Władysław III Laskonogi: Różnice pomiędzy wersjami

|1. tytuł = [[książętaWładcy wielkopolscyWielkopolski|Książę wielkopolski]]

[[Plik:Władysław Laskonogi.PNG|266px|thumb|right266px|Władysław Laskonogi, grafika [[Aleksander Lesser|Aleksandra Lessera]]]]

'''Władysław III Laskonogi''' (ur. [[1161]]-–[[1166]]/[[1167]], zm. [[3 listopada]] [[1231]] w [[Środa Śląska|Środzie Śląskiej]]) – [[książętaWładcy wielkopolscyWielkopolski|książę wielkopolski]], w latach [[1194]]-–[[1202]] w południowej [[Wielkopolska|Wielkopolsce]], w latach [[1202]]-–[[1229]] w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]], w latach [[1202]]-–[[1206]]<ref group="uwaga" name=a />, [[1228]]-–[[1229]] [[książęta krakowscy|książę krakowski]], w 1206 oddał [[księstwo kaliskie]] [[Henryk I Brodaty|Henrykowi I Brodatemu]] z [[książęta wrocławscy|linii śląskiej]], [[1206]]-–[[1210]] i [[1218]]-–[[1225]] w [[Lubusz]]u, [[1216]]-–[[1217]] tylko w [[Gniezno|Gnieźnie]], choć według innych prawdopodobniejszych wersji oddał wtedy bratankowi tylko południowo-zachodnią Wielkopolskę.

Władysław III Laskonogi był trzecim i najmłodszym synem [[Mieszko III Stary|Mieszka III Starego]] i jego drugiej żony [[Eudoksja Izjasławówna|Eudoksji]], księżniczki ruskiej, prawdopodobnej córki wielkiego księcia kijowskiego [[IziasławIzjasław II Pantelejmon|Izjasława II]].

Władysław z przydomkiem "Laskonogi"„Laskonogi” występuje po raz pierwszy w ''[[Kronika wielkopolska|Kronice Wielkopolskiej]]''. Za kronikarzem [[Jan Długosz|Janem Długoszem]] przyjmuje się, że przydomek ten odnosił się do niezwykle długich, cienkich nóg Władysława<ref>M. Przybył, ''Władysław Laskonogi, książę wielkopolski 1202-1231'', Poznań 1998, s. 11-1211–12.</ref>.

Urodził się między [[1161]] a [[1166]] rokiem<ref>K. Jasiński, ''Uzupełnienia do genealogii Piastów'', "Studia„Studia Źródłoznawcze"Źródłoznawcze”, t. 3, 1958, s. 202.</ref>.

Władysław ożenił się z [[Łucja rugijska|Łucją]], córką [[JaromarJaromir I|Jaromara I]], księcia [[Rugia|rugijskiego]]. Małżeństwo to, mające wzmocnić wpływy Mieszka III na [[Pomorze Zachodnie|Pomorzu Zachodnim]], okazało się bezdzietne.

Zainteresowanie Władysława III sprawami pomorskimi wiąże się z dwoma wydarzeniami. Pierwszym było uroczyste spotkanie księcia wielkopolskiego z [[Władcy Danii|królem duńskim]] [[Waldemar II Zwycięski|Waldemarem II]], podczas którego próbowano rozstrzygnąć sprawy sporne i ustalić strefy wpływów. Drugie wydarzenie to zaskakująca umowa z [[książęta wrocławscy|księciem śląskim]] [[Henryk I Brodaty|Henrykiem I Brodatym]], na mocy której nastąpiła zamiana [[ziemia kaliska|ziemi kaliskiej]] (stanowiącej część ojcowizny Władysława Odonica) na [[ziemiaZiemia lubuskaLubuska|ziemię lubuską]], dzięki której łatwiej było prowadzić aktywną politykę nad [[Morze Bałtyckie|Bałtykiem]]. Jednak już w [[1209]] Laskonogi utracił ziemię lubuską na rzecz margrabiego [[Łużyce|Dolnych Łużyc]] [[Konrad II (margrabia Łużyc)|Konrada II]] (szwagra Laskanogiego), który pokonał księcia w [[Bitwa pod Lubuszem (1209)|bitwie pod Lubuszem]]. Zaniepokojiny taką sytuacją Henryk Brodaty podczas kampanii prowadzonej między sierpniem [[1210]] a marcem [[1211]] roku odbił ziemię lubuską z rąk niemieckich, wykorzystując zamieszanie po śmierci margrabiego Konrada II (6 maja 1210) i spory o jego dziedzictwo między pozostałymi członkami rodziny Wettynów. Po zwycięstwie Henryk Brodaty na powrót przekazał ziemię lubuską Władysławowi Laskonogiemu.

W [[1210]] Laskonogi wsparł starania [[książęta opolsko-raciborscy|księcia raciborskiego]] [[Mieszko I Plątonogi|Mieszka Plątonogiego]] o restytucję [[Ustawa sukcesyjna Bolesława Krzywoustego|statutu Bolesława Krzywoustego]]. W tym momencie Władysław był zapewne najstarszym po Mieszku [[Piastowie|Piastowiczem]], w związku z czym mógł z pewnością liczyć, że po rychłej śmierci sędziwego [[książęta opolsko-raciborscy|księcia raciborskiego]] otrzyma tytuł księcia seniora, wraz z upragnionym [[Kraków|Krakowem]]. Według niektórych historyków starszy od Władysława był jednak Henryk Brodaty. Jest to o tyle prawdopodobniejsze, że [[Innocenty III|papież Innocenty III]] w wydanej przez siebie [[9 czerwca]] [[1210]] bulli nakazującej przestrzeganie statutu Krzywoustego, powołuje się na starania nie wymienionego z imienia księcia śląskiego, a tylko Henryk I Brodaty używał takiego tytułu. Jakkolwiek by nie było, bulla papieska wywołała w Polsce ogromne zamieszanie.

