Rafael Caldera: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 23:
}}
[[Plik:Rafael Caldera - UNE.jpg|thumb|240px|Rafael Caldera ''(w środku)'' wśród studentów]]
'''Rafael Antonio Caldera Rodríguez''' (ur. [[24 stycznia]] [[1916]] w [[San Felipe (miasto w Wenezueli)|San Felipe]], zm. [[24 grudnia]] [[2009]]<ref>[http://www.reuters.com/article/idUSTRE5BN2ZB20091224 ''Two-time Venezuelan president Caldera dies at 93'' – Reuters]</ref><ref>[http://www.liberation.fr/monde/0101610494-venezuela-deces-de-l-ex-president-caldera ''Venezuela: décès de l'ex-président Caldera'' – Libération]</ref> w [[Caracas]]) – [[Wenezuela|wenezuelski]] [[polityk]], dwukrotny [[Prezydenci Wenezueli|prezydent Wenezueli]] (1969–19741969 – 1974 i 1994–19991994 – 1999).
 
== Życiorys ==
Urodził się 24 stycznia 1916 w [[San Felipe (miasto w Wenezueli)|San Felipe]]. Jego rodzicami byli Tomás Rafael Caldera Izaguirre i Rosa Sofía Rodriguez Rivero. Jako małe dziecko został adoptowany przez ciotkę Marię Evę Rodriguez Rivero, która była żoną prawnika Tomása Liscano. Jego pierwszą żoną została [[Alicia Pietri de Caldera]]. Miał z nią sześcioro dzieci Mireya, Juan José Rafael Tomás, Alicia Helena, Cecilia, oraz Andrés Antonio Caldera Pietri. W latach 1921-1922 uczęszczał do szkoły podstawowej w San Felipe, a od 1923 do 1925 szkoły jezuitów w Caracas. W 1926 powrócił do Yaracuy Padre Delgado by uczyć się w szkole średniej. W latach 1931-1938 studiował na Centralnym Uniwersytecie Wenezueli uzyskując tytuł doktora na Wydziale Prawa i Nauk Politycznych, później został profesorem socjologii i prawa na kilku innych uniwersytetach. W czasie swojej edukacji nauczył się posługiwać wieloma językami: angielskim, niemieckim, francuskim, portugalskim.
 
== Kariera polityczna ==
Swoja karierę polityczną zaczynał w 1936 roku uczestniczył wówczas w powołaniu Narodowego Zrzeszenia Studentów. 1 października 1938 roku przystąpił do akcji wyborczej. Akcja wyborcza przekształciła się następnie w ruch walki narodowej. Została zalegalizowana 2 czerwca 1942 roku. 13 stycznia 1946 roku jedna z grup pod przywództwem Caldery stworzyła socjalno-chrześcijańską partię [[COPEI]]. W 1948 roku wystartował po raz pierwszy w [[Wybory prezydenckie w Wenezueli w 1948 roku|wyborach prezydenckich]] zdobył 262,204 głosy przegrywając z [[Rómulo Gallegos]]em, który kilka miesięcy później został obalony przez [[Junta (władza wojskowa)|juntę wojskową]]. Na jej czele stanął [[Carlos Delgado Chalbaud]] który później został zastąpiony przez dyktaturę [[Marcos Pérez Jiménez|Marcosa Péreza Jiméneza]]. Po obaleniu Péreza Jiméneza i utworzeniu rządu tymczasowego na czele z [[Wolfgang Larrazábal|Wolfgangiem Larrazábalem]], Caldera został wybrany na prokuratora generalnego Wenezueli. W 1969 roku po raz drugi stanął do [[Wybory prezydenckie w Wenezueli w 1969 roku|wyborów prezydenckich]] i po raz pierwszy został prezydentem uzyskując 1.083.712 (29.13%) głosów. Po raz pierwszy w 139-letniej historii Wenezueli, obowiązki zostały spokojnie przekazane wybranemu w wyborach reprezentantowi opozycji.
Po obaleniu Péreza Jiméneza i utworzeniu rządu tymczasowego na czele z [[Wolfgang Larrazábal|Wolfgangiem Larrazábalem]], Caldera został wybrany na prokuratora generalnego Wenezueli, W 1969 roku po raz drugi stanął do [[Wybory prezydenckie w Wenezueli w 1969 roku|wyborów prezydenckich]] i po raz pierwszy został prezydentem uzyskując 1.083.712 (29.13%) głosów. Po raz pierwszy w 139 letniej historii Wenezueli , obowiązki zostały spokojnie przekazane wybranemu w wyborach reprezentantowi opozycji.
 
