Franciszek Starowieyski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 46.169.106.126) i przywrócono wersję 43920934 autorstwa Rychozol |
red. |
||
Linia 20:
| www = <!-- z http:// -->
}}
'''Franciszek Andrzej Bobola Starowieyski''', pseud. Jan Byk (ur. [[8 lipca]] [[1930]] w [[Bratkówka|Bratkówce]] koło [[Krosno|Krosna]], zm. [[23 lutego]] [[2009]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[Polacy|polski]] [[grafika|grafik]], [[malarstwo|malarz]], [[rysunek|rysownik]] i [[scenografia|scenograf]]
== Życiorys ==
[[Plik:Divina Polonia by Franciszek Starowieyski (5268441214).jpg|thumb|240px|Obraz „Divina Polonia” Franciszka Starowieyskiego]]
Pochodził z rodziny szlacheckiej, pieczętującej się herbem [[Biberstein (herb szlachecki)|Biberstein]]
W latach [[1949 w sztukach plastycznych|1949]]-[[1952 w sztukach plastycznych|1952]] studiował malarstwo w [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie]] u [[Wojciech Weiss|Wojciecha Weissa]] i [[Adam Marczyński|Adama Marczyńskiego]], a następnie w [[Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie|ASP w Warszawie]] u [[Michał Bylina|Michała Byliny]], gdzie uzyskał dyplom w [[1955 w sztukach plastycznych|1955]].
Popularność zyskał w latach 60. XX wieku serią [[plakat]]ów teatralnych i filmowych. Zajmował się malarstwem, plakatem, grafiką użytkową, scenografią teatralną i telewizyjną. Był twórcą tzw. teatru rysowania. Jego malarstwo cechowały fascynacja ciałem kobiecym o rubensowskich kształtach, zmysłowością oraz refleksja nad przemijaniem i śmiercią. Wielokrotnie wystawiał w galeriach i muzeach w Polsce oraz Austrii, Belgii, Francji, Holandii, w Kanadzie, Szwajcarii, USA, we Włoszech i in. Był laureatem wielu nagród, m.in.: Grand Prix na [[Biennale w São Paulo|Biennale Sztuki Współczesnej w Saô Paulo]] ([[1973 w sztukach plastycznych|1973]]), Grand Prix za plakat filmowy na [[Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes|festiwalu w Cannes]] ([[1974 w filmie|1974]]), Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu w [[Paryż]]u ([[1975 w sztukach plastycznych|1975]]), Annual Key Award gazety ''Hollywood Reporter'' (1975-1976), nagrody na [[Międzynarodowe Biennale Plakatu|Międzynarodowym Biennale Plakatu]] w Warszawie i na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w [[Chicago]] (1979-1982).
W swoich "teatrach rysowania" łączył obydwie sztuki w jedną, "spektakl sztuk wszelakich", zjawisko medialne, w których taką samą wartością artystyczną jest sam akt tworzenia, jego elementy widowiskowe i – dzięki erudycji autora – literackie, jak i samo dzieło w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. W obrazach Starowieyskiego świat realny łączył się z tworami jego wręcz "niepohamowanej" wyobraźni, a jego twórczość ostentacyjnie nawiązywała do starych [[XVII wiek|XVII-wiecznych]] mistrzów i była przesycona groteską oraz humorem. Obraz ''Divina Polonia Rapta Per Europa Profana'', co znaczy: "Boska Polska porwana przez świecką Europę" wystawiony w polskim przedstawicielstwie w Unii Europejskiej w Brukseli ([[1998 w sztukach plastycznych|1998]]) wywołał wiele kontrowersyjnych ocen.
Linia 34:
W [[1994 w sztukach plastycznych|1994]] otrzymał Nagrodę "Złotej Maski" za scenografię do komediodramatu ''[[Ubu Król czyli Polacy]]'' [[Krzysztof Penderecki|Krzysztofa Pendereckiego]] w [[Teatr Wielki w Łodzi|Teatrze Wielkim w Łodzi]], a w [[2004 w sztukach plastycznych|2004]] Nagrodę Ministra Kultury w dziedzinie sztuk plastycznych. W [[2005 w sztukach plastycznych|2005]] został odznaczony przez ministra kultury [[Waldemar Dąbrowski|Waldemara Dąbrowskiego]] [[Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis|Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.e-teatr.pl/en/artykuly/16039.html| tytuł = ''Warszawa. Wręczono złote medale "Gloria Artis"''| data = 10 września 2005| opublikowany = e-teatr.pl| data dostępu=22 czerwca 2011}}</ref>.
== Życie prywatne ==
Zmarł 23 lutego [[2009]] w wieku 79 lat. Został pochowany na cmentarzu w [[Cmentarz leśny w Laskach|podwarszawskich Laskach]]<ref>[http://www.kazimierzdolny.pl/news/pogrzeb_franciszka_starowieyskiego/6973.html Pogrzeb Franciszka Starowieyskiego. Kazimierz Dolny :: Kazimierski Portal Internetowy : KAZIMIERZ DOLNY : noclegi, kazimierz, weekend, kwatery, hotele, pensjonaty<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.▼
Starszy brat księdza [[Marek Starowieyski|Marka Starowieyskiego]]. Małżonek [[Ewa Starowieyska|Ewy Starowieyskiej]] (1930-2012), scenografki. Jego synem jest [[Malarstwo|malarz]] i [[rysunek|rysownik]] [[Antoni Starowieyski]] (ur. 1973).
Był [[kolekcjonerstwo|kolekcjonerem]] dzieł sztuki.
▲Zmarł 23 lutego
== Polnische Plakat Kunst ==
| |||