Elektroniczna muzyka taneczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
drobne techniczne
Linia 6:
 
=== Lata 80. XX wieku ===
Właściwym jednak momentem powstania elektronicznej muzyki tanecznej są [[lata 80. XX wieku]], a miejscem [[Stany Zjednoczone|Stany Zjednoczone Ameryki]]<ref name=":0" />. W [[Chicago]] DJ [[Frankie Knuckles]] będący rezydentem afro-amerykańskiego klubu ''Warehouse'' zaczął zmieniać brzmieniado utworów [[disco]] i [[funk]] zaczął zmieniać brzmienia tych utworów m.in. poprzez dodawanie do tych utworów i wycinanie określonych ich fragmentów i dodawanie brzmienia [[Automat perkusyjny|automatu perkusyjnego]], co dało podstawę do powstania muzyki [[house]]<ref name=":0" /><ref>{{cytuj stronę | url =http://web.archive.org/web/20131007033313/http://www.topdj.pl/index.php?modul=artykul&akcja=pelna&id=86| tytuł = Historia muzyki house | data dostępu =  1 czerwiec 2006 | autor = Tomasz Michalak | opublikowany = TopDJ.pl | data = 2006-06-01 | język = pl}}</ref>. Na powstanie gatunku [[house]] wpływ wywarły też popularne w tej dekadzie podgatunki muzyki [[disco]] - [[euro disco]]<ref name="britanica house">{{cytuj stronę | url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/273088/house | tytuł = House (music) | opublikowany = [[Encyklopedia Britannica|Britannica]] | język = en | data dostępu = 2014-09-16}}</ref> i [[italo disco]]<ref name="italo">{{Cytuj|url = https://web.archive.org/web/20140418154042/http://muzyka.onet.pl/klubowa/gatunki-muzyczne-house-czyli-w-tym-domu-sie-tanczy/tbjn6|tytuł = Gatunki muzyczne: house, czyli w tym domu się tańczy!|opublikowany = [[Onet.pl|muzyka.onet.pl]]|data dostępu = 2014-04-18|język = pl|data = 2014-02-13|autor = Paweł Gzyl}}</ref>, a także muzyka [[synth pop]]<ref name="italo">{{Cytuj|url = https://web.archive.org/web/20140418154042/http://muzyka.onet.pl/klubowa/gatunki-muzyczne-house-czyli-w-tym-domu-sie-tanczy/tbjn6|tytuł = Gatunki muzyczne: house, czyli w tym domu się tańczy!|opublikowany = [[Onet.pl|muzyka.onet.pl]]|data dostępu = 2014-04-18|język = pl|data = 2014-02-13|autor = Paweł Gzyl}}</ref> i [[electro]]<ref name="topdj">{{cytuj stronę | url =http://web.archive.org/web/20131213103220/http://www.topdj.pl/index.php?modul=artykul&akcja=pelna&id=65| tytuł = House | data dostępu = 1 październik 2005 | autor = Paweł Frieske | opublikowany = TopDJ.pl | praca = Gatunki muzyki elektronicznej | data = 2005-10-01 | język = pl}}</ref>, w których stosowano brzmienia instrumentów elektronicznych m.in. [[syntezator]]a<ref name="top80">{{cytuj stronę | url = http://top80.pl/historia-italo-disco-p58.html | tytuł = Historia Italo Disco | data dostępu = 2012-07-25 | opublikowany = TOP80.PL | data = 2008-06-01 | język = pl}}</ref>. W [[Detroit]] [[Juan Atkins]], który w [[1981 w muzyce|1981]] roku rozpoczął współpracę z Rikiem Davisem jako zespół [[Cybotron (zespół muzyczny)|Cybotron]] oraz Derrick May i Kevin Saunderson pod wpływem m.in. muzyki [[house]], [[disco]], [[funk]], [[electro]] i działalności niemieckiej grupy [[Kraftwerk]] wykonującej muzykę [[synth pop]] i [[Rock elektroniczny|rocka elektronicznego]] doprowadzili do powstania muzyki [[techno]]<ref name=":0" /><ref name=":1">{{Cytuj|url = http://web.archive.org/web/20120602110509/http://www.allmusic.com/subgenre/techno-ma0000002893|tytuł = Techno : Significant Albums, Artists and Songs, Most Viewed : AllMusic|data = 2012-06-02|data dostępu = 2015-12-14}}</ref><ref name=":6">{{Cytuj|url = http://www.britannica.com/art/techno|tytuł = techno {{!}} music|opublikowany = [[Encyclopedia Britannica]]|data dostępu = 2016-01-26|język = en}}</ref>, natomiast w [[Europa|Europie]] w [[Lata 80. XX wieku|latach 80. XX wieku]] z połączenia muzyki [[house]], głównie z muzyką [[disco]] i [[Hi-NRG]] powstała muzyka [[eurodance]]<ref name=":4">{{Cytuj|url = http://www.allmusic.com/style/euro-dance-ma0000005013|tytuł = Euro-Dance|opublikowany = [[AllMusic]]|data dostępu = 2016-01-03|język = en}}</ref>.
