Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pszczółka (dyskusja | edycje)
m Aktualizacja linków
Linia 41:
Pierwszym [[rektor]]em Uniwersytetu został dr [[Judah Leon Magnes|Juda Magnes]], który musiał zorganizować funkcjonowanie całej uczelni. W pierwszych latach swojego istnienia, zajmowała się ona wyłącznie badaniami naukowymi, a dla studentów prowadzono jedynie letnie kursy przygotowawcze. Normalne nauczanie rozpoczęło się od 1928 roku. W 1931 botanik Alexander Eig założył na górze Ogród Botaniczny Uniwersytetu Hebrajskiego. Jest to jeden z największych zbiorów izraelskich roślin. Była to także pierwsza siedziba jerozolimskiego [[ogród zoologiczny|ogrodu zoologicznego]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3349288,00.html | tytuł = More than just Mount Scopus | data dostępu = 2014-10-30 | autor = Ron Peled | opublikowany = 2007-01-08 | praca = YnetNews | data = | język = en}}</ref>. W 1935 roku Juda Magnes przeprowadził gruntowną reformę strukturalną uniwersytetu, przygotowując go w ten sposób pod dalszy rozwój. Po jej ukończeniu, obowiązki rektora przejął prof. [[Hugo Bergmann]]. W latach 30. XX wieku na uniwersytet przybyli żydowscy naukowcy z Europy, którzy w ramach [[piąta alija|piątej Aliji]] przybyli do Palestyny. W 1934 roku przyjechał Hans Jakob Polotsky, który utworzył Katedrę Językoznawstwa. W 1935 roku przyjechał Władysław Farkas, który założył Wydział Chemii, Bernhard Zondek został profesorem ginekologii, Hanoch Albeck utworzył szkołę [[Talmud]]u, a [[Martin Buber]] włożył wkład w filozofię. W 1942 roku w osadzie [[Rechowot]] otworzono wydział rolnictwa. Do 1947 roku uniwersytet był już ważną instytucją naukowo-dydaktyczną, która stopniowo zyskiwała światową renomę. Uniwersytet posiadał 200 pracowników naukowych, z których wiedzy korzystało ponad tysiąc studentów<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.huji.ac.il/huji/eng/aboutHU_history_e.htm | tytuł = History | data dostępu = 2014-10-30 | autor = | opublikowany = | praca = The Hebrew University of Jerusalem | data = | język = en}}</ref>. Na uczelni istniały wydziały: [[nauki humanistyczne|nauk humanistycznych]], [[medycyna|medycyny]] (przy utworzonym w 1938 roku [[Szpital Hadassa na Górze Skopus|Szpitalu Hadassa]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.nytimes.com/1987/01/23/style/hadassah-celebrates-75-years-of-helping.html | tytuł = Hadassah Celebrates 75 Years of Helping | data dostępu = 2014-10-30 | autor = Andrew L. Yarrow | opublikowany = 1987-01-23 | praca = The New York Times | data = | język = en}}</ref>), [[matematyka|matematyki]] i [[pedagogika|pedagogiki]]. Utworzono żydowską [[Biblioteka Narodowa Izraela|Bibliotekę Narodową]], ukazywała się prasa uniwersytecka, kształcono dorosłych.
 
Uchwalona 29 listopada 1947 roku [[Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181]] zakładała, że na terenie byłego [[Palestyna (mandat)|Mandatu Palestyny]] miały powstać dwa państwa (żydowskie i [[Arabowie|arabskie]]) oraz mała międzynarodowa strefa obejmująca Jerozolimę i [[Betlejem]]. Strefa międzynarodowa miała pozostawać poza granicami obu państw i być zarządzana przez [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Narody Zjednoczone]], które stawały się gwarantem bezpieczeństwa wszystkich świętych miejsc [[Chrześcijaństwo|Chrześcijaństwa]], [[Islam]]u i [[Judaizm]]u w obu miastach<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.yale.edu/lawweb/avalon/un/res181.htm | tytuł = United Nations General Assembