Mikałajewa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 31:
Na początku XX wieku w pobliżu Mikołajewa znajdował się majątek Teklenwil z dworem von Faltynów<ref>{{Cytuj|tytuł=Prof. Adam Hrebnicki|czasopismo=kresy.genealodzy.pl|data dostępu=2016-04-11|opublikowany=kresy.genealodzy.pl|url=http://kresy.genealodzy.pl/hrebnicki/hreb_1.html}}</ref>. W Teklenwilu mieszkały 53 osoby, a w Mikołajewie 57. Oba majątki należały do von Faltynów i podlegały [[Parafia Trójcy Przenajświętszej w Ule|parafii w Ule]] w [[Dekanat połocki|dekanacie połockim]]. W okresie sowieckim majątek Teklenwil zmieniono w [[kołchoz]] Taklinowo. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] majątki połączono w jedną wieś Mikołajewo.
 
Od 1924 roku Mikołajewo leżało w granicach [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|BSRR]]. W latach 1941-1944 byłabyło pod okupacją niemiecką. Następnie leżała w BSRR. Od 1991 roku w Republice Białorusi.
 
W 1999 roku we wsi mieszkało 569 osób w 248 domach.
Linia 38:
Po [[Atak Niemiec na ZSRR|inwazji III Rzeszy na ZSRR]] w czerwcu 1941 roku [[NKWD]] podjęło likwidację więzienia w [[Berezwecz]]u, ob. [[Głębokie (miasto)|Głębokie]] (patrz [[masakry więzienne NKWD 1941]]).
Naczelnik więzienia nr 28 (mieściło się w [[Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła i klasztor Bazylianów w Berezweczu|byłym klasztorze bazylianów]]) sierżant Michaił Prijomyszew dostał rozkaz przeniesienia więźniów do Witebska.
Kilkaset osób rozstrzelano na miejscu, a pozostałych kilka tysięcy więźniów poprowadzono w kolumnie marszowej (dwanaście osób w szeregu, przy długości kolumny około 1500 m) w kierunku [[Uszacz (obwód witebski)|UszaczyUszacza]].
 
Kolumna marszowa więźniów (bez jedzenia i picia) na "drodze śmierci" pozostawiała ciała. Do zbiorowego mordu doszło w miejscowości Sierocino ([[Soroczyno (rejon uszacki)|Soroczyno]]), gdzie w związku z ucieczką więźnia naczelnik więzienia Prijomyszew oraz pięciu konwojentów rozstrzelali 27 (względnie 32) więźniów. W czasie całego marszu Prijomyszew zastrzelił osobiście z pistoletu 55 osób. Po dojściu do [[Ułła|Ułły]] kolumna przeszła przez most nad Dźwiną. W okolicach kołchozu Taklinowo nadleciał niemiecki samolot i zbombardował most, który chwilę wcześniej opuścili więźniowie<ref>{{Cytuj|tytuł=Dodatek IPN do „Naszego Dziennika” 7/2011 – Więzienia na Kresach 1941 i Obława Augustowska 1945 « Ziemia Mielecka|czasopismo=www.ziemiamielecka.pl|data dostępu=2016-04-13|opublikowany=www.ziemiamielecka.pl|url=http://www.ziemiamielecka.pl/?p=6957}}</ref>. Strażnicy dostali rozkaz by zlikwidować więźniów. Leżących więźniów rozstrzelano przy użyciu karabinów maszynowych, a tych co przeżyli dobito bagnetami. Czekiści tak się spieszyli, że pozostawili ciała na miejscu. Kilku osobom udało się uciec. Następnego dnia przyjechało speckomando [[NKWD]], które zagnało wieśniaków do zasypania ciał w dołach po ziemniakach w kołchozie Mikołajewo. Po wkroczeniu Niemców ciała pomordowanych ekshumowano i przeniesiono do olbrzymiego grobu na skraju lasu koło Taklinowa<ref>{{Cytuj|tytuł=Czas Miłosierdzia on-line - nr 150 październik 2001|czasopismo=www.bialystok.opoka.org.pl|data dostępu=2016-04-13|opublikowany=www.bialystok.opoka.org.pl|url=http://www.bialystok.opoka.org.pl/czas/nr150/art.php?artykul=kuksewicz}}</ref>.
 
Oficjalne źródła podają liczbę 714 (715<ref>{{Cytuj|tytuł=Dodatek IPN do „Naszego Dziennika” 7/2011 – Więzienia na Kresach 1941 i Obława Augustowska 1945 « Ziemia Mielecka|czasopismo=www.ziemiamielecka.pl|data dostępu=2016-04-13|opublikowany=www.ziemiamielecka.pl|url=http://www.ziemiamielecka.pl/?p=6957}}</ref>) zabitych, jednak ocalały świadek Paweł Kożuch, który leżał między ciałami zabitych, usłyszał od konwojentów liczbę 1773. Pięć lub sześć ocalałych osób uciekało do domu, lecz następnego dnia zostali złapani i rozstrzelani w wiosce Uboina, położonej na prawym brzegu Dźwiny, 15 km na północny-zachód od Mikołajewa<ref>{{Cytuj|autor=K. Shastouski|tytuł=Miejsce straceń obywateli Polski i Białorusi – ofiar ZSRR {{!}} wieś Mikołajewo obwód witebski|czasopismo=www.radzima.org|data dostępu=2016-04-12|opublikowany=www.radzima.org|url=http://www.radzima.org/be/object/8345.html}}</ref>. Większość zabitych nie miała wyroków, więc z punktu widzenia sowieckiego prawa byli niewinni<ref>{{Cytuj|tytuł=Dodatek IPN do „Naszego Dziennika” 7/2011 – Więzienia na Kresach 1941 i Obława Augustowska 1945 « Ziemia Mielecka|czasopismo=www.ziemiamielecka.pl|data dostępu=2016-04-13|opublikowany=www.ziemiamielecka.pl|url=http://www.ziemiamielecka.pl/?p=6957}}</ref>.
 
Po tych zdarzeniach wojskowy prokurator garnizonu witebskiego Glinka rozkazał aresztować Prijomyszewa. Jednak pierwszy sekretarz [[Komitet Centralny Komunistycznej Partii Białorusi|KC KPB]] [[Pantielejmon Ponomarienko]] uznał postępowanie naczelnika więzienia za uzasadnione i nakazał jego wypuszczenie<ref>{{Cytuj|autor=K. Shastouski|tytuł=Miejsce straceń obywateli Polski i Białorusi – ofiar ZSRR {{!}} wieś Mikołajewo obwód witebski|czasopismo=www.radzima.org|data dostępu=2016-04-12|opublikowany=www.radzima.org|url=http://www.radzima.org/be/object/8345.html}}</ref>.