Jan Drda: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kelvin (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
dod. grafika, kategoria + redakcyjne; szablon uźródłowienia
Linia 1:
{{Dopracować|źródła|data=2016-04}}
'''Jan Drda''' (ur. [[4 kwietnia]] [[1915]] w [[Przybram|Příbramie]], zm. [[28 listopada]] [[1970]] w [[Dobříš]]i) – [[Czechy|czeski]] [[dziennikarstwo|dziennikarz]], [[proza]]ik i [[dramat]]urg.
[[Plik:Jan Drda, reliéf.jpg|thumb|200px|Tablica pamiątkowa na [[Praga|praskim]] Jiráskovo náměstí]]
'''Jan Drda''' (ur. [[4 kwietnia]] [[1915]] w [[Przybram|Příbramie]], zm. [[28 listopada]] [[1970]] w [[Dobříš]]iu) – [[Czechy|czeski]] [[dziennikarstwo|dziennikarz]], [[proza]]ik i [[dramat]]urg.
 
Jan Drda pochodziłPochodził z rodziny robotniczej i był pisarzem-komunistą, uczestnikiem czechosłowackiego [[ruch oporu|ruchu oporu]] w latach [[Protektorat Czech i Moraw|Protektoratu]] i później – [[Powstanie praskie|powstania w Pradze]] w roku 1945. NależyZaliczany do tzw. młodego pokolenia pisarzy czeskich, gdyż pierwsze kroki na poludziałalność literaturyliteracką stawiałzapoczątkował dopiero w okresie II wojny światowej.
 
W 1921 r. stracił matkę, a ojciec po rozpadzie drugiego małżeństwa rozpił się; był wychowywany przez dziadków. Miał zostać [[Blacharstwo|blacharzem]], lecz babka zdecydowała posłaćo posłaniu go do gimnazjum, gdzie w 1934 r. zdał [[matura|maturę]] w 1934. WPóźniej, w latach 1934–1938 studiował [[Filologia klasyczna|filologię klasyczną]] i [[slawistyka|slawistykę]] na [[Uniwersytet Karola w Pradze|Uniwersytecie Karola w Pradze]], jednak studiów jednak nie ukończył. WPublikował rokujuż w 1932 publikował w "Studentském časopise". W czasiePodczas studiów był redaktorem uniwersyteckiej gazety "Rozbor".
 
Od 1937 roku związał się z czasopismenczasopismem „[[Lidové noviny]]”, będąc redaktorem działu kulturalnego, publikując [[reportaż]]e, [[felieton]]y i [[skecz]]e, a w latach 1948-1952 pełniąc funkcję [[Redaktor naczelny|redaktora naczelnego]]. Znacząca była jego współpraca z filmem, był autorem wielu [[scenariusz]]y.
 
Od 1945 roku członek [[Komunistyczna Partia Czechosłowacji|Komunistycznej Partii Czechosłowacji]], w latach 1949–56 prezes Związku Pisarzy Czechosłowackich, a w latach 1948–1960 – poseł. Należał do grupy organizatorów nacisku komunistycznego i był odpowiedzialny za usunięcie twórców niekomunistycznych (zwłaszcza katolickich) ze Związku Pisarzy i represje wobec nich. W tym okresie kilkakrotnie podróżował, m.in. po Ameryce Południowej.
 
W roku 1968 jednak otwarcie sprzeciwił się [[Operacja „Dunaj”|interwencji wojsk Układu Warszawskiego]] w [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]], za co został odwołany z funkcji redaktora naczelnego tygodnika „Svět práce”. Wtedy też przeszedł na emeryturę i dwa lata później zmarł w domu pracy twórczej na zamku w DobříšiDobříšu.
 
ZnanySzerzej znany dzięki opowiadaniom ze zbioru pt. ''Milcząca barykada'', poświęconym czeskiemu ruchowi sprzeciwu i oporu w latach okupacji hitlerowskiej, a w Polsce głównie dzięki komediowym baśniom scenicznym ''[[Igraszki z diabłem]]'' i ''[[Zapomniany diabeł]]''. Charakterystyczną cechą jego twórczości było łączenie ludowych motywów baśniowych i postaci realnych.
 
W roku 1953 otrzymał państwową nagrodę literacką pierwszego stopnia w dziale prozy artystycznej za zbiór opowiadań ''Krásná Tortiza''.
 
Na język polski tłumaczyli go [[Jadwiga Bułakowska]], Stefan Dębski, Helena Gruszczyńska-Dębska, [[Zdzisław Hierowski]], Jarosław Kirilenko, [[Jan Stachowski]] i [[Józef Waczków]].
 
== Twórczość ==
Linia 30 ⟶ 32:
* ''Jednou v máji'', 1958
* ''Bajki czeskie'' (''České pohádky'', 1959)
* ''Posvícení v Tramtárii (3 pohádky)'', 1972
* ''pohádky'', 1972
* ''W gospodzie u wodnika'' (''Hastrmani'', 1973)
* ''České lidové hádanky v podání Jana Drdy: pro čtenáře od 6 let'' , 1984
* ''Nedaleko Rukapáně'', 1989
* ''Milostenky nemilostivé'', 1995
Linia 47 ⟶ 48:
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Drda, Jan}}
[[Kategoria:Czescy pisarze]]
[[Kategoria:Czechosłowaccy posłowie do Zgromadzenia Narodowego]]
[[Kategoria:Czescy twórcy literatury dziecięcej i młodzieżowej]]