Katapulta startowa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
lit. |
int. |
||
Linia 4:
'''Katapulta startowa samolotu''' – urządzenie stałe lub przewoźne, umożliwiające start samolotu z pasa o ograniczonej długości i dowolnej powierzchni. Obecnie najczęściej stosowane na [[lotniskowiec|lotniskowcach]], gdyż ze względu na dużą masę i małą wydajność nie zyskały popularności w lotnictwie lądowym. Opracowywane rozwiązania katapult wystrzeliwujących samolot z dowolnego miejsca na lądzie nie wyszły poza stadium eksperymentów, a obecnie zaniechano dalszego rozwoju tego typu konstrukcji ze względu na upowszechnienie się samolotów o zdolnościach [[VTOL]].
Zadaniem współcześnie stosowanych katapult startowych jest wspomaganie startu samolotów przez nadanie im większego przyspieszenia początkowego umożliwiającego osiągnięcie [[Prędkość startowa|prędkości startowej]] na bardzo krótkim odcinku pokładu startowego. Urządzenia tego typu mają postać wbudowanego w pokład startowy toru ze znajdującym się poniżej tłokiem wyposażonym w specjalny uchwyt do przytwierdzania podwozia dziobowego samolotu. Pod wpływem wysokiego ciśnienia [[Para wodna|pary]] poruszający się tłok ciągnie za sobą samolot i w czasie około 4 sekund nadaje mu prędkość, która wraz z prędkością lotniskowca i czołowego [[wiatr]]u (start odbywa się przy kursie okrętu na wiatr) zapewnia osiągnięcie odpowiedniej [[siła nośna|siły nośnej]] i start maszyny. Niektóre samoloty marynarki, np. [[North American FJ-2 Fury]], posiadały wydłużoną goleń podwozia dziobowego; dzięki temu zapewniano większy [[kąt natarcia]] skrzydeł, co ułatwiało start.
Na początku, aż do zakończenia [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość katapult startowych na lotniskowcach była napędzana hydraulicznie. Pierwsze bardziej efektywne katapulty parowe zastosowano na [[Wielka Brytania|brytyjskim]] lotniskowcu [[HMS Perseus (R51)|HMS Perseus]] w połowie [[Lata 50. XX wieku|lat 50.]] Zapewniały one większą moc niż hydrauliczne i umożliwiały start dużo cięższym [[Samolot myśliwski|myśliwcom]] odrzutowym. Na początku [[XXI wiek|XXI]] wieku rozpoczęto prace nad zbudowaniem elektrycznej katapulty startowej ''Electromagnetic Aircraft Launch System'' opartej na [[silnik liniowy|silniku liniowym]]. Wprowadzenie nowych katapult elektromagnetycznych ma na celu podniesienie niezawodności okrętu i kontynuowanie startów samolotów także w przypadku awarii systemów parowych. W niektórych obecnie projektowanych lotniskowcach przewiduje się zainstalowanie właśnie takich rozwiązań.
| |||