Durrës: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
|||
Linia 51:
Po podziale [[Cesarstwo Rzymskie|Cesarstwa Rzymskiego]] w 395 roku, Dyrrachium znalazło się w jego części wschodniej – [[Cesarstwo Bizantyńskie|Cesarstwie Bizantyńskim]], stając się jednym z ważniejszych jego portów, łączących go z Europą Zachodnią. W kolejnych wiekach wielokrotnie najeżdżali je barbarzyńcy: [[Ostrogoci]] pod wodzą Teodoryka Amala<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Cécile Morrisson| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2007| strony = 374| rozdział = Iliria| nazwisko r = Bavant| imię r = Bernard| autor r link = | tom = I| tytuł tomu = Cesarstwo Wschodniorzymskie 330-641| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7318-746-7| cytat = | język = pl| data dostępu = }}</ref>, [[Frankowie]], [[Słowianie]]. W [[XI wiek|XI]] i [[XII wiek|XII]] wieku miasto stało się celem ataków [[Italonormanowie|sycylijskich Normanów]], chcących zdobyć dla siebie przyczółek na Bałkanach. W 1081 r. było oblegane przez [[Robert Guiscard|Roberta Guiscarda]], a bronione przez szwagra cesarza bizantyńskiego - Grzegorza Paleologa. Po nieudanej próbie zakończenia oblężenia ze strony armii cesarza [[Aleksy I Komnen|Aleksego I Komnena]], w październiku 1081 r., Dyrrachium zostało zdobyte przez Normanów<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Jeana-Claude'a Chayneta| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2011| strony = 65| rozdział = Bizancjum pomiędzy Turkami a Krzyżowcami| nazwisko r = Chaynet| imię r = Jean-Claude| autor r link = | tom = II| tytuł tomu = Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7505-570-2| cytat = | język = pl| data dostępu = }}</ref>. Niecałe 30 lat później zostało odzyskane przez Bizantyńczyków. W 1107 roku, syn Roberta Guiscarda, Boemund, próbował zdobyć Dyrrachium, ale bez skutku<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Jeana-Claude'a Chayneta| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2011| strony = 511| rozdział = Bałkany| nazwisko r = Chaynet| imię r = Jean-Claude| autor r link = | tom = II| tytuł tomu = Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7505-570-2| cytat = | język = pl| data dostępu = }}</ref>. W 1185 roku miasto ponownie zostało przejęte przez Normanów, tym razem bez oporu<ref>{{Cytuj książkę | autor = Praca zbiorowa pod red. Jeana-Claude'a Chayneta| tytuł = Świat Bizancjum | wydanie = I| wydawca = [[Wydawnictwo WAM]]| miejsce = Kraków| rok = 2011| strony = 79| rozdział = Bizancjum pomiędzy Turkami a Krzyżowcami| nazwisko r = Chaynet| imię r = Jean-Claude| autor r link = | tom = II| tytuł tomu = Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204| część = | tytuł części = | seria = | isbn = 978-83-7505-570-2| cytat = | język = pl| data dostępu = }}</ref>. W 1272 [[Karol I Andegaweński|Karol Andegaweński]] ogłosił miasto stolicą Księstwa Albanii, a niecały rok później nastąpiło kolejne bardzo poważne trzęsienie ziemi, w wyniku którego doszło do znacznych zniszczeń na terenie miasta. W 1366 miasto zdobyli [[Serbowie]]. W XIV wieku było największym miastem na ziemiach dzisiejszej Albanii, licząc ówcześnie 25 tys. mieszkańców<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Otręba| imię = Mateusz | tytuł = Albania - Bałkański „Dziki Zachód”| wydanie = 1| wydawca = [[Wydawnictwo Helion]]| miejsce = Gliwice| data = 2013-06-06| strony = 120| rozdział = Zwiedzanie Albanii | seria = Przewodniki Bezdroży| isbn = 978-83-246-5831-2 | data dostępu = 2015-06-22}}</ref>. W latach 1392-1501 Dyrrachium było posiadłością [[Republika Wenecka|Republiki Weneckiej]]. Od 1466 roku kilkakrotnie było oblegane przez [[Turcy osmańscy|Turków osmańskich]], którym ostatecznie udało się podbić je w 1501 roku włączając miasto do [[Imperium Osmańskie|Imperium Osmańskiego]].
Po odzyskaniu niepodległości, 7 marca 1913 roku, Durrës zostało tymczasową stolicą Albanii. Do 1920 roku, kiedy stolicę kraju przeniesiono do [[Tirana|Tirany]], Durrёs było największym i najważniejszym albańskim miastem. Podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] było okupowane wpierw przez wojska włoskie, a później austriackie. Austriacy wówczas zbudowali tu bazę okrętów podwodnych, co w 1918 roku doprowadziło do bombardowania miasta przez wojska [[Ententa|Ententy]]. Za panowania króla [[Ahmed Zogu|Zogu I]] miasto przeżywało okres rozwoju. Zachęceni przez władcę Włosi zaczęli tu chętnie inwestować. Rozwój ten na krótko zatrzymało trzęsienie ziemi z 1926 roku, po którym jednak miasto zostało odbudowane, z pomocą Włochów<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = | imię = | inni = Praca zbiorowa| tytuł = Przewodnik Bałkany: Bośnia i Hercegowina, Serbia, Kosowo, Macedonia, Albania| wydanie = IV| wydawca = Bezdroża Sp. z o.o.| miejsce = Kraków| rok = 2011| strony = 416| rozdział = Albania| nazwisko r = Kania| imię r = Maciej| seria = Przewodniki Bezdroży| isbn = 978-83-7661-151-8 | język = pl|}}</ref>. W Durrёs, 6 kwietnia 1939 roku, rozpoczęła się inwazja faszystowskich Włoch na Albanię, po której kraj ten stał się włoskim protektoratem. Po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] i odzyskaniu niepodległości, Durrës straciło na znaczeniu handlowym, ze względu na postępującą samoizolację kraju, prowadzoną przez [[Albańska Partia Pracy|reżim komunistyczny]]. Przybijały tu głównie statki radzieckie, a od lat 60. XX w. do końca lat 70. – chińskie. Na początku lat 90. miasto było miejscem silnych niepokojów społecznych, które prowadziły do ucieczek drogą morską do Włoch<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Figiel| imię = Stanisław| tytuł = Przewodnik Albania| wydanie = I| wydawca = [[Rewasz (wydawnictwo)|Oficyna Wydawnicza „Rewasz”]]| miejsce = Pruszków| rok = 2011| strony = 122-123| seria = Przewodniki Rewasz| isbn = 978-83-62460-13-7 | język = pl|}}</ref>. W 1999 roku, podczas [[Wojna domowa w Kosowie|wojny w Kosowie]], w Durrës znalazło schronienie ponad 100 tys. uciekinierów.
== Gospodarka ==
| |||