Fryderyk Wilhelm II Pruski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Przekształcanie na Szablon:Władca infobox
Kelvin (dyskusja | edycje)
korekta błędu, odlink. dat, poprawa linków, drobne redakcyjne
Linia 39:
'''Fryderyk Wilhelm II''', [[język niemiecki|niem.]] ''Friedrich Wilhelm II von Hohenzollern'' (ur. [[25 września]] [[1744]] w [[Berlin]]ie, zm. [[16 listopada]] [[1797]] w [[Poczdam]]ie) – król [[Królestwo Prus|pruski]] i [[Brandenburgia|elektor brandenburski]] od [[1786]] jako bratanek i następca [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka II Wielkiego]], [[wolnomularstwo|wolnomularz]]<ref>Wolnomularstwo w świetle encyklopedyj. Wypisy, Warszawa 1934, s. 6.</ref>.
 
Najstarszy syn księcia [[August Wilhelm Hohenzollern|Augusta Wilhelma Hohenzollerna]] ([[1722]]–[[1758]]1722–1758) i Ludwiki[[Luiza Amelia z Brunszwiku-Wolfenbüttel|Luizy Amelii vonLuiza BraunschweigAmelia z Brunszwiku-Wolfenbüttel]] ([[1722]]–[[1780]]1722–1780).
 
== Przed objęciem władzy ==
Jego stryj, król [[Fryderyk II Wielki|Fryderyk II]] nie darzył następcy wielkim szacunkiem. Obwiniał jego ojca za klęski w pierwszej[[Wojny śląskie#III wojna śląska 1756-1763|trzeciej wojnie śląskiej]]. Różnili się też w kwestiach charakteru. Król był człowiekiem o ascetycznym trybie życia, mało religijnym racjonalistą, kochającym sztukę i doświadczonym w polityce. Książę koronny natomiast interesował się głównie francuskimi wzorami życia dworskiego - obok głębokiej religijności cenił sobie wielkie uczty, wystawne życie i kochanki. Był przy tym też człowiekiem inteligentnym i oczytanym, a przede wszystkim o wiele serdeczniejszym niż Fryderyk II, czym zaskarbił sobie popularność podwładnych jeszcze przed objęciem władzy.
 
Fryderyk II swego następcy aż do końca nie wprowadzał w sprawy państwowe. Nie interesował się przygotowaniem go do roli władcy.<ref>Stanisław Salmonowicz, ''Fryderyk Wielki'', Wrocław 2006, s. 250</ref> Tak oto pisał o Fryderyku Wilhelmie II: ''Życie na dworze stanie się bardzo wesołe. Mój kuzyn roztrwoni skarb, pozwoli zdemoralizować się wojsku. Pod rządami kobiet państwo upadnie.''<ref>Martha Schad, ''Hohenzollernowie'', Warszawa 2004, s. 43</ref>.
 
W 1780 roku z polecenia króla książę Fryderyk Wilhelm złożył wizytę carycy [[Katarzyna II Wielka|Katarzynie II]], aby zapobiegaćzapobiec zawarciu sojuszu rosyjsko-austriackiego. W Petersburgu książę spotkał się z chłodnym przyjęciem i lekceważeniem. Katarzyna pisała o nim: ''Zupełnie nie można się zorientować, co w nim siedzi. Nie umie prowadzić rozmowy, czasem tylko milczy – tak że nic z tego nie wychodzi. Jego wstrzemięźliwość stawia w niezręcznej sytuacji każdego, kto ma z nim do czynienia. Powiadają, że umie myśleć. To nawet prawdopodobne: to samo można powiedzieć i o indyku, ale nie zawsze jest dobrze być indykiem, czy nawet grać jego rolę. Basta.''<ref>Władysław A. Serczyk, ''Katarzyna II'', Wrocław 2004, s. 243-244</ref> Mimo złego przyjęcia Fryderyk Wilhelm zaprzyjaźnił się z Wielkim Księciem [[Paweł I Romanow|Pawłem]]. Obiecali sobie wzajemne dochowanie dozgonnej przyjaźni.<ref>Władysław A. Serczyk, op. cit., Wrocław 2004, s. 244</ref>.
 
== Król Prus ==
Sprawy zagraniczne powierzył [[Ewald Friedrich von Hertzberg|Ewaldowi von HertzbergHertzbergowi]], który na początku kontynuował politykę antyhabsburską Fryderyka Wielkiego. W 1790 roku zawarł sojusz z Polską, który skierowany był przeciwko Rosji i Austrii. Jednak w czasie wybuchu rewolucji we Francji swoją politykę skierował ku Austrii i zawarł z nią układy w Reichenbach (1790)<ref>Władysław A. Serczyk, op. cit., Wrocław 2004, s. 291</ref> oraz w [[Pillnitz]] (1791). W 1792 roku monarcha zdymisjonował Hertzberga. Prusy rozpoczęły wówczas wojnę z Francją. Po przegranej bitwie pod Valmy (20 września 1792) król wycofał się z wojny i w 1795 roku zawarł separatystyczny [[pokój bazylejski|pokój w Bazylei]]. Fryderyk Wilhelm II wziął udział w [[II rozbiór Polski|II]] i [[III rozbiór Polski|III rozbiorze Polski]]. Fryderyk Wilhelm uważał, że należy mu się odszkodowanie za trudy poniesione w kampanii francuskiej. Nakazał swym wojskom pod dowództwem [[Wichard Joachim Heinrich von Möllendorf|Möllendorfa]] wkroczenie do Polski.<ref>Władysław A. Serczyk, op. cit., Wrocław 2004, s. 294</ref>. Wspomagał również Rosję w zbrojnym tłumieniu [[insurekcja kościuszkowska|insurekcji kościuszkowskiej]] w 1794 roku. Osobiście dowodził w [[bitwa pod Szczekocinami|bitwie pod Szczekocinami]], gdzie pobił korpus [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszki]].
 
