Kapitan Hak: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Shrek: drobne merytoryczne
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
[[File:Captain Hook.PNG|thumb|right|200px|Kapitan Hak walczy z Piotrusiem Panem <br>James Matthew Barrie, "Peter and Wendy", Charles Scribner's Sons, New York, 1912]]
 
'''Kapitan Jakub Hak''' ([[Język angielski|ang.]] James Hook) – postać fikcyjna, stworzona przez [[J.M. Barrie|Jamesa Barrie]], pojawia się w powieści tego autora "''[[Piotruś Pan (powieść)|Przygody Piotrusia Pana]]" (a właściwie "''Piotruś i Wendy''"). Jest również jednym z głównych bohaterem powieści "[[Piotruś Pan w czerwieni|Piotruś Pan w czerwieni]]" autorstwa Geraldine McCaughrean. Największy wróg tytułowego bohatera, kapitan pirackiego okrętu "''Wesoły Roger''".
 
==Wygląd postaci==
==Różnice w opisach Haka pomiędzy książką Barriego a innymi wyobrażeniami==
Jest wysoki, swoim wyglądem budzi postrach. Ma czarne włosy, ciemne oczy i brwi (w filmie "[[Hook_(film)|Hook]]" jego włosy jak i rzęsy są sztuczne). Ubierał się zawsze elegancko i schludnie. Jego znakiem rozpoznawczym był żelazny hak na miejscu prawej dłoni. Hak ten służył mu jako broń (przebijał nim swoich wrogów lub piratów, którzy mu się narazili), ale używał go też w inny sposób np. korzystał z niego podczas czesania czy drapania się po plecach. Przyzwyczaił się do niego na tyle, że nawet mówił, iż gdyby miał dzieci, to chciałby, by rodziły się one z hakami zamiast prawej dłoni.
*W książce Barriego jest opisana śmierć Haka, natomiast w filmie [[Steven Spielberg|Stevena Spielberga]] ''[[Hook_(film)|Hook]]'' bohater przeżył i porwał dzieci dorosłego już Piotrusia Pana, by się na nim zemścić. W filmie postać odtwarzał [[Dustin Hoffman]].
*Wątek z krokodylem w książce Barriego pojawiał się rzadziej, niż w filmach.
*Przy produkcji [[film animowany|serial animowanego]] ''[[Piotruś Pan i piraci]]'' starano się wierniej przestawić Haka z książki Barriego, niż w produkcjach Disneya (tam Haka starano się przedstawić bardziej komicznie).
*W bajkach Disneya, jak i w filmie ''Hook'' pokazano, że kapitan ma hak lewej dłoni. W książce Barrie miał go w prawej.
 
==Cechy postaci==
==Piotruś Pan z 2003 roku==
Człowiek okrutny, podły i despotyczny, nienawidzący dzieci, a w szczególności Piotrusia Pana, niebojący się nikogo oprócz krokodyla. W niektórych wersjach filmowych (zwłaszcza w filmie "[[Hook_(film)|Hook]]" Stevena Spielberga) widzimy, że boi się on również zegarów, a właściwie czasu, gdyż bieg czasu sprawia, że on się starzeje, a tym samym zbliża się do śmierci. Sprawia wrażenie człowieka eleganckiego i szlachetnego, lecz w rzeczywistości daleko mu do takiego wizerunku. Jest o wiele bardziej wykształcony i obyty w świecie niż jego załoga. Ma okrutny charakter, nie zna litości do nikogo. Swoich wrogów, tak jak i piratów, który mu się narazili, zabija bezlitośnie. Nie przestrzega w najmniejszym stopniu zasad uczciwości w walce, chociaż często wspomina o tym, że należy przestrzegać "dobrych manier". Złe maniery zaś są u niego potępiane. Jest dwulicowy i niegodziwy. Umowy, jakie zawiera, dotrzymuje tylko w pewnym stopniu lub bardzo dosłownie (np. kiedy obieca, że kogoś nie skrzywdzi, dotrzyma słowa, gdyż nie zabije go osobiście, co nie oznacza jednak, że nie każe komuś tego zrobić lub nie podłoży mu trucizny lub bomby). Potrafi być jednak wrażliwy, np. wzrusza go poświęcenie Niby-ptaka w walce o swoje potomstwo, cierpi z powodu braku matki (stąd też pomysł porwania Wendy), nie potrafił zabić śpiącego Piotrusia, gdyż wzruszył go widok śpiącego dziecka. Nie posiadał przyjaciół i ich nie szukał. W skrajnych chwilach zwierzał się bosmanowi Plamie. Gra amatorsko na klawikordzie. Jest świetnym szermierzem, otrzymał kilka lekcji od kapitana Sinobrodego. Tylko Piotruś Pan mógł mu dorównać.
