Delaware: Różnice pomiędzy wersjami

Delaware jest drugim od końca pod względem wielkości stanem [[Stany Zjednoczone|USA]] – jego długość wynosi 154  km, natomiast szerokość od 14 do 56  km, co daje powierzchnię 5060  km^2..

Granice Delaware są wyznaczone przez granicę ze stanem [[Pensylwania]] od północy, [[Delaware (rzeka)|rzekę Delaware]] i [[Ocean Atlantycki]] od wschodu, a od zachodu i południa przez stan [[Maryland]]. Niewielkie obszary stanu są też usytuowane za wschodnią stroną [[estuarium]] rzeki Delaware, i te obszary graniczą na lądzie z [[New Jersey]]. Określenie północnej granicy stanu jest nietypowe. Większość z niego to łuk o okręgu o promieniu 12 mil (19.3  km) i środku w kopule budynku sądu w [[New Castle (Delaware)|New Castle]] i jest znany jako ''Twelve Mile Circle''. Jest to jedyna zaokrąglona granica międzystanowa w USA.

Granica ta rozciąga się od brzegu stanu New Jersey, po czym biegnie [[Dwunastomilowy łuk|łukiem]] o długości 19  km wzdłuż rzeki Delaware. W pobliżu doliny, w sąsiedztwie stanu Maryland, granica zmierza na zachód. Około kilometr dalej granica ta kieruje się na południe. W pobliżu drogi międzystanowej [[U.S. Route 50]] granica kieruje się na wschód, do wybrzeża Oceanu Atlantyckiego w mieście [[Ocean City (Maryland)|Ocean City]]. [[Klin (Delaware)|Klin]] o powierzchni 3  km, leżący w północno-zachodniej części stanu Delaware, przy zbiegu granic stanów Maryland i Pensylwania, na skutek problemów wiążących się z osiemnastowiecznymi technikami pomiarowymi stał się przedmiotem ciągnącego się przez wiele lat sporu pomiędzy otaczającymi go stanami, rozstrzygniętego na korzyść Delaware dopiero w 1921 roku.

Ukształtowanie powierzchni stanu Delaware ma charakter równinny. Stan ten posiada najniższą średnią wysokość ze wszystkich stanów USA<ref name="pubs.er.usgs.gov">[http://pubs.er.usgs.gov/ "Elevations and Distances in the United States"], [[United States Geological Survey]]</ref>. Jego najwyższym wzniesieniem jest [[Ebright Azimuth]], znajdujący się w pobliżu szkoły [[Concord High School (Wilmington)|Concord High School]] - jego wysokość wynosi 137 m n.p.m.<ref>[http:// name="pubs.er.usgs.gov/ "Elevations and Distances in the United States"], [[United States Geological Survey]]</ref> W północnym krańcu Delaware znajduje się płaskowyż [[Piedmont (płaskowyż)|Piedmont]], charakteryzujący się pofałdowanym terenem oraz licznymi wzgórzami. Resztę obszaru Delaware zajmuje [[Nizina Atlantycka]] charakteryzująca się płaskim, piaszczystym i, w niektórych miejscach, bagnistym terenem<ref>[http://www.dgs.udel.edu/delaware-geology/summary-geologic-history-delaware A Summary of the Geologic History of Delaware], Delaware Geological Survey

Delaware znajduje się w strefie przejściowej między [[wilgotny klimat subtropikalny|wilgotnym klimatem subtropikalnym]] i [[klimat kontynentalny|klimatem kontynentalnym]]. Pomimo niewielkich rozmiarów (ok. 160 &nbsp;km długości z północy na południe) istnieją znaczne różnice w średniej temperaturze oraz opadach śniegu między hrabstwami [[Hrabstwo Sussex (Delaware)|Sussex]] i [[Hrabstwo New Castle|New Castle]]. W południowej części stanu panuje łagodniejszy klimat i dłuższy okres wegetacyjny niż w jego północnej części. Najwyższa temperatura powietrza w Delaware, zanotowana 21 lipca 1930 r. w [[Millsboro (Delaware)|Millsboro]], wynosiła 43 &nbsp;°C. Najniższa temperatura, zanotowana 17 stycznia 1893 r. również w Millsboro, wynosiła -27 &nbsp;°C.

Przyroda stanu Delaware jest dosyć zróżnicowana. Hrabstwo New Castle jest porośnięte przez [[lasy nadbrzeżne północno-wschodnich Stanów Zjednoczonych]] (składające się głównie z [[Las mieszany|lasów mieszanych]]) oraz mieszane lasy [[dąb|dębowe]], typowe dla tej części Stanów Zjednoczonych<ref>Olson, D. M, E. Dinerstein et al. (2001). [http://gis.wwfus.org/wildfinder/ "Terrestrial Ecoregions of the World: A New Map of Life on Earth"].''[[BioScience]]'' '''51''' (11): str. 933–938. doi:[http://bioscience.oxfordjournals.org/content/51/11/933 10.1641/0006-3568(2001)051&#91;0933:TEOTWA] 2.0.CO;2.] [[ISSN]] [https://www.worldcat.org/title/bioscience/oclc/883695137 0006-3568.]</ref>. Hrabstwa Sussex i Kent są porośnięte przez [[środkowoatlantyckie lasy nadbrzeżne]], składające się z [[Las iglasty|lasów iglastych]]<ref>Olson, D. M, E. Dinerstein et al. (2001). [http://gis.wwfus.org/wildfinder/ "Terrestrial Ecoregions of the World: A New Map of Life on Earth"].''BioScience'' '''51''' (11): str. 933–938. doi:[http://bioscience.oxfordjournals.org/content/51/11/933 10.1641/0006-3568(2001)051&#91;0933:TEOTWA] 2.0.CO;2.] ISSN [https://www.worldcat.org/title/bioscience/oclc/883695137 0006-3568.]</ref>. [[Park stanowy Trap Pond]] jest jednym z najbardziej wysuniętych na północ miejsc w USA, gdzie rosną [[cypryśnik błotny|cypryśniki błotne]].

* '''Klimat:''' umiarkowany ciepły, na pograniczu z podzwrotnikowym morskim; opady roczne ok. 1140 &nbsp;mm, średnia dobowa temperatura powietrza (na północy stanu) od 30 st.C w lipcu do -5 st.C w zimie.