 
=== Lata 90. XX wieku ===
Gwałtowny rozwój elektronicznej muzyki tanecznej na przełomie [[Lata 80. XX wieku|lat 80.]] i [[Lata 90. XX wieku|90. XX wieku]] czyni ją głównym nurtem muzyki elektronicznej. Z początkiem lat 90. czysto elektroniczna muzyka taneczna, zwłaszcza w [[Europa|Europie]] i [[Japonia|Japonii]], staje się częścią [[mainstream]]owej sceny muzycznej. Wiele z bardziej tradycyjnych odłamów muzyki elektronicznej ([[ambient]], [[dub]]) zostaje wchłoniętych w obręb tego nurtu. Na [[lata 90. XX wieku]] przypada największa popularność muzyki [[eurodance]]<ref name=":4">{{Cytuj|url = http://www.allmusic.com/style/euro-dance-ma0000005013|tytuł = Euro-Dance|opublikowany = [[AllMusic]]|data dostępu = 2016-01-03|język = en}}</ref>, początki popularności muzyki [[house]] oraz największa popularność muzyki [[techno]], szczególnie na początku tej dekady<ref name=":1">{{Cytuj|url = http://web.archive.org/web/20120602110509/http://www.allmusic.com/subgenre/techno-ma0000002893|tytuł = Techno : Significant Albums, Artists and Songs, Most Viewed : AllMusic|data = 2012-06-02|data dostępu = 2015-12-14}}</ref><ref name=":6">{{Cytuj|url = http://www.britannica.com/art/techno|tytuł = techno {{!}} music|opublikowany = [[Encyclopedia Britannica]]|data dostępu = 2016-01-26|język = en}}</ref>. W [[Anglia|Anglii]] powstają nowe style elektronicznej muzyki tanecznej pod wpływem działalności brytyjskich producentów muzycznych<ref name=":0"/>, którzy muzykę [[house]] i [[techno]] połączyli z muzyką [[hip-hop]] oraz wywodzącymi się z [[Jamajka|Jamajki]] gatunkami muzycznymi [[dancehall]], [[dub]] i [[reggae]]<ref name=":0"/>. Wśród gatunków elektronicznej muzyki tanecznej, które powstały były: [[drum and bass]]<ref name=":0"/> (początkowo nazywany jako [[jungle]]<ref name=":0" />), [[breakbeat]], [[big beat]]<ref name=":0"/> oraz pod koniec dekady muzyka [[dubstep]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.allmusic.com/style/dubstep-ma0000004465 | tytuł = Dubstep | data dostępu = 25 lipca 2012 | praca = [[Allmusic]] | opublikowany = allmusic.com | język = en}}</ref><ref name="dubstep24">{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20120109121642/http://dubstep24.com/artykuly-dubstep/co-to-jest-dubstep|tytuł=Co to jest Dubstep?|opublikowany=www.dubstep24.com|język=pl|data dostępu=2011-12-21}}</ref>. Drugim krajem ważnym dla rozwoju elektronicznej muzyki tanecznej są [[Niemcy]], w szczególności [[Berlin]]<ref name=":0" />. W tym mieście po upadku [[komunizm]]u we wschodniej części Niemiec ([[NRD]]) i zburzeniu [[mur berliński|muru berlińskiego]] w [[1989 w muzyce|1989]] roku szybko dużą popularność zyskały gatunki muzyczne [[house]] i [[techno]], silnie naznaczone działalnością niemieckiej [[Synth pop|synth-popowej]] grupy muzycznej [[Kraftwerk]]<ref name=":0"/>. Zjednoczone miasto, które było pełne opuszczonych budynków stało się miejscem dla powstawania klubów nocnych, wśród nich klubu Tresor, który znajdował się pod ziemią w dawnym skarbcu bankowym<ref name=":0"/>. W [[lata 90. XX