W filmie "[[Piotruś Pan (film 2003)|Piotruś Pan]]" z [[2003]] roku, [[Jason Isaacs]] zagrał zarówno Kapitana Haka jak i Pana Darling.
 
==Rola w powieściach==
==Shrek==
* [[Piotruś Pan (powieść)|Przygody Piotrusia Pana]] - Nie wiemy nic o jego młodości. Wiadomo tylko, że kiedyś był bosmanem kapitana Czarnobrodego. Swego czasu przyjaźnił się z Sinobrodym. Nie wiadomo, jak został kapitanem "''Wesołego Rogera''", kiedy trafił do Nibylandii, ani jak wszedł w konflikt z Piotrusiem Panem. Wiemy jednak, że podczas jednej z walk Piotruś obciął mu prawą dłoń i rzucił w paszczę przepływającego w pobliżu krokodyla. Temu zaś tak zasmakowała owa dłoń, że postanowił zjeść całego kapitana Haka. Haka chroniło jedynie to, że krokodyl kiedyś połknął budzik, przez co zawsze, gdy się zbliżał, słychać było głośne tykanie. Kapitan jednak cały czas drżał ze strachu, że kiedyś zegar stanie, a wówczas on nie usłyszy krokodyla i zginie. Jakub Hak spędzał większość czasu w Nibylandii na uganianiu się po całej wyspie za Zagubionymi Chłopcami i ich hersztem, Piotrusiem Panem. Jeździł wówczas na wózku, który pchali jego ludzie. Gdy Piotrusia nie było w Nibylandii, to wówczas Hak i jego banda ograniczała się do wyzwisk i złośliwości wobec Chłopców. Piraci wchodzili również często w konflikt z Indianami. Podczas jednej z wypraw Hak przypadkiem usiadł na grzybie, który okazał się kominem kryjówki Piotrusia Pana. Hak odkrył to, kiedy zaczął się palić. Ponieważ wejście było dla niego za małe, więc wpadł na pomysł dokuczenia Chłopcom. Jego ludzie upiekli ciasto i podrzucili je pod kryjówkę, wiedząc, że Chłopcy nie mają matki i nie będą wiedzieli, że nie należy jeść świeżego ciasta. Plan nie powiódł się jednak, gdyż do Nibylandii przybyła Wendy i zajęła się opieką nad Chłopcami. Pewnego dnia na "''Wesołego Rogera''" włamała się Tygrysia Lilia, księżniczka Indian, z zamiarem zabicia kapitana. Została jednak złapana i na rozkaz Haka piraci Plama i Twardy Hrabia mieli ją zostawić na pastwę przypływu w grocie. Nieco później Hak przypłynął, by sprawdzić osobiście wykonanie zadania. Zaczął rozmawiać ze swoimi podwładnymi na temat Niby-ptaka, którego zobaczył nieopodal. Wpadł wówczas na pomysł porwania Wendy i uczynienie z niej matki piratów. Wraz z Plamą i Twardym Hrabią założył w tym celu spisek (który później jednak nie został zrealizowany). Hak w pewnym momencie spostrzegł, że Tygrysia Lilia zniknęła. Okazało się, że piraci puścili ją wolno, gdyż usłyszeli wyraźne rozkazy kapitana, że mają to zrobić. Kapitan jednak nie wydał takiego rozkazu, gdyż zrobił to Piotruś Pan udając głos herszta piratów. Chwilę później doszło do pojedynku między wrogami. Podczas tego starcia Hak zachował się nieuczciwie, gdyż ugryzł Piotrusia w brzuch, gdy ten podał mu rękę, by go wciągnąć na skałę, z której pirat zaczął spadać. Piotruś ocalał tylko dzięki pomocy Niby-ptaka, zaś sam kapitan nie zabił go wówczas tylko dlatego, że na miejsce przybył krokodyl i piraci salwowali się ucieczką.Jakiś czas później korzystając z okazji, że Indianie mają eskortować Wendy i Chłopców do końca Nibylandii Hak zdradziecko zaatakował ich, wybił oddział Indian, złapał Chłopców, a przy okazji odkrył, że jeden z nich, Milczek, wykopał większe wejście do ich kryjówki. Wejście było na tyle duże, by dorosły człowiek mógł przez nie