|
[[Plik:Mvey0290.jpg|thumb|Atol na Pacyfiku]]
[[Plik:Western pacific atoll.jpg|thumb|Atol na Zachodnim Pacyfiku - widok(zdjęcie z górysatelity)]]
'''Atol''' – typpłaska płaskiej [[wyspa|wyspy]] [[koralowce|koralowejkoralowa]], położonejzwykle na [[ocean]]ie, składającejskładająca się z [[rafa koralowa|rafy]] koralowej]] w kształcie pierścienia otaczającego centralną [[Depresja (geografia)|depresję]]. Depresja ta, nazywana [[laguna|laguną]], może być częścią wyłonionej wyspy, stanowić niewielki, lecz odrębny zbiornik wodny lub też być połączona z morzem.
Atol powstaje na skutek przyrastania [[Rafa|rafy koralowej]] wokół wyspy wulkanicznej. Rafę koralową tworzą miliony żywych organizmów -: [[polip (biologia)|polipów]]. Obumierające [[polip (biologia)|polipy]] pozostawiają po sobie wapienne [[Szkielet (anatomia)|szkielety]] stanowiące zwartą strukturę. Wraz z upływem czasu, pod wpływem ciężaru wapiennego pierścienia wyspa obniża się i stopniowo zanurza w wodzie. Pierścień pozostający ponad powierzchnią ulega [[erozja|erozji]]. Jednym z jej produktów jest [[piasek]], na którym mogą rozwijać się rośliny. Szczątki roślin tworzą glebę i w ten sposób wyspa rozrasta się. Po zewnętrznej stronie atolu tworzy się kształtowana przez fale [[plaża]]. Opada ona stromo ku głębinie. Plaże od strony laguny są znacznie szersze, a woda przeważnie płytka.
Nazwę ''atol'' pochodzącą z języka [[język malediwski|divehi]], używanego na [[Malediwy|Malediwach]], spopularyzował [[Karol Darwin]]. Właśnie na [[Malediwy|Malediwach]] można znaleźć największe atole. Ich występowanie ograniczone jest prawie wyłącznie do [[Ocean Spokojny|Oceanów Spokojnego]] i [[Ocean Indyjski|Indyjskiego]]. W basenie [[Ocean Atlantycki|Oceanu Atlantyckiego]] atoli jest niewiele.
== Etapy powstawania atolu ==
[[Plik:Atoll forming-i18.png|center|thumb|350px|'''1.''' Czynny [[wulkan]]<br />'''2.''' Wulkan wygasa i wokół niego tworzy się [[Rafa#Rafa koralowa|rafa koralowa]].<br />'''3.''' Teren obniża się (poprzez [[erozja|erozję]]) i powstaje atol.]]
Aktywny wulkan wygasa, i tworzy się wokół niego rafa koralowa. Wulkan opada pod wpływem erozji i powstaje atol
== Galeria zdjęć atoli ==
Plik:Bikini Atoll.png|[[Bikini (atol)]]
</gallery>
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|atol}}
{{commons|Atoll}}
* [[laguna]]
[[Kategoria:Formy ukształtowania terenu]]
| 