W 1795 roku, tuż po upadku Pierwszej Rzeczypospolitej i wkroczeniu wojsk pruskich do Krakowa, zaplanował grabież [[Skarbiec Koronny na Wawelu|skarbca koronnego na Wawelu]].<ref> {{cytuj stronę| url = http://www.uwazamrze.pl/artykul/1010606.html?print=tak&p=0 | tytuł = Korona przetopiona na monety | data dostępu = 2014-04-12 | imię=Krzysztof | nazwisko=Jóźwiak | opublikowany = uwazamrze.pl | data = 9 maja 2013}}</ref>. Skradziono wówczas 19 najcenniejszych polskich insygniów, w tym koronę Bolesława Chrobrego. Zgodnie z jego rozkazem wszystkie przedmioty przetopiono. Uzyskane złoto wykorzystano w roku 1811 na wybicie monet, a klejnoty sprzedano.
 
W polityce wewnętrznej starał się naśladować swoich poprzedników. Zainicjował rozbudowę Berlina i sprowadził do stolicy utalentowanych architektów. Wówczas powstała m.in. [[Brama Brandenburska]] ([[Carl Gotthard Langhans]]). Był też mecenasem sztuki, w szczególności interesowała go muzyka barokowa i teatr.
Król pasjonował się [[spirytualizm]]em. Był zwolennikiem [[Różokrzyż|różokrzyżowcówróżokrzyż]]owców, a szczególnym zaufaniem darzył [[Johann Christoph von Wöllner|Johanna Wöllnera]], który był szarą eminencją dworu pruskiego, składającego się z faworytów króla.
 
Za jego panowania w 1794 wszedł w życie tzw. ''[[Landrecht pruski]]'' (''Allgemeines Landrecht für die Königlich Preussischen Staaten''), co było nie tyle zasługą Fryderyka Wilhelma II, a jego poprzedników. W szczególności jego stryj Fryderyk II dążył do stworzenia jednolitego kodeksu prawa cywilnego. Landrecht sprawdził się i obowiązywał w Prusach do 1900 roku.
Linia 72:
 
'''Dzieci ze związków [[Związek morganatyczny|morganatycznych]]'''
* ze związku z Wilhelminą Enke, której nadał tytuł hrabiny von Lichtenau: ulubiony syn Alexander von der Mark (1779–1787) i Marianne Wilhelmine von der Mark (1780–1814)
* ze związku z hrabianką Julianą von [[Dönhoff]] (1768–1837) wywodzili się hrabiowie von Brandenburg. Ich syn [[Friedrich Wilhelm von Brandenburg]] (1792–1850) był premierem Prus. Rodzina wygasła w drugim pokoleniu wraz ze śmiercią hr. Gustawa w 1909 r.
* ze związku z [[Julia von Voss|Julią von Voss]], której nadał tytuł hrabiny von Ingenheim, miał syna Gustawa Adolfa (1789–1855), protoplastę rodu hrabiów von Ingenheim.
Linia 95:
Eleonora d'Olbreuse<br />(1639–1722)
|colspan="1"|
[[August Młodszy|August II Brunswick-Lüneburg]]<br />(1579-1666)<br />
∞1635<br />
[[Elżbieta Zofia Meklemburska|Elżbieta Zofia Mecklenburg-Güstrow]]<br />(1613-1676)
Linia 135:
[[Zofia Dorota Hanowerska]]<br />(1687-1757)<br />
|colspan="4"|
[[Ferdynand Albert II z Brunszwiku-Lüneburga|Ferdynand Albert II Brunswick-Lüneburg]]<br />(1680-1735)<br />
∞1712<br />
[[Antonina Amalia z Brunszwiku-Lüneburga|Antonina Amalia Brunswick-Lüneburg]]<br />(1696-1762)<br />
|-
|'''Rodzice'''
Linia 143:
[[August Wilhelm Hohenzollern]]<br />(1722-1758)<br />
∞1742 <br />
[[Luiza Amelia z Brunszwiku-Wolfenbüttel|Luiza Amelia Brunswick-Wolfenbüttel]]<br />(1722-1780)<br />
|- bgcolor="#000000"
|colspan="9"|<font color="#FFFFFF">