przecisnąć. Hak wszedł wówczas do kryjówki Piotrusia Pana i zatruł jego lekarstwo. Piotruś jednak przeżył dzięki pomocy wróżki Dzwoneczek. Wdarł się on później na "''Wesołego Rogera''" i po kolei zabił kilku piratów, a następnie doprowadził do ostateczna bitwy ze swoim wrogiem, w której prawie wszyscy morscy rozbójnicy zginęli, zaś sam Hak stoczył pojedynek z Piotrusiem. Przegrał go, ale poprosił przeciwnika, aby ten zamiast przebić go mieczem, kopnął go nogą (Hak chciał bowiem zobaczyć choć raz złe maniery Piotrusia). Kapitan zleciał do wody z okrzykiem: "Złe maniery" i wpadł w otwartą paszczę krokodyla, któremu tego samego dnia zegar w brzuchu przestał tykać.
Hak pojawia się w filmach ''[[Shrek 2]]'' i ''[[Shrek Trzeci]]''. W pierwszym z nich gra na [[fortepian]]ie w karczmie ''Pod Zatrutym Jabłkiem'', w następnym zaś pomaga Księciu z Bajki w zamachu stanu. Shrek i jego przyjaciele w jednej scenie walczą z nim i jego kompanami.
* [[Piotruś Pan w czerwieni|Piotruś Pan w czerwieni]] - W kontynuacji powieści J.M.Barrie nie ginie w brzuchu krokodyla, ale żyje w nim bez trudu, żywiąc się jajami, które gad miał niedługo znieść (krokodyl był bowiem samicą). Za pomocą trucizny, jaką Hak miał ukrytą w pierścieniu, zwierzę zostaje zatrute, a kapitan opuszcza jego martwe ciało, z którego trucizna wycieka do rzeki i zatruwa całą Nibylandię, czyniąc z niej ponurą i smutną krainę. Hak postanawia odnaleźć Piotrusia Pana i zabić go. Pod nazwiskiem Ravello zakłada cyrk i czeka na okazję do zemsty. Porzuca on swój dawny płaszcz mając nadzieję, iż Piotruś go znajdzie i zacznie nosić - pamiętał bowiem, iż w Nibylandii osoba nosząca cudze ubrania przejmuje cechy prawdziwego właściciela tych ubrań. Gdy Wendy, Janek, Michaś oraz Zagubieni Chłopcy z pomocą ubrań swych dzieci odzyskują chwilowo swoje dzieciństwo i wracają do Nibylandii, Hak ratuje ich z opresji, jaką zorganizował na nich Twardy Hrabia. W ten sposób zdobywa on zaufanie Piotrusia Pana i jego przyjaciół, którzy nie poznają w nim swego dawnego wroga. Hak vel Ravello namawia bohaterów do poszukiwania skarbu rzekomo ukrytego w Nibylandii. Wyprawa obfituje w liczne niebezpieczeństwa, drużyna jednak wychodzi z nich zwycięsko również dzięki pomocy Człowieka z Włóczki (jak nazywali go Piotruś i jego kompania). Po dotarciu do celu okazuje się, że skarbem są dawne szkolne przedmioty Jakuba Haka, który teraz ujawnia swe prawdziwe oblicze i triumfuje, ponieważ widzi, iż moc jego płaszcza zadziałała na Piotrusia i uczyniła z niego okrutnika. Piotruś jednak odzyskuje swoją dawną tożsamość dzięki pomocy przyjaciół, po czym stacza pojedynek z Hakiem. Pokonuje go, ale nie zabija, zostawiając rannego i osłabionego na pastwę losu. Kapitan jednak znajduje swój surdut, który przywraca mu siły, dzięki czemu pirat postanawia kontynuować swoją zemstę na Piotrusiu Pana. W tej powieści wychodzi również na jaw, że przez intrygi kapitana Haka wielu Zagubionych Chłopców dorosło w Nibylandii i musiało opuścić siedzibę swego przywódcy, a nie mogąc wrócić do prawdziwego świata błąkali się bez celu po magicznym świecie jako Wyjce. Książka ujawnia też kilka wydarzeń z przeszłości słynnego pirata - mówi, iż jego pierwszą ukradzioną rzeczą był puchar za najlepsze wyniki w baseballu, którego Jakub Hak normalnie uczciwie nie zdołał zdobyć.