wieku|latach 90. XX wieku]] i na początku [[XXI wiek]]u [[Berlin]] stał się dobrym miejscem dla producentów muzyki [[techno]] oraz didżejów i fanów tego gatunku z całego świata, których przyciągnęły niskie czynsze i łatwe do uzyskania wizy dla artystów<ref name=":0"/>. W Niemczech, głównie we Frankfurcie powstała na początku tej dekady w [[1992 w muzyce|1992]] roku muzyka [[trance]]<ref name=":0"/>. Pod wpływem niemieckiej stylistyki elektronicznej muzyki tanecznej i muzyki [[techno]] w [[Holandia|Holandii]] w [[lata 90. XX wieku|latach 90. XX wieku]] powstały gatunki [[Hardcore (muzyka)|hardcore]] i [[gabber]], a później muzyka [[hardstyle]]<ref name=":0"/>. Początek [[Lata 90. XX wieku|lat 90. XX wieku]] to także początki działalności [[Polska|polskich]] twórców elektronicznej muzyki tanecznej, głównie w undergroundzie muzycznym<ref name=":5">{{Cytuj|url = http://www.dwutygodnik.com/artykul/2286-lata-90-lokalni-i-banalni.html|tytuł = LATA 90.: Lokalni i banalni / Muzyka|opublikowany = [[Dwutygodnik.com|www.dwutygodnik.com]]|data dostępu = 2016-02-20|autor = Bartek Chaciński|data = 06/2011|opis = 58|czasopismo = [[Dwutygodnik]]}}</ref>. Miejscem działalności polskich twórców elektronicznej muzyki tanecznej (muzyki klubowej) był warszawski klub nocny ''Filtry''<ref name=":5" />. Największe sukcesy odnieśli pod koniec tej dekady polscy twórcy sceny [[minimal techno]]: Jacek Sienkiewicz i Marcin Czubala<ref name=":5" />, którzy zaczęli prezentować swoje nagrania zagranicą w krajach zachodnich<ref name=":5" />. Na połowę tej dekady przypadają też początki i duża popularność polskiej muzyki [[dance]] oraz [[eurodance]] nazywanej muzyką power dance i zawierającej elementy muzyki [[techno]]<ref>{{Cytuj|url = http://culture.pl/pl/artykul/krotki-przewodnik-po-czterech-dekadach-disco|tytuł = Krótki przewodnik po czterech dekadach disco|opublikowany = [[Culture.pl]]|data dostępu = 2015-02-25|autor = Filip Lech}}</ref><ref name=":7">{{Cytuj|url = https://web.archive.org/web/20151212100224/http://pawelpieniazek.natemat.pl/164717,czy-istnieje|tytuł = Gatunek niewidzialny gołym okiem|data = 2015-12-12|data dostępu = 2015-12-12|opublikowany = [[naTemat.pl]]|autor = Paweł Pieniążek}}</ref><ref name=":8dwutygodnik.com">{{Cytuj|tytuł=Drugi obieg polskiej piosenki|czasopismo=[[Dwutygodnik]]|data=04/2015|data dostępu=2016-01-06|url=http://www.dwutygodnik.com/artykul/5829-drugi-obieg-polskiej-piosenki.html|archiwum=https://web.archive.org/web/20150408221942/http://www.dwutygodnik.com/artykul/5829-drugi-obieg-polskiej-piosenki.html|zarchiwizowano=2015-04-08}}</ref>. Przedstawiciele polskiej muzyki [[dance]] z tego okresu czasu to m.in. [[Stachursky]], [[United (zespół muzyczny)|United]], Thomas, [[D-Bomb]] i [[Zero (zespół muzyczny)|Zero]]<ref name=":7">{{Cytuj|url = https://web.archive.org/web/20151212100224/http://pawelpieniazek.natemat.pl/164717,czy-istnieje|tytuł = Gatunek niewidzialny gołym okiem|data = 2015-12-12|data dostępu = 2015-12-12|opublikowany = [[naTemat.pl]]|autor = Paweł Pieniążek}}</ref>.
