Georges Bizet: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Ważniejsze utwory: redakcje i dodatki merytoryczne
WP:SK+Bn, drobne redakcyjne
Linia 2:
|Imię i nazwisko = Georges Bizet
|Grafika = Georges bizet.jpg
|Podpis =
|Pełne imię i nazwisko = Alexandre-César-Léopold Bizet
|Data i miejsce urodzenia = [[25 października]] [[1838]]<br />[[Paryż]]
Linia 8:
|Narodowość = francuska
|Dziedzina sztuki = muzyka klasyczna (głównie opera)
|Styl =
|Ważne dzieła = ''[[Carmen (opera)|Carmen]]'', ''[[Poławiacze pereł]]'', ''Piękne dziewczę z Perth'', ''Djamileh'', ''Arlezjanka'', ''I symfonia C-dur''
|Muzeum artysty =
|odznaczenia =
|nagrody = Prix de Rome (1857)
|commons = Category:Georges Bizet
|source =
|quote = Georges Bizet
|e-teatr_id =
|www =
}}
'''Georges Bizet''' (wym. [{{IPA|ʒɔʁʒ bizɛ}}]), właściwiewłaśc. '''Alexandre-César-Léopold Bizet''' (ur. [[25 października]] [[1838]] w [[Paryż]]u, zm. [[3 czerwca]] [[1875]] w [[Bougival]] k. Paryża) – kompozytor [[Francja|francuski]], pisałkompozytor piszący przede wszystkim [[Opera|opery]].
 
'''Georges Bizet''' (wym. [{{IPA|ʒɔʁʒ bizɛ}}]), właściwie ''Alexandre-César-Léopold Bizet'' (ur. [[25 października]] [[1838]] w [[Paryż]]u, zm. [[3 czerwca]] [[1875]] w [[Bougival]] k. Paryża) – kompozytor [[Francja|francuski]], pisał przede wszystkim [[Opera|opery]].
Przedwczesna śmierć w wieku 36 lat nie pozwoliła Bizetowi na osiągnięcie poważniejszych sukcesów przed napisaniem opery ''[[Carmen (opera)|Carmen]]''. Stała się ona jednym z najpopularniejszych i najczęściej wystawianych dzieł operowych na świecie.
 
== Biografia ==
Chociaż rodzice nadali mu imiona Alexandre-César-Léopold to przez całe życie znany był pod imieniem ''Georges'', zapisanym w rejestrze parafialnym. Obydwoje rodziców było związanych z muzyką - ojciec Adolphe uczył śpiewu, a matka Aimée była pianistką.
 
PoczątkiEdukację edukacji muzycznejmuzyczną rozpoczął w domu rodzinnym. W 1848 przed 10 urodzinami Bizet rozpocząłzostał naukęprzyjęty wdo [[Konserwatorium Paryskie|paryskimparyskiego konserwatorium]], gręgdzie uczył się gry na [[fortepian]]ie i [[Organy|organach]], kompozycjęoraz kompozycji (u [[Jacques Fromental Halévy|J.F.Jacques’a Fromentala Halévy’ego]]), przez jakiś czas również [[Harmonia (muzyka)|harmonięharmonii]] u [[Charles Gounod|CharlesaCharles’a Gounoda]]. Jeszcze w trakcie studiów napisał m.in. grywaną do dziś ''I Symfonię C-dur''. W 1857 zdobył ''Prix de Rome'' za kantatę ''Chlodwig i Klotylda''. Nagrodą był pobyt na stypendium we Włoszech, gdzie przebywał w latach 1858-18601858–1860. Pierwsze opery (''Poławiacze pereł'', ''Piękne dziewczę z Perth'', ''Djamileh'') zostały chłodno przyjęte. Sukcesem okazała się dopiero suita symfoniczna ''Arlezjanka'', która pierwotnie powstała jako muzyka do sztuki [[Alphonse Daudet|Alphonse'aAlphonse’a Daudeta]]. Również najwybitniejsze dzieło Bizeta – opera ''[[Carmen (opera)|Carmen]]'', spotkało się z niezrozumieniem i niechęcią do tego stopnia, że niektórzy biografowie doszukują się w tym przyczyny załamania nerwowego i przedwczesnej śmierci kompozytora, jednakże teoria ta nie ma jednak udokumentowanego potwierdzenia. Utwory Bizeta zostały docenione dopiero po jego śmierci. Pochowany został na [[Cmentarz Père-Lachaise|Cmentarzu Père-Lachaise]], pomnik nagrobny zaprojektował [[Charles Garnier]].
 
== Ważniejsze utwory ==
; Opery i operetki
* ''Doktor Miracle'' (''Le docteur Miracle'') – libretto: Leon Battu i Ludovic Halévy, napisana w roku 1856, premiera: Paryż, Bouffes-Parisiens, 9 kwietnia [[1857 w muzyce|1857]]. Za tą jednoaktową operę otrzymał nagrodę ufundowaną przez [[Jacques Offenbach|Jacquesa Offenbacha]]
* ''Don Procopio'' – napisana ok. 1859, libretto: C. Cambiaggio, premiera: Monte Carlo 10 marca 1906
* ''La guzla de l'émirl’émir'' (''Gęśla emira'') – opera komiczna, napisana ok. 1862, libretto: [[Jules Barbier|J. Barbier]] i [[Michel Carré|M. Carré]], nie zachowała się
* ''Iwan IV'' – pisana w latach 1862-1866, niedokończona, zachowana tylko we fragmentach
* ''[[Poławiacze pereł]]'' (''Les Pêcheurs de perles'') – napisana w 1863, libretto: E. Cormon i M. Carré, premiera: Paryż, Théâtre Lyrique, 30 września 1863
Linia 60 ⟶ 58:
* {{Cytuj stronę | url = http://www.mfiles.co.uk/composers/Georges-Bizet.htm | tytuł = Georges Bizet (1838 - 1875) | język = en | data dostępu = 2015-07-30}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko= Kamiński |imię=Piotr |tytuł= Tysiąc i jedna opera |tom=2 |data=2008 |wydawca=Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA |miejsce=Warszawa |strony=107-122 |isbn=978-83-224-0900-5}}
* {{Cytuj książkę |tytuł= Wielkie opery. Georges Bizet - Carmen|tom=1 |data=2009 |wydawca=Agora S.A. |miejsce=Warszawa |strony= | isbn=978-83-77552-522-9}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{SORTUJ:Bizet, Georges}}
[[Kategoria:Francuscy kompozytorzy operowi]]