 
==Piraci z załogi Haka==
* '''Plama''' - bosman, zaufana Haka, jego prawa ręka, najbardziej religijny ze wszystkich piratów. Wierny i oddany, ale też tchórzliwy. Posiadał kordelas o nazwie "Jaś Korkociąg". Podczas ostatecznej bitwy uciekł ze statku i odtąd podróżował po świecie, opowiadając, że jest jedynym człowiekiem, którego bał się Jakub Hak.
* '''Twardy Hrabia''' - najbardziej grzeczny i elegancki pirat. Kiedyś był guwernerem bogatych dzieci. Wraz Plamą i Hakiem zaprzysiągł porwanie Wendy. Przed ostateczną bitwą pokłócił się z Hakiem i przerażony jego atakiem gniewu wyskoczył za burtę. Złapali go wówczas Indianie i do końca życia musiał służyć jako niańka ich dzieci.
* '''Lufcik''' - mały i złośliwy, Hak zabił go osobiście, gdy ten potrącił go podczas poszukiwania Zagubionych Chłopców.
* '''Alf Murarz''' - pirat tak szkaradny, że własna matka sprzedała go za butelkę wina. Zginął w walce z Indianami.
* '''Jacko''' - pirat, który uciekł z fortu, wycinając swoje imię na plecach komendanta.
* '''Głupek''' - pirat, któremu dłonie wyrastały na opak.
* '''Bill Juck''' - pirat, który cały był w tatuażach.
 
==Kapitan Hak w bajkach Disneya==
* pierwszy raz Hak pojawia się w produkcjach wytwórni Disneya w filmie animowanym "[[Piotruś Pan (film 1953)|Piotruś Pan]]" z 1953 r. Tam postać tę ukazano w sposób komiczny, daleki od oryginału z powieści J.M.Barrie. W filmie tym występują też zmiany w biografii tej postaci. Tutaj Hak porywa Tygrysią Lilię chcąc ją zmusić, by wydała mu kryjówkę Piotrusia Pana. Później zmusza do współpracy Dzwoneczka, kłamiąc, iż pozbędzie się Wendy, jeśli ta ujawni, gdzie jest siedziba jego wroga. Wróżka robi to, choć wymusza na piracie przysięgę, że ten nie tknie palcem ani hakiem Piotrusia. Kapitan składa taką obietnicę, po czym ujawnia swe prawdziwe oblicze, więzi Dzwoneczka, po czym wykorzystując zdobytą wiedzę porywa przyjaciół Piotrusia, a jego samego zamierza zabić za pomocą bomby zegarowej, co mu się nie udaje. W ostatecznym starciu nie ginie, lecz uchodzi z życiem uciekając wraz z resztką swej załogi przez krokodylem.
