Adam Gurowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
nowe hasło
 
drobne merytoryczne
Linia 2:
 
== Życiorys ==
Był potomkiem rodziny kasztelańskiej herbu Wczele. W styczniu 1829 dołączył do sprzysiężenia Piotra Wysockiego i był jednym z głównych organizatorów tzw. spisku koronacyjnego (marzec-maj 1829), mającego na celu zabicie cara Mikołaja I. 29 listopada 1830 wraz z Joachimem Lelewelem brał udział w formowaniu władz cywilnych i wojskowych. W okresie powstania listopadowego był związany z lewicą towarzystwa Patriotycznego. Pisał artykuły do gazet warszawskich w których atakował sejm, Rząd Narodowy i kolejnych wodzów naczelnych. Był jednym z głównych organizatorów demonstracji 25 stycznia 1831 podczas której domagał się detronizacji Mikołaja I jako króla Polski. Podczas natarcia Rosjan na stolice walczył jako prosty żołnierz, za co awansował na oficera i otrzymał Krzyż Virtuti Militari. w połowie marca 1831 udał się w misję dyplomatyczną do Paryża z ramienia Rządu Narodowego. Tam w czerwcu 1831 wydał broszurę w której głosił, że nie mozna odbudować Polski w oparciu o traktat wiedeński z 1815 roku. Po upadku powstania wraz Lelewelem organizował [[Komitet Narodowy Polski (1831–1832)|Komitet Narodowy Polski]]. 17 marca 1832 wystąpił z tej organizacji i był współzałożycielem [[Towarzystwo Demokratyczne Polskie|Towarzystwa Demokratycznego Polskiego]]. Na przełomie 1832/1833 został usunięty z tej organizacji. W 1834 zmienił radykalnie poglądy prosząc władze carskie o amnestię.dokonał apostazji narodowej i wyznaniowej. Swój czyn uzasadnił w kilku artykułach i osobnej broszurze. Swoją apostazję uzasadniał przy pomocy historiozofii o wydźwięku panslawistycznym. Jego broszura zwróciła uwagę Mikołaja I. Gurowski uzyskał amnestię i powrócił w rodzinne strony. Próbą lojalności wobec Rosjan było złożenie władzom "listy nieprawych Polaków" (1835). Następnie Gurowski przebywał w Petersburgu, gdzie zabiegał o zatrudnienie w służbie publicznej. został jednak odesłany do Królestwa Polskiego, oddając go do dyspozycji Iwana Paskiewicza. Zajmował się w tym czasie pisaniem memoriałów w duchu panslawistycznym (proponował m.in. zastąpienie języka polskiego językiem staro-cerkiewno-słowiańskim). W książce ''La civilisation et la Russie'' (St. Petersburg 1840) uznawał cerkiew rosyjska za ostoję wielkości Rosji. Polakom zalecał rezygnację z narodowości i wyznania. W 1844 wyjechał potajemnie z Królestwa Polskiego jak sam przyznawał celem uniknięcia śmierci cywilnej za odstępstwo narodowe. Do kraju już nie powrócił. Podróżował po Europie Zachodniej. Pozostał jednak wierny swym koncepcjom panslawistycznym. Potępiał polski ruch narodowowyzwoleńczy i głosił tezy o śmierci narodu polskiego. W kolejnych broszurach prezentował się jako zaciekły konserwatysta, wróg Zachodu, antysemita oraz rzecznik samowładzstwa carskiego. W 1848 wyjechał do USA. Tam przez pewien czas pracował w Departamencie Stanu. był stałym współpracownikiem "[[New York Tribune]]". Wywierał duży wpływ na współwłaściciela tego pisma Ch. Dana. Niekorzystnie opiniował artykuły Karola Marksa nadsyłane z Londynu na temat Rosji (Marks w korespondencji z Engelsem uznał Gurowskiego za agenta ambasady rosyjskiej). zmarłZmarł w Waszyngtonie 4 maja 1866 roku.
 
== Wybrane publikacje ==