Grzech pierworodny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uzup. bibliografii |
uzup. mer. , drobne redakcyjne |
||
Linia 71:
==== Teologia ciała a drzewo poznania ====
W ujęciu katechez ''Mężczyzną i niewiastą stworzył ich'' o teologii ciała, skutkiem grzechu pierworodnego, a konkretnie zerwania owocu ''drzewa poznania dobra i zła'' jest w sercu „człowieka historycznego”, żyjącego po upadku, wymieniona w [[1. List Jana|1 Liście św. Jana]], ''pożądliwość ciała, pożądliwość oczu i pycha tego życia'' (1 J 2,16). Zerwanie z [[Drzewo poznania dobra i zła|drzewa poznania]] było symbolem ''poznania dobra i zła z pozycji doświadczenia i przeżycia zła, czyli zawinionej utraty dobra''. Było ono jednocześnie zerwaniem przymierza z Bogiem, w którym żyli pierwsi małżonkowie, które zmieniło świat, stworzony przez Boga jako dobry. Odtąd właśnie on jest przedstawiony przez św. Jana, jako źródło pochodzenia troistej pożądliwości, która sprawia, że mężczyźni i kobiety mają pokusę patrzeć na siebie ''pożądliwe'', co piętnuje Chrystus w [[Kazanie na górze|Kazaniu na górze]](por. Mt 5, 27–28)<ref>{{Cytuj książkę | autor = Tenże | tytuł = Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa | autor r = Jan Paweł II | rozdział = Chrystus odwołuje się do serca ludzkiego – Człowiek pożądliwości| strony=86–87}}</ref>.
== Prawosławie ==
W teologii [[prawosławie|prawosławnej]] grzech ten nazywany jest grzechem Prarodziców, co wskazuje na fakt, iż nie jest on dziedziczony przez potomków Adama i Ewy. Skutkiem grzechu Adama jest [[śmierć]]. Człowiek rodzi się całkowicie bezgrzeszny, a dziedziczy jedynie same skutki (konsekwencje) grzechu Prarodziców, czyli śmierć. Następuje dziedziczenie śmiertelności, a nie grzeszności. Prawosławie pojmuje grzech Adama i Ewy jako osobowy<ref>{{Cytuj książkę | autor r = Kallistos Ware
== Różne wyznania ==
Linia 88:
== Współczesne próby re-interpretacji grzechu pierworodnego ==
Od ok. połowy XX wieku w literaturze [[teologia|teologicznej]] toczy się ożywiona debata na temat tradycyjnej doktryny grzechu pierworodnego. Jak zauważył Robert Spaemann, oprócz nurtu [[Darwinizm społeczny|naturalistycznego materializmu]], który neguje sens mówienia o grzechu pierworodnym jest szereg autorów, którzy chcą dokonać jej reinterpretacji. Postulując trudności z przyjęciem grzechu pierworodnego w sposób, w jaki ujmuje go tradycyjna [[teologia dogmatyczna]], pragną zastąpić ją ekwiwalentami, będącymi na pozór bardziej do przyjęcia. W ten sposób pojęcie przeszło „szereg świeckich metamorfoz”. Punktem wyjścia refleksji tych autorów jest egzystencjalna sytuacja człowieka: brak zadowolenia „z siebie i ze swego świata, ze swojej kultury i swojej ustalonej praktyki życiowej”{{ odn|R. Spaemann, Niektóre trudności, jakie sprawia nauka o grzechu pierworodny| 1997}}.
