Fiolet metylowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dodanie szablonu.
szablon, WP:SK+ToS+mSI+Bn
Linia 1:
{{Wskaźnik pH
'''Fiolet metylowy''' (fiolet metylowy 2B, fiolet zasadowy 1){{r|Fluka}} – mieszanina 3 [[związki organiczne|organicznych związków chemicznych]]: tetra-, penta- i heksametylowych pochodnych [[chlorowodorki|chlorowodorku]] [[pararozanilina|pararozaniliny]], {{chem|[(NH|2|C|2|H|4|)|3|C]|+|Cl|-}}{{r|Gessner}}. [[Numer CAS]] 101357-18-0{{r|Gessner}} lub 8004-87-3{{r|CRC}}. Głównym składnikiem jest związek pentametylowy{{r|Sabnis}}, natomiast pochodna w pełni metylowana (chlorowodorek heksametylopararozaniliny) znana jest jako [[fiolet krystaliczny]] (lub fiolet zasadowy 3, fiolet gencjanowy i in.){{r|Sigma}}. Jako "[[fiolet gencjanowy]]" określa się też mieszaninę fioletu metylowego z fioletem krystalicznym, służącą do sporządzania [[gencjana|gencjany]]{{r|Farmakopea Polska III str}}.
|wskaźnik = Fiolet metylowy
{{Wskaznik_pH|nazwa_wskaznika=Fiolet metylowy<br>|pon_pH=0.15|pow_pH=3.2|kolor_ponizej=yellow|kolor_powyzej=#b30086}}
|1. wartość pH = < 0,15
|1. barwa = yellow
|2. wartość pH = > 3,2
|2. barwa = #b30086
|float = right
}}
'''Fiolet metylowy''' (fiolet metylowy 2B, fiolet zasadowy 1){{r|Fluka}} – mieszanina 3 [[związki organiczne|organicznych związków chemicznych]]: tetra-, penta- i heksametylowych pochodnych [[chlorowodorki|chlorowodorku]] [[pararozanilina|pararozaniliny]], {{chem|[(NH|2|C|2|H|4|)|3|C]|+|Cl|-}}{{r|Gessner}}. [[Numer CAS]] 101357-18-0{{r|Gessner}} lub 8004-87-3{{r|CRC}}. Głównym składnikiem jest związek pentametylowy{{r|Sabnis}}, natomiast pochodna w pełni metylowana (chlorowodorek heksametylopararozaniliny) znana jest jako [[fiolet krystaliczny]] (lub fiolet zasadowy 3, fiolet gencjanowy i in.){{r|Sigma}}. Jako "[[Gencjana|fiolet gencjanowy]]" określa się też mieszaninę fioletu metylowego z fioletem krystalicznym, służącą do sporządzania [[gencjana|gencjany]]{{r|Farmakopea Polska III str}}.
 
Otrzymywany jest przez przedmuchiwanie powietrza przez roztwór [[dimetyloanilina|dimetyloaniliny]] w obecności [[fenol]]u, [[chlorek sodu|chlorku sodu]] i soli miedzi(II), co prowadzi do częściowej [[dealkilowanie|dealkilacji]] dimetyloaniliny z wydzieleniem [[Aldehyd mrówkowy|formaldehydu]], który ulega kondensacji z aminoanilinami obecnymi w mieszaninie{{r|Gessner}}.
Linia 6 ⟶ 13:
W stanie stałym jest zielonym krystalicznym proszkiem, natomiast roztwory mają kolor żółty (pH < 0,15) lub fioletowy (pH > 3,2){{r|Sabnis}}.
 
Stosowany jest m.in. jako [[Chemiczne wskaźniki pH|wskaźnik pH]] (zakres zmiany barwy pH 0,1–2,0){{r|Fluka}} i [[Wskaźniki chemiczne|wskaźnik]] do wykrywania [[utleniacz]]y (ze względu na odbarwianie się w środowisku utleniającym){{r|Balser}}, jako substancja barwiąca [[denaturat]]{{r|Kosaric}} i składnik rysików [[ołówek kopiowyOłówek|ołówków kopiowych]]{{r|Colditz}}.
 
{|class="wikitable" style="text-align:center"
|+Pochodne pararozaniliny wchodzące w skład fioletu metylowego
!Liczba grup metylowych
|4 || 5 || 6
|-
!Wzór strukturalny
|[[Plik:Methyl Violet 2B.png|center|150px]] || [[Plik:Methyl Violet 6B.png|center|150px]] || [[Plik:Methyl Violet 10B.png|center|150px|Methyl violet 10B|center|150px]]
|-
!Wzór sumaryczny
|C<sub>23</sub>H<sub>26</sub>N<sub>3</sub>Cl || C<sub>24</sub>H<sub>28</sub>N<sub>3</sub>Cl
|| C<sub>25</sub>H<sub>30</sub>N<sub>3</sub>Cl
|-
![[ChemSpider]] ID
Linia 29 ⟶ 36:
== Przypisy ==
{{Przypisy-lista|l. kolumn=2|
* <ref name="Balser">{{cytuj książkę | tytuł = Ullmann'sUllmann’s Encyclopedia of Chemical Technology | wydawca = Wiley | miejsce = Weinheim | data = 2005 | rozdział = Triarylmethane and Diarylmethane Dyes | nazwisko r = Klaus Balser i in. | doi = 10.1002/14356007.a05_419.pub2 | strony = 15}}</ref>
 
* <ref name="Colditz">{{cytuj książkę | tytuł = Ullmann'sUllmann’s Encyclopedia of Chemical Technology | wydawca = Wiley | miejsce = Weinheim | data = 2005 | rozdział = Drawing and Writing Materials | nazwisko r = Michael Colditz, Ernst Kunkel, Karl-Heinz Bohne | doi = 10.1002/14356007.a09_037 | strony = 4}}</ref>
 
* <ref name="CRC">{{cytuj książkę | tytuł = CRC Handbook of Chemistry and Physics | wydawca = CRC Press | miejsce = Boca Raton | wydanie = 83 | data = 2003 | strony = '''3'''-384}}</ref>
 
* <ref name="Farmakopea Polska III str">Farmakopea Polska III, s. 505.</ref>
 
* <ref name="Fluka">{{Sigma-Aldrich|69710|Fluka|data dostępu= 2013-03-17}}</ref>
 
* <ref name="Gessner">{{cytuj książkę | tytuł = Ullmann'sUllmann’s Encyclopedia of Chemical Technology | wydawca = Wiley | miejsce = Weinheim | data = 2005 | rozdział = Triarylmethane and Diarylmethane Dyes | nazwisko r = Thomas Gessner, Udo Mayer | doi = 10.1002/14356007.a27.179 | strony = 20–21}}</ref>
 
* <ref name="Kosaric">{{cytuj książkę | tytuł = Ullmann'sUllmann’s Encyclopedia of Chemical Technology | wydawca = Wiley | miejsce = Weinheim | data = 2005 | rozdział = Ethanol | nazwisko r = Naim Kosaric i in. | doi = 10.1002/14356007.a09_587 | strony = 38}}</ref>
 
* <ref name = Sabnis>{{Cytuj książkę | autor = R. W. Sabnis | tytuł = Handbook of Biological Dyes and Stains: Synthesis and Industrial Applications | doi = 10.1002/9780470586242 | wydawca = John Wiley and Sons | data = 2010 | strony = 309–312 | isbn = 9780470586242| rozdział = Methyl Violet 2B (Methyl Violet)}}
</ref>
* <ref name="Sigma">{{Sigma-Aldrich|C3886 |Sigma|data dostępu= 2013-03-17}}</ref>