== Pierwsza kadencja ==
Podczas pierwszej kadencji rząd Caldery podkreślił zerwanie z nauką [[Íngrid Betancourt]], która odmawia Wenezueli dyplomatycznego uznania zarówno przy prawicowych jak i lewicowych rządach, ponieważ dochodziły do władzy przez siły wojskowe. Caldera złamał izolację Wenezueli z krajami [[Ameryka Łacińska|Ameryki Łacińskiej]], uznając wojskowe rządy krajów regionu. Prowadził politykę w obronie terytoriów wyspiarskich i Zatoki Wenezueli, a także podpisał [[Port-of-Spain]] protokół z Gujany. W sferze polityki gospodarczej znacząco wzmocnił siłę pracodawcy. Na pierwszą kadencje Caldery przypadł także kryzys spowodowany spadkiem cen ropy na światowych rynkach, który spowodował stagnację. Mimo sprzeciwu demokratycznej opozycji prezydent zaangażował się w legalizację [[Komunistyczna Partia Wenezueli|Komunistycznej Partii Wenezueli]]. Przeprowadził również zmianę konstytucji znoszącą zakaz kandydowania dla osób skazanych na ponad 3 lata wiezienia z mocą działania do 2 lat wstecz. Miał on na celu wyeliminowanie z wyborów Marcosa Péreza Jiméneza. Caldera zamknął przemysłowe Technikum stałe i [[Centralny Uniwersytet Wenezueli]] na okres dwóch lat, ze względu na protesty studentów przeciwko jego rządowi. 9 grudnia 1970, Rafael Caldera stworzył Instytut Studiów Państwowej Wyższej Obrony. Miał on na celu rozwój rozważań nad bezpieczeństwem państwa, a także przyczynić się do rozwoju kultury obrony państwa. Caldera, podniósł podatek dla firm naftowych do 60 procent, rozpoczął także budowę kompleksu petrochemicznego El Tablazo w stanie [[Zulia]]. Rafael Caldera zakończył swoją pierwszą kadencję jako prezydent na 12 marca 1974 i został zastąpiony przez [[Carlos Andrés Pérez|Carlosa Andrésa Péreza]], z Akcji Demokratycznej, która wygrała [[Wybory prezydenckie w Wenezueli w 1973 roku|wybory w 1973 roku]]<ref>[http://www.mipunto.com/venezuelavirtual/000/000/007/002.html Venezuela Virtual – Rafael Caldera (primer período 1969-1974)]</ref>.
Podczas pierwszej kadencji rząd Caldery podkreślił zerwanie z nauką [[Íngrid Betancourt]], która odmawia Wenezueli dyplomatycznego uznania zarówno przy prawicowych jak i lewicowych rządach, ponieważ dochodziły do władzy przez siły wojskowe. Caldera złamał izolację Wenezueli z krajami [[Ameryka Łacińska|Ameryki Łacińskiej]], uznając wojskowe rządy krajów regionu.
Prowadził politykę w obronie terytoriów wyspiarskich i Zatoki Wenezueli, a także podpisał [[Port-of-Spain]] protokół z Gujany.
W sferze polityki gospodarczej znacząco wzmocnił siłę pracodawcy. Na pierwszą kadencje Caldery przypadł także kryzys spowodowany spadkiem cen ropy na światowych rynkach, który spowodował stagnację. Mimo sprzeciwu demokratycznej opozycji prezydent zaangażował się w legalizację [[Komunistyczna Partia Wenezueli|Komunistycznej Partii Wenezueli]]. Przeprowadził również zmianę konstytucji znoszącą zakaz kandydowania dla osób skazanych na ponad 3 lata wiezienia z mocą działania do 2 lat wstecz. Miał on na celu wyeliminowanie z wyborów Marcosa Péreza Jiméneza. Caldera zamknął przemysłowe Technikum stałe i [[Centralny Uniwersytet Wenezueli]] na okres dwóch lat, ze względu na protesty studentów przeciwko jego rządowi.
9 grudnia 1970, Rafael Caldera stworzył Instytut Studiów Państwowej Wyższej Obrony. Miał on na celu rozwój rozważań nad bezpieczeństwem państwa, a także przyczynić się do rozwoju kultury obrony państwa.
Caldera, podniósł podatek dla firm naftowych do 60 procent, rozpoczął także budowę kompleksu petrochemicznego El Tablazo w stanie [[Zulia]]. Rafael Caldera zakończył swoją pierwszą kadencję jako prezydent na 12 marca 1974 i został zastąpiony przez [[Carlos Andrés Pérez|Carlosa Andrésa Péreza]], z Akcji Demokratycznej, która wygrała [[Wybory prezydenckie w Wenezueli w 1973 roku|wybory w 1973 roku]]<ref>[http://www.mipunto.com/venezuelavirtual/000/000/007/002.html Venezuela Virtual – Rafael Caldera (primer período 1969-1974)]</ref>.
 
