Gaullizm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, WP:SK+ToS+mSK
Linia 1:
'''Gaullizm''' – to myśl polityczna i [[ruch polityczny]], którego podstawy stworzył [[Charles de Gaulle]] (1890-1970), [[generał]], polityk, [[prezydent]] [[V Republika Francuska|V Republiki Francuskiej]] w latach 1959-1969. Doktryna gaullizmu łączyła liczne elementy nadające jej [[prawicowość]] w powojennej historii [[Francja|Francji]].
 
== Główne składniki doktryny ==
# myśl chrześcijańska - opieranie zasad polityki na zasadach chrześcijaństwa.
# [[konserwatyzm]].
# [[liberalizm]] (zob. [[liberalizm klasyczny]]).
Linia 12:
# Koncepcja władzy akcentowała rolę przywódcy politycznego i jego walory ([[autorytet]], zasługi, kompetencje)
 
Koncepcja centralizmu i wzmacniania władzy nie kolidowała z postulowanym [[Demokracja|demokratycznym]] charakterem Państwa. Silne [[państwo]] winno aktywnie uczestniczyć w kształtowaniu i regulowaniu stosunków społecznych i gospodarczych.
Zakładano [[interwencjonizm]] państwowy jako instrument korygowania skutków mechanizmów [[Wolny rynek|rynkowych]], w szczególności odniesieniu do cen, dochodów, zatrudnienia oraz [[Bezrobocie|bezrobocia]]. Państwo za sprawą swojego [[autorytet]]u winno pełnić rolę [[mediator]]a w przypadku [[konflikt]]u między pracodawcą a pracownikiem.
W kwestiach społecznych i obyczajowym przyjmowano stanowisko zbliżone do [[konserwatyzm]]u podkreślając rolę rodziny jako [[fundament]]u społeczeństwa i walory [[etyka chrześcijańska|etyki chrześcijańskiej]] w życiu społeczeństwa.
Linia 22:
 
== "Europa ojczyzn" i "Europa od Atlantyku po Ural" ==
Dalekowzroczna wizja przyszłych kontaktów międzynarodowych w [[Europa|Europie]] określana była mianem "[[Europa ojczyzn|Europy ojczyzn]]" i "Europy od [[Ocean Atlantycki|Atlantyku]] po [[Ural]]". Odnosiło się to do przezwyciężenia [[zimna wojna|zimnowojennego]] podziału kontynentu przegrodzonego "[[żelazna kurtyna|żelazną kurtyną]]" i preferowanego przez de Gaulle'a modelu współpracy i integracji europejskiej z zachowaniem wyraźnej tożsamości uczestniczących w niej podmiotów.<br /> Obecnie, po ponad trzech dekadach, koncepcje te są przeciwstawiane modelowi integracji prowadzącej do stworzenia "Stanów Zjednoczonych Europy", czy też "Europy Regionów".
 
== Partie gaullistowskie w historii Francji ==
Początkowo wśród zwolenników de Gaulle'a znaleźli się niektórzy m.in. radykałowie, chadecy z [[Ludowy Ruch Republikański|MRP]], socjaliści z [[SFIO]], nawet niektórzy skrajni lewicowcy<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Brodzki|imię= Stanisław|autor link= |tytuł= Mężowie i żony stanu| rozdział= | nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= KiW|miejsce= Warszawa|rok= 1972|strony= 68|isbn= }}</ref>.
 
Partie:
* 1947–1952: [[Rassemblement du Peuple français]] (RPF, Zgromadzenie Ludu Francuskiego) - partia założona przez [[Charles de Gaulle|Charles'a de Gaulle'a]], jako jego narzędzie polityczne, zgodnie z programem politycznym wyłożonym w przemówieniu z Bayeux.
* 1958–1968: [[Union pour la Nouvelle République]] (UNR, Unia Nowej Republiki) - partia założona [[13 maja]] [[1958]] tuż przed powrotem de Gaulle'a do władzy. Główni członkowie to [[Michel Debré]], [[Jacques Chaban-Delmas]], [[Valéry Giscard d'Estaing]]
* 1968–1971: [[Union pour la défense de la République]] (UDR)
* 1971–1976: [[Union des Démocrates pour la République]] (UDR)
Linia 37:
 
== Bibliografia ==
#* M. Bankowicz, ''Demokraci i dyktatorzy, przywódcy polityczni współczesnego świata'', Kraków, 1993
#* W. Skrzydło, ''Ustrój polityczny Francji'', Warszawa, 1992
#* I. Stefanowicz, ''Polityka Europejska V Republiki'', Warszawa,1994
 
[[Kategoria:Doktryny polityczne]]