 
=== XXI wiek ===
Elektroniczna muzyka taneczna w [[Lata 2000–2009|pierwszej dekadzie XXI wieku]], a szczególnie w drugiej połowie dekady szybko zaczęła zyskiwać coraz większą popularność w [[USA|Stanach Zjednoczonych Ameryki]] będących miejscem początków tego nurtu muzycznego i w [[Europa|Europie]]<ref name=":0"/><ref name=":8">{{Cytuj|url = http://www.dwutygodnik.com"/artykul/5829-drugi-obieg-polskiej-piosenki.html|tytuł = Drugi obieg polskiej piosenki|czasopismo = [[Dwutygodnik]]|data dostępu = 2016-01-06|data = 04/2015}}</ref>. Pod koniec [[2011 w muzyce|2011]] magazyn „Music Trades” opisywał elektroniczną muzykę taneczną jako najszybciej rozwijający się gatunek muzyczny na świecie<ref>{{cytuj stronę | url = http://digitaleditions.sheridan.com/publication/index.php?i=180656&m=&l=&p=68&pre= | tytuł = "Just How Big is EDM?" | język= en | opublikowany = Music Trades Magazine | data dostępu = 2014-06-14}}</ref>. Elementy elektronicznej muzyki tanecznej i ogólnie [[Muzyka elektroniczna|muzyki elektronicznej]] również stały się coraz bardziej widoczne w [[muzyka pop|muzyce pop]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.spin.com/articles/new-rave-generation | tytuł = "Harder, Better, Faster, Stronger" | autor = Philip Sherburne | język= en | opublikowany = Spin Magazine | strony = 41-53 | data = październik 2011 | data dostępu = 2014-06-14}}</ref>. Coraz bardziej powszechne zaczęło być stosowanie technik produkcji utworów elektronicznej muzyki tanecznej w gatunkach muzycznych [[muzyka pop|pop]] i [[hip-hop]] czego przykładem jest piosenka "[[I Gotta Feeling]]" zespołu [[The Black Eyed Peas]], która jest dziełem [[Francja|francuskiego]] producenta muzyki [[house]] [[David Guetta|David'a Guetty]] i została nazwana przez media "wielkim sukcesem [[2009 w muzyce|2009]] roku"<ref name=":0"/>. Nurt EDM stał się też coraz częściej odtwarzaną muzyką do tańca na [[Stadion|stadionach sportowych]], co spowodowało wzrost popularności takich gatunków muzyki klubowej jak m.in. [[dubstep]] na początku [[Lata 2010–2019|drugiej dekady XXI wieku]], [[progressive house]], [[electro house]] i [[dutch house]]<ref name=":0"/>. Jedną z przyczyn wzrostu popularności był szybki rozwój [[Internet]]u, co spowodowało, że łatwiej można uzyskać dostęp do muzyki poza głównym nurtem muzycznym<ref name=":0"/>. [[Radio]] i [[telewizja]] również przyczyniły się do akceptacji elektronicznej muzyki tanecznej w głównym nurcie muzycznym<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.billboard.com/biz/articles/news/1483909/the-year-edm-sold-out-swedish-house-mafia-skrillex-and-deadmau5-hit-the | tytuł = "The Year EDM Sold Out: Swedish House Mafia, Skrillex and Deadmau5 Hit the Mainstream" | opublikowany = [[Billboard (tygodnik)|Billboard]] | data dostępu = 2014-01-27 | język = en}}</ref>. Wraz z rozwojem elektronicznej muzyki tanecznej nastąpił wzrost znaczenia pozycji [[DJ]]'a, który zyskał rangę niemal samodzielnego twórcy<ref>{{Cytuj|autor = |tytuł = Encyklopedia Powszechna|data = 2009|s = 290|wydawca = Kluszczyński|miejsce = Kraków|rozdział = disc jockey|isbn = 978-83-61923-71-8}}</ref>.
 
== Elektroniczna muzyka taneczna a muzyka techno ==