== Pacyfikacja partyzantek ==
W 1969 roku nowy rząd zastał kraj w którym na obszarach obszarów miejskich i wiejskich działało wiele ruchów partyzanckich. ruchyRuchy te miały powiązania z dwiema najważniejszymi partiami politycznymi. Wielu przywódców ruchów politycznych przebywało w więzieniu. Po dojściu do władzy Caldery, praktyka ta została zaniechana, a konstytucyjne gwarancje zostały utrzymane. Rząd przyjął postawę ideologicznego [[Pluralizm polityczny|pluralizmu]] i dialogu z udziałem wszystkich sił politycznych. Rozmowy były prowadzone z udziałem przedstawicieli grup zbrojnych. Nastąpiła legalizacja partii lewicowych oraz wypuszczenie z więzienia polityków, w zamian za respektowanie prawa. W wyniku tych starań, zakończenia pierwszej prezydencji Caldery, od wielu lat, nie było organizacji politycznej w Wenezueli planującej przejąć kontrolę nad rządem, przy użyciu przemocy. W wyborach w 1973 roku, przywódcy starych ruchów partyzanckich zostali wybrani na posłów i senatorów.
Rząd przyjął postawę ideologicznego [[Pluralizm polityczny|pluralizmu]] i dialogu z udziałem wszystkich sił politycznych. Rozmowy były prowadzone z udziałem przedstawicieli grup zbrojnych. Nastąpiła legalizacja partii lewicowych oraz wypuszczenie z więzienia polityków, w zamian za respektowanie prawa.
W wyniku tych starań, zakończenia pierwszej prezydencji Caldery, od wielu lat, nie było organizacji politycznej w Wenezueli planującej przejąć kontrolę nad rządem, przy użyciu przemocy. W wyborach w 1973 roku, przywódcy starych ruchów partyzanckich zostali wybrani na posłów i senatorów.
 
== Działalność polityczna po I kadencji ==
Caldera spędził kolejne dziesięć lat nie ubiegając się o ponowny wybór. Swoją kandydaturę zgłosił ponownie w [[Wybory prezydenckie w Wenezueli w 1983 roku|wyborach prezydenckich w 1983 r]]. Został pokonany przez [[Jaime Lusinchi]]ego z Akcji Demokratycznej. W 1987 ubiegał się o nominację COPEI na [[Wybory prezydenckie w Wenezueli w 1988 roku|wybory prezydenckie]] w 1988 roku. Został pokonany przez [[Eduardo Fernandez]]a. W 1993 roku zdecydował się opuścić COPEI, i wystartować w [[Wybory prezydenckie w Wenezueli w 1993 roku|wyborach prezydenckich]] zez ramienia swojej nowej partii [[Convergencia Nacional]]. Jego kandydaturę na urząd prezydenta popierały [[Komunistyczna Partia Wenezueli]] i [[Ruch na Rzecz Socjalizmu (Wenezuela)|Ruch na Rzecz Socjalizmu]]. W wyborach zdobył niewiele ponad 30% głosów i został prezydentem. Prawe 40% obywateli oddało głos nieważny.
 
== Druga kadencja ==
{{Dopracować|sekcja|język}}
W latach 1994-1999, podczas drugiej kadencji, przedstawiciele jego własnej partii<ref>[http://www.mipunto.com/venezuelavirtual/000/000/007/007.html Venezuela Virtual – Rafael Caldera (segundo período, 1994-1999)]</ref>, a także politycy ze środowisk, które poparły jego kandydaturę na prezydenta oraz członkowie partii MAS, Teodoro Petkoff z Ministerstwa Centralnego Biura Koordynacji i Planowania i Pompeyo Márquez zatwierdzili kilka ustaw Kongresu Narodowego. W dniu 18 grudnia 1994 na Plaza Wenezuela – El Valle uczestniczył w otwarciu odcinka metra, którego budowa została zainicjowana przez poprzednie rządy. W 1996 papież [[Jan Paweł II]] podczas drugiej wizyty w Wenezueli, pobłogosławił osadzonych w więzieniu Catia, w zachodniej części Caracas. 12 października 1997 przyjechał prezydent Stanów Zjednoczonych [[Bill Clinton]]. W listopadzie tego samego roku [[Margarita (wyspa)|wyspa Margarita]] była miejscem spotkania uczestników siódmej konferencji iberoamerykańskiej. W czerwcu 1998 w Caracas miało miejsce inauguracyjne XXVIII posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego [[Organizacja Państw Amerykańskich|Organizacji Państw Amerykańskich]].
 
== Ostatnie lata i śmierć ==
2 lutego 1999 Rafael Caldera zakończył swą drugą kadencję jako prezydent, i został zastąpiony przez [[Hugo Chávez]]a. Jego zły stan zdrowia spowodowany [[choroba Parkinsona|chorobą Parkinsona]] zmusił go do wycofania się z życia politycznego w okresie ostatniego roku. Caldera zmarł 24 grudnia 2009 około 2:00 w nocy w wieku 93 lat. Jego syn Aldrés Caldera ogłosił jedynie fakt śmierci, nie podając przyczyny. Pogrzeb odbył się 26 grudnia 2009 w Caracas.
Jego zły stan zdrowia spowodowany [[choroba Parkinsona|chorobą Parkinsona]] zmusił go do wycofania się z życia politycznego w okresie ostatniego roku. Caldera zmarł 24 grudnia 2009 około 2.00 w nocy w wieku 93 lat. Jego syn Aldrés Caldera ogłosił jedynie fakt śmierci, nie podając przyczyny. Pogrzeb odbył się 26 grudnia 2009 w Caracas.
 
== Odznaczenia (lista niepełna) ==