Galen: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Damianek1986 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Trigon (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 5:
== Życie i działalność ==
 
Urodził się w [[Pergamon (miasto)|Pergamonie]], a ponieważ w mieście działała szkoła medyczna, której główną rolą była piecza nad [[gladiator]]ami, tam właśnie Galen stawiał pierwsze kroki w dziedzinie [[chirurgia|chirurgii]] i anatomii. Później podjął studia medyczne i [[filozofia|filozoficzne]] w Pergamonie, a następnie w [[Izmir|Smyrnie]], [[Korynt|Koryncie]], [[Palestyna|Palestynie]] i [[Aleksandria|Aleksandrii]]<ref name="ref_1">Praca zbiorowa, 2006, ''Wielka Historia Świata'', t.10, Polskie Media Amer.Com, ss. 243, ISBN 83-7425-365-7</ref>. Po powrocie do Pergamonu w roku 158<ref name=ref_1/> został głównym lekarzem gladiatorów. W 161 roku zamieszkał w Rzymie i leczył filozofa Eudemusa (swojego byłego nauczyciela), dzięki któremu poznał wiele ważnych osób <ref>[http://books.google.ca/books?id=rGhlIfJZkVoC von Staden H. (ed. trans.) Herophilus: The Art of Medicine in Early Alexandria. Cambridge University Press, 1989 ISBN 0-521-23646-0, 9780521236461]</ref>. Później został lekarzem na dworze [[Marek Aureliusz|Marka Aureliusza]] i zajmował się leczeniem także [[Lucjusz Werus|Lucjusza Werusa]] i [[Kommodus]]a. Związany z dworem cesarskim do końca życia, zmarł prawdopodobnie w [[Rzym]]ie.
 
== Osiągnięcia naukowe ==
Opisał 7 [[nerw]]ów [[czaszka|czaszkowych]], [[zastawki]] [[serce|serca]] oraz różnice między [[tętnica]]mi i [[Żyła|żyłami]]; między innymi wykazał, że tętnicami płynie [[krew]], a nie powietrze, jak sądzono dotychczas. Opisy jego są jasne i przekonujące - zachwycał się nimi [[Thomas Henry Huxley|Huxley]]. W pracach swoich zebrał Galen wiedzę anatomiczną poprzedników, do której dołączył obserwacje własne. Kiedy nie miał do dyspozycji ciał ludzkich, opierał się na [[Sekcja rytmiczna|sekcji]] zwierząt, w tym [[makakowate|makaków]]<ref>Galen musiał pracować na zwłokach małp, gdyż z powodów religijnych rozcinanie ciał ludzkich nie było możliwe. [J. Goody: Renesans. Czy tylko jeden?. Czytelnik, Warszawa 2012.</ref>. Opisał dodatni wpływ ćwiczeń fizycznych na rozwój ciała. Usystematyzował wady postawy i jako pierwszy wprowadził terminy: ''[[skolioza|scoliosis]]'', ''[[kifoza|kyphosis]]'', ''[[lordoza|lordosis]]''. Twierdził, że zdrowie wymaga równowagi między czterema składnikami organizmu: śluzem, czarną żółcią, żółtą żółcią oraz krwią. Wprowadził termin [[temperatura|temperatury]] obojętnej, dla której Galen przyjął 0 stopni (wg Galena zależała ona od szerokości geograficznej). Na podstawie obserwacji wpływu różnych środków na ludzki organizm wprowadził on [[Temperament|cztery stopnie zimna]].
Dokonał podziału substancji na maści, kremy, papki i płyny oraz wprowadził kosmetykę do świata medycyny.