Od ok. połowy XX wieku w literaturze [[teologia|teologicznej]] toczyła się ożywiona debata na temat tradycyjnej doktryny grzechu pierworodnego. Jednym z głównych zagadnień, jakie dyskutowano było pogodzenie grzechu pierworodnego z koncepcją [[Antropogeneza|ewolucjonistyczną powstania człowieka]]{{odn|J. Arraj, Can Christians Still Believe?| 2004}}<ref>{{Cytuj pismo | url = http://americamagazine.org/issue/350/article/evolution-evil-and-original-sin | tytuł = Evolution, Evil and Original Sin | czasopismo = America | wydanie = 2001 | wolumin = November | oznaczenie= 12 | autor = Daryl D. Domming}}</ref>. Holenderski jezuita [[Piet Schoonenberg]] próbował odczytać grzech pierworodny trwający w ludzkości i w poszczególnych ludziach (''peccatum originale originatum'') jako oddalenie od Boga i brak ufności do Niego, będące skutkiem ''sytuacji'' grzechu świata, o którym pisał św. [[Jan Ewangelista]] (por. J 1,29). Uznawał, że pierwsze rozdziały Księgi Rodzaju trzeba odczytać alegorycznie, podobnie sam upadek Adama i Ewy (''peccatum originale originans''). Uznawał, że trzeba na nowo odczytać [[Pelagianizm|doktrynę Pelagiusza]], tak by nadać jej znamiona ortodoksji{{odn| P. Schoonenberg, Original Sin and Man's Situation| 1971|s=247-248}} {{odn|P. Schoonenberg, Man and Sin|1965}}{{odn|P. Schoonenberg, Sin and Guilt|1975| s= 1580-1581}}{{odn|Wiley, Original Sin in a Contemporary Context| 2002}}.▼
▲
Jednym z głównych zagadnień, jakie dyskutowano i dyskutuje się do tej pory, jest pogodzenie grzechu pierworodnego z koncepcją [[Antropogeneza|ewolucjonistyczną powstania człowieka]]{{odn|J. Arraj, Can Christians Still Believe?| 2004}}<ref>{{Cytuj pismo | url = http://americamagazine.org/issue/350/article/evolution-evil-and-original-sin | tytuł = Evolution, Evil and Original Sin | czasopismo = America | wydanie = 2001 | wolumin = November | oznaczenie= 12 | autor = Daryl D. Domming}}</ref>.
== Zobacz też ==
Linia 109 ⟶ 113:
* {{cytuj książkę | autor r = Schoonenberg, Piet | rozdział = Original Sin and Man's Situation | tytuł = The Mystery of Sin and Forgivness | inni = Michael J. Taylor (red.) | wydawca = Society of St. Paul | miejsce = Staten Island, NY | rok = 1971 | strony = 243-252| odn = {{odn/id| P. Schoonenberg, Original Sin and Man's Situation| 1971}} }}
* {{cytuj książkę | autor r = Schoonenberg, Piet |tytuł = Encyclopedia of Theology: The Concise Sacramentum Mundi | rozdział = Sin and guilt | wydawca = Seabury Press | miejsce = Nowy Jork| rok = 1975| strony = 1579-1586| odn = {{odn/id|P. Schoonenberg, Sin and Guilt|1975}}}}
* {{Cytuj książkę | autor r = Spaemann, Robert | rozdział = Niektóre trudności, jakie sprawia nauka o grzechu pierworodny| tytuł = Grzech pierworodny w nauczaniu Kościoła. Głos psychologa, filozofa, teologa | autor = Christoph Schönborn | autor link =Christoph Schönborn | autor2 = Albert Görres | autor3 = Robert Spaemann| inni= J. Zychowicz (przekład) | wydawca = Wydawnictwo „W drodze” | rok = 1997 |odn={{ odn/id|R. Spaemann, Niektóre trudności, jakie sprawia nauka o grzechu pierworodny| 1997}} }}
* {{cytuj książkę | nazwisko = Williams | imię = Norman Powell| tytuł = The Ideas of the Fall and of Original Sin. A Historical and Critical Study | miejsce = London | rok = 1927 | strony = 571}}
* {{cytuj książkę | autor r = Wiley T.| rozdział = Original Sin in a Contemporary Context |nazwisko = Wiley | imię = Tatha | tytuł = Original Sin: Origins, Developments, Contemporary Meanings| wydawca = Paulist Press | miejsce = Nowy Jork/Mahwah, NJ | rok = 2002 | odn = {{odn/id|Wiley, Original Sin in a Contemporary Context| 2002}}}}
| |||