Traktat w Bukareszcie (1918): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Historia Rumunii"; Dodano kategorię "Rumunia w XX wieku" za pomocą HotCat |
m poprawa linków |
||
Linia 1:
{{inne znaczenia|[[traktat pokojowy|traktatu pokojowego]] pomiędzy [[Królestwo Rumunii|Królestwem Rumunii]] a [[Państwa centralne|Państwami Centralnymi]] z 7 maja 1918|[[Traktat w Bukareszcie|inne umowy międzynarodowe o tej samej nazwie]]}}[[Plik:Traite de Bucarest Mai 1918.jpg|350px|thumb|Rumunia po traktacie w Bukareszcie (1918)]][[Plik:Histdob.png|250px|thumb|Zmiany granic na terenie [[Dobrudża|Dobrudży]]]][[Plik:French caricature on the Romanian-German Peace Treaty.jpg|200px|thumb|Francuska karykatura pokoju w Bukareszcie]]'''Traktat w Bukareszcie (1918)''' – [[traktat pokojowy]] zawarty [[7 maja]] [[1918]] w [[Bukareszt|Bukareszcie]] pomiędzy [[Cesarstwo Niemieckie|Cesarstwem Niemieckim]], [[Austro-Węgry|Monarchią Austro-Węgierską]], [[Carstwo Bułgarii|Carstwem Bułgarii]] i [[Imperium
== Geneza ==
Po [[Rewolucja październikowa|przewrocie bolszewickim]] i zawarciu przez [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|Rosję sowiecką]] [[5 grudnia]] [[1917]] [[Rozejm|zawieszenia broni]] z [[Państwa centralne|Państwami Centralnymi]] Rumunia była zmuszona do zawarcia [[9 grudnia]] 1917 analogicznego rozejmu, wobec utraty jedynego sojusznika na froncie z Niemcami i Austro-Węgrami.
Po ostatecznym wycofaniu się [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|RFSRR]] z [[I wojna światowa|I wojny światowej]] poprzez zawarcie [[3 marca]] [[1918]] w [[Brześć|Brześciu]] [[Traktat brzeski|separatystycznego traktatu pokojowego]] z państwami centralnymi, [[5 marca]] 1918 w [[Buftea]] Rumunia podpisała w konsekwencji [[ultimatum]] państw centralnych [[preliminaria pokojowe]]. Dalsze rokowania prowadził nowopowołany rząd premiera [[Alexandru Marghiloman|Aleksandra Marghilomanu]], któremu udało uzyskać się utrzymanie dostępu Rumunii do [[Morze Czarne|Morza Czarnego]] w [[delta rzeki|delcie]] [[Dunaj]]u i ograniczenie poprawek strategicznych w [[Karpaty|Karpatach]] na rzecz Austro-Węgier głównie do okolic niezamieszkałych przełęczy górskich (jednak kilka miejscowości górskich one objęły). Jednocześnie Rumunia uzyskała zgodę państw centralnych na [[aneksja|aneksję]] [[Besarabia|Besarabii]], okupowanej przez armię rumuńską od kwietnia 1918. Ceną były długoletnie [[Koncesja|koncesje]] gospodarcze na rzecz kapitału niemieckiego i austro-węgierskiego w przemyśle rumuńskim, w szczególności w obszarze wydobycia [[ropa naftowa|ropy naftowej]] ([[Ploeszti|Zagłębie Ploeszti]]).
Pokój na tych warunkach został ostatecznie zawarty w Bukareszcie 7 maja 1918.
== Postanowienia traktatu ==
Rumunia utraciła południową [[Dobrudża|Dobrudżę]] (uzyskaną w 1913 po [[II wojna bałkańska|II wojnie bałkańskiej]] kosztem Bułgarii), na rzecz [[Carstwo Bułgarii|Carstwa Bułgarii]], północna Dobrudża stała się [[Kondominium (kolonia)|kondominium]] czterech państw centralnych, przy czym zamiarem Niemiec było utrzymanie jej przy Rumunii. Na rzecz Austro-Węgier utraciła strategiczne przełęcze górskie w [[Karpaty|Karpatach]] oraz najbliższe okolice (np. miejscowość [[Predeal (miasto)|Predeal]]). Uzyskała zgodę na aneksję [[Besarabia|Besarabii]]. [[Cesarstwo Niemieckie]] otrzymało na 90 lat dzierżawę rumuńskich [[szyb naftowy|szybów naftowych]]. Dynastia [[Hohenzollernowie|Hohenzollernów]] utrzymała się na tronie [[Królestwo Rumunii|Królestwa Rumunii]]. Traktat został podpisany przez premiera Aleksandra Marghilomanu, [[ratyfikacja|ratyfikowany]] przez parlament Rumunii w dniach [[28 czerwca]] (Izba Deputowanych) – [[4 lipca]] (Senat), jednak król [[Ferdynand I
Po rozpoczęciu ofensywy wojsk [[Ententa|Ententy]] na froncie południowym (z kierunku [[Saloniki|Salonik]]) i podpisaniu [[29 września]] 1918 przez Bułgarię [[Rozejm|zawieszenia broni]] z Ententą rząd Rumunii uznał traktat bukareszteński za nieobowiązujący, a Rumunię za znajdującą się nadal w stanie wojny z państwami centralnymi i 10 listopada 1918 wznowił działania wojenne przeciwko Austro-Węgrom, podejmując ofensywę w [[Siedmiogród|Siedmiogrodzie]].
| |||