Tytan (księżyc): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne |
dodany link zew., gramatyka, drobne merytoryczne |
||
Linia 47:
== Właściwości fizyczne ==
Tytan jest większy od najmniejszej planety w [[Układ Słoneczny|Układzie Słonecznym]] – [[Merkury|Merkurego]]. Jest zarazem drugim pod względem wielkości księżycem w naszym Układzie. Aż do przybycia sondy [[Voyager 1]] w 1980 do układu Saturna uważano, że jest nawet większy od [[Ganimedes (księżyc)|Ganimedesa]], jednak kiedy została odkryta atmosfera Tytana, okazało się, że ma on nieznacznie mniejszą średnicę.
=== Atmosfera ===
Linia 83:
* 1 lipca 2004 roku do Saturna doleciała sonda Cassini, a wraz z nią lądownik Huygens, wykonany przez Europejską Agencję Kosmiczną. Jego głównym celem było zebranie danych dotyczących gęstej atmosfery Tytana, dlatego też przelot przez nią trwał około 2,5 godziny{{r|kosmos}}. Wylądował on z powodzeniem na Tytanie 14 stycznia 2005 roku. Próbnik w trakcie opadania wykonywał zdjęcia, zbierał dane dotyczące atmosfery księżyca, jak również nagrywał dźwięki towarzyszące mu podczas lotu. Następnie poprzez sondę Cassini przesłał dane na Ziemię. Huygens z powodzeniem osiadł na powierzchni księżyca i w krótkim ślizgu natrafił na miękkie i dość zakurzone podłoże{{r|kosmos}}. Po ponad godzinie (przewidywany czas pracy wynosił kilkanaście minut) zakończył pracę i zamarzł. Zdjęcia wykonane przez próbnik w trakcie lądowania ukazały struktury niezwykle podobne do systemów rzecznych na Ziemi{{r|kosmos}}. W próbniku zainstalowano m.in. aparaturę pomiarową produkcji polskiej (termometr).
Sonda Cassini kontynuuje badania Tytana podczas kolejnych przelotów. Zwykle sonda nie zbliża się na mniej niż około 950 kilometrów, ze względu na „tarcie” atmosfery,
W roku 2004, na północnym biegunie Tytana sonda Cassini zarejestrowała wysoko unoszące się mgły oraz wirującą chmurę, w pierwszej połowie 2012 roku, podczas kolejnych przelotów obok Tytana stwierdzono obecność podobnej struktury nad południowym biegunem księżyca. Naukowcy z programu Cassini twierdzą, że to zmienne oświetlenie Tytana – czyli pory roku – powodują również zmiany zachodzące w atmosferze księżyca. Interesujące jest to, jak będą się one zmieniały w kolejnych latach{{r|kosmos}}.
=== Życie na Tytanie ===
Linia 98:
{{Przypisy|1|przypisy=
<ref name="astronautilus">{{Cytuj stronę | url = http://lk.astronautilus.pl/sondy/cass.htm | tytuł = Cassini | praca = Loty kosmiczne | data dostępu = 2016-02-08}}</ref>
<ref name=ssd>{{cytuj stronę | url = http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_elem | tytuł = Planetary Satellite Mean Orbital Parameters | data dostępu = 2012-09-30 | data = 2011-12-14 | opublikowany = Jet Propulsion Laboratory | język = en}}</ref>
<ref name=cosmos>{{cytuj stronę | url = http://www.cosmosmagazine.com/news/5171/climate-cycle-reveals-titan-earth| tytuł = Climate cycle reveals Titan as Earth-like| data dostępu = 2012-01-18| autor = Becky Crew| opublikowany = 2012-01-17 | język = en}}</ref>
<ref name=Tortola>{{cytuj stronę|url=http://saturn.jpl.nasa.gov/photos/imagedetails/index.cfm?imageId=4280|tytuł=Tortola Facula|data=2011-07-07|praca=Cassini Solstice Mission|opublikowany=NASA|data dostępu=2011-12-06}}</ref><ref name="Richardson">{{Cytuj pismo | nazwisko = Richardson | imię = James | nazwisko2 = Lorenz | nazwisko3 = McEwen | imię3 = Alfred | imię2 = Ralph D. | tytuł = Titan’s surface and rotation: new results from Voyager 1 images | czasopismo = Icarus | wolumin = 170 | strony = 113-124 | data = 2004 | doi = 10.1016/j.icarus.2004.03.010}}</ref>
<ref name="kosmos">{{Cytuj książkę | nazwisko = Złoczewski | imię = Kamil | tytuł = Niezwykła atmosfera Tytana. Księżyc pełen niespodzianek
}}
Linia 107 ⟶ 108:
* [http://www.esa.int/esa-mmg/mmg.pl?b=b&type=I&mission=Cassini-Huygens&single=y&start=46 zdjęcia z misji Huygens-Cassini] {{lang|en}}
* [http://esamultimedia.esa.int/images/huygens_alien_winds_descent.mp3 tytanowy wiatr (mp3)] {{lang|en}}
* {{Cytuj stronę | url = http://solarsystem.nasa.gov/planets/titan/indepth | tytuł = Titan | praca = Solar System Exploration | opublikowany = NASA | język = en | data dostępu = 2016-02-08}}
{{księżyce Saturna}}
| |||