* W 2002 roku powstał film animowany "[[Piotruś Pan: Wielki powrót|Piotruś Pan 2: Wielki powrót]]". W tej historii kapitan Hak wykorzystując "''Wesołego Rogera''", który dzięki magicznemu pyłowi zdobył zdolność latania, trafia do normalnego świata i próbuje porwać Wendy. Przypadkiem jednak w jego ręce wpada jej córka Janek, którą Hak wziął za przyjaciółkę Piotrusia (nie wiedział, że Wendy dorosła). Pirat chce wykorzystać dziewczynkę jako przynętę na swego wroga. Piotruś Pan jednak uwalnia dziewczynkę i doprowadza do tego, iż na kapitana zaczyna polować wielka ośmiornica. Nieco później Hak widząc niechęć Jane do Piotrusia namawia dziewczynkę, by wydawała mu wiecznego chłopca, gdy ten pokaże jej miejsce, w którym ukrył porwany wcześniej Hakowi skarb. Dziewczynka wyraża na to zgodę, choć wymusza na piracie pisemną obietnicę, że ten nie skrzywdzi Piotrusia. Później jednak Jane naprawdę zaprzyjaźnia się z Zagubionymi Chłopcami i ich przywódcą, więc postanawia nie wydawać ich piratom. Jednak przez jej nieostrożność Chłopcy wpadają w ręce Haka, który powołując się na umowę zawartą między nim a dziewczynką wyznaje, że ma jednak prawo zabić Piotrusia (umowa mówiła, iż nie ucierpi jeden włos na głowie wiecznego chłopca i pirat potraktował te słowa bardzo dosłownie, by osiągnąć swój cel). Załamana Jane kontaktuje się z Dzwoneczkiem, która przez jej brak wiary w Nibylandię i wróżki zaczęła słabnąć. Córka Wendy swoją dobrocią i wiarą ratuje Dzwoneczka, a następnie razem uwalniają Chłopców, po czym wraz z Piotrusiem doprowadzają do zatonięcia okrętu Haka, który wraz ze swą załogą zostaje zmuszony do ucieczki szalupą przed głodną ośmiornicą.
* kapitan Hak pojawia się epizodycznie w serialu "[[Café Myszka|Café Myszka]]" z lat 2001-2003 oraz pełnometrażowego filmu "[[Magiczna Gwiazdka Mikiego: Zasypani w Café Myszka|Magiczna Gwiazdka Mikiego: Zasypani w Café Myszka]]"; występuje tam w kilku odcinkach jako jeden z gości tytułowej kawiarni
* Jakub Hak jest też głównym czarnym charakterem w serialu animowanym z 2011 r. "[[Jake i piraci z Nibylandii|Jake i piraci z Nibylandii]]". W tym serialu kapitan ze swoimi piratami żyje dalej w Nibylandii i przeszkadza w przygodach chłopcu imieniem Jake oraz jego przyjaciołom: Fajtkowi, Izie i papudze imieniem Czachuś. W walce z Hakiem okazyjnie bohaterów wspierają Piotruś Pan i Dzwoneczek.
* W polskim dubbingu wyżej wymienionych produkcji Disneya kapitan Hak mówi głosem [[Ludwik Benoit|Ludwika Benoita]] (film "[[Piotruś Pan (film 1953)|Piotruś Pan]]" z 1953) oraz [[Andrzej Blumenfeld|Andrzeja Blumenfelda]] (pozostałe produkcje).
 
==Kapitan Hak w innych filmach==
* W serialu animowanym "[[Piotruś Pan i piraci|Piotruś Pan i piraci]]" z 1990 r. postać kapitana Haka jest bardzo zbliżona do wizji ukazanej w książce Barriego. Pirat ma hak zamiast prawej dłoni, a jego charakter jest bardzo złożony i niekiedy ujawnia on swoje pozytywne cechy takie jak wrażliwość na sztukę. W przeciwieństwie do innych wersji w tym serialu Hak nie ma wąsów, jest gładko ogolony i ma długie, białe włosy. W serialu zaznaczona jest też wielka miłość, jaką Hak darzył swoją nie żyjącą już matkę. W kilku odcinkach ukazana jest też jego przeszłość oraz sposób, w jaki stracił swoją prawą dłoń.
