zgodnie z przekazami kronikarskimi nosili długie szaty i nie obcinali włosów. W okresie chrystianizacji stanowili główne ognisko oporu przeciwko nowej religii<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Szyjewski |imię=Andrzej |autor link = |inni= |tytuł=Religia Słowian |wydanie= |wydawca=Wydawnictwo WAM |miejsce=Kraków |rok=2004 |strony = 153|isbn=83-7318-205-5}}</ref>.
| |||