W lipcu [[1210]] [[książęta krakowscy|książę krakowski]] [[Leszek Biały]], [[książęta śląscy|książę śląski]] [[Henryk I Brodaty|Henryk Brodaty]], [[książętaWładcy mazowieccyMazowsza|mazowiecki]] [[Konrad I mazowiecki|Konrad]] i [[książętaWładcy wielkopolscyWielkopolski|kaliski]] [[Władysław Odonic]] spotkali się wraz z duchownymi hierarchami w [[Synod w Borzykowej|Borzykowej]], by wyjaśnić zagadkową sprawę. Mieszko Plątonogi zamiast do Borzykowej wyruszył jednak wraz z wojskiem do Krakowa, gdzie wobec panującego tam zamieszania decyzyjnego udało się mu bez problemu zająć [[Wawel]]. Arcybiskup Kietlicz nie zamierzał jednak pogodzić się z zaistniałą sytuacją i uzyskawszy od młodych książąt słowa poparcia oraz dokumenty potwierdzające szeroki immunitet kościelny, rozpoczął starania w [[Rzym]]ie o cofnięcie feralnej bulli. Zabiegi te odniosły sukces i kiedy w maju [[1211]] Mieszko Plątonogi zmarł, Leszek Biały mógł na powrót zasiąść na tronie krakowskim. Zamierzenia starszego pokolenia zakończyły się niepowodzeniem.

Do decydujących starć zbrojnych pomiędzy stryjem a bratankiem doszło w [[1227]], kiedy Odonicowi nie tylko udało się przetrwać oblężenie Ujścia przez wojska Laskonogiego, ale dodatkowo śmiałym wypadem pokonał on [[15 lipca]] oddziały dowodzone przez wojewodę księcia wielkopolskiego Dobrogosta.

W tym momencie wydawało się, że Władysław Odonic jest już panem sytuacji w Wielkopolsce. Do gry włączył się wówczas niespodziewanie [[książętaWładcy gdańscyPomorza Gdańskiego|władca gdański]] Świętopełk II, który złamał dotychczasowy sojusz z młodszym z Władysławów i zajął należący do niego gród w Nakle. Jednocześnie Świętopełk II ogłosił się księciem i wypowiedział posłuszeństwo księciu krakowskiemu Leszkowi Białemu.

Był to już ostatni akt działalności politycznej nieodrodnego syna Mieszka Starego. Według interesujących, aczkolwiek nie potwierdzonych przez inne źródła informacji, odejście księcia wielkopolskiego z tego świata miało zgoła skandaliczne okoliczności. Według relacji [[cystersi|cysterskiego]] zakonnika z [[Francja|Francji]], Trois-Fontaines, liczący blisko siedemdziesiąt lat Władysław miał zginąć zamordowany w [[Środa Śląska|Środzie Śląskiej]] przez niemiecką dziewczynę, którą usiłował zgwałcić. Skądinąd mamy jednak informacje o niegodnym księcia prowadzeniu się władcy Wielkopolski, skoro [[Jan Długosz]] pod [[1229]] rokiem zapisał, że jego poddani pogardzali nim z powodu "rozpusty„rozpusty i wszeteczeństw"wszeteczeństw”.

| colspan="2" | <small>[[Bolesław III Krzywousty]]<br />ur. 20 VIII 1086<br /> zm. 28 X 1138

| colspan="2" |

| colspan="2" | <small>[[Salomea z Bergu]]<br />ur. zap. 1099<br /> zm. 27 VII 1144

| colspan="2" |

| colspan="2" | <small>[[IziasławIzjasław II Pantelejmon|Izasław II]]<br />ur. 1096<br /> zm. 13 XI 1154

| colspan="2" |

| colspan="2" | <small>NN<br />ur. ?<br />zm. ?

| style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="4" style="border-bottom:1px black solid; border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="4" style= "" | &nbsp;

| colspan="4" style="border-bottom:1px black solid; border-left:1px black solid;" | &nbsp;

| style="border-left:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="3" | &nbsp;

| colspan="8" style="border-left:1px black solid; border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="3" | &nbsp;

| colspan="2" | &nbsp;

| colspan="2" | <small>[[Mieszko III Stary]]<br />ur. w okr. 1122–1125<br /> zm. 13 lub 14 III 1202

| colspan="6" |

| colspan="2" | <small>[[Eudoksja Izjasławówna|Eudoksja]]<br />ur. ok. 1140<br />zm. po 1181

| colspan="2" |

| colspan="3" style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="8" style="border-bottom:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="3" style="border-left:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="7" style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="7" | &nbsp;

| colspan="2" |

| colspan="2" |

| colspan="2" style="vertical-align:middle;" | '''Władysław III Laskonogi''' <br />(ur. w okr. 1161–1166, zm. 3 XI 1231)

| colspan="2" |

| colspan="2" |