* W książce Barriego jest opisana śmierć Haka, natomiast w filmie [[Steven Spielberg|Stevena Spielberga]] "[[Hook_(film)|Hook]]" z 1991 r. bohater przeżył, zaciągnął nową załogę, przybył do naszego świata i porwał Jake'a i Maggie, dzieci dorosłego już Piotrusia Pana, aby się na nim zemścić. Za sprawą bosmana Plamy wpadł również na pomysł, aby przeciągnąć na swoją stronę potomstwo swego wroga - udało mu się to jedynie z Jackiem, który był najmocniej pozbawiony ojcowskiej miłości. Dorosły Piotruś Pan musiał więc nie tylko odzyskać dawną formę i pokonać kapitana Haka, ale też odzyskać miłość dzieci, które zaniedbał. Udało mu się to podczas ostatecznego starcia pomiędzy piratami a Zagubionymi Chłopcami. Podczas bitwy Hak zabił w pojedynku Rufia (zastępcę Piotrusia), a następnie stoczył potyczkę na szpadę z samym Piotrusiem, który go pokonał, ale nie zabił i postanowił okazać mu łaskę. Wówczas to kapitan próbuje zdradziecko zabić swego wroga, ale ten z pomocą Dzwoneczka unika zamachu na swe życie, a kapitan znika na zawsze w paszczy krokodyla, którego wcześniej zabił i przerobił na posąg z zegarem. W filmie postać odtwarzał [[Dustin Hoffman]].
* Hak pojawia się w filmach ''[[Shrek 2]]'' i ''[[Shrek Trzeci]]''. W pierwszym z nich gra na [[fortepian]]ie w karczmie "''Pod Zatrutym Jabłkiem''", w następnym zaś pomaga Księciu z Bajki w zamachu stanu i objęciu władzy nad Zasiedmiogórogrodem. Później na polecenie swego pryncypała próbuje zabić Shreka, Osła i Kota w Butach szykując na nich zasadzkę pod domem czarodzieja Merlina, ale zostaje pokonany. Na końcu filmu wraz z innymi czarnymi charakterami dzięki pięknej mowie księcia Artura przechodzi na stronę Shreka. W polskim dubbingu obu tych bajek kapitan Hak mówi głosem [[Wojciech Paszkowski|Wojciecha Paszkowskiego]].
* W filmie "[[Piotruś Pan (film 2003)|Piotruś Pan]]" z [[2003]] roku, [[Jason Isaacs]] zagrał zarówno Kapitana Haka jak i Pana Darling.
* W filmie "''Piotruś: Wyprawa do Nibylandii''" z 2015 r. ukazane jest, w jaki sposób (zdaniem twórców) Piotruś Pan stał się wiecznym chłopcem. W tej wersji Jakub Hak jest jeszcze młodym człowiekiem i przyjacielem Piotrusia, któremu pomaga mu w walce z Czarnobrodym. W postać tę wcielił się aktor Garrett Hedlund, a w polskim dubbingu głos mu podstawił Maciej Kowalik
 
==Ciekawostki==
* Wątek z krokodylem w książce Barriego pojawiał się rzadziej, niż w filmach.
* Przy produkcji [[film animowany|serial animowanego]] ''[[Piotruś Pan i piraci]]'' starano się wierniej przestawić Haka z książki Barriego, niż w produkcjach Disneya (tam Haka starano się przedstawić bardziej komicznie).
* W bajkach Disneya, jak i w filmie ''[[Hook_(film)|Hook'']] pokazano, że kapitan ma hak lewej dłoni. W książce Barrie miał go w prawej.
* W filmach animowanych - W bajkach Disneya, jak i filmie z 2003 r. jako gag jest pokazane, iż kapitan Hak miał całą kolekcję haków na różne okazje
* O Haku mówiono, że jest jedynym piratem, którego bał się Sinobrody.
* Jakub Hak nie miał przyjaciół i wcale ich nie szukał. Jego zaufanym człowiekiem był bosman Plama (ang. Smee).
* Hak nosił przy sobie zawsze śmiertelną truciznę, w obawie, że kiedyś pojmą go żywcem. Miał ją w pierścieniu, z którym się nigdy nie rozstawał. Za pomocą tej trucizny próbował potem otruć Piotrusia Pana.
 
==Bibliografia==
* J.M.Barrie, Przygody Piotrusia Pana, Wydawnictwo Greg, Kraków
* G. McCaughrean, Piotruś Pan w czerwieni, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006
 
==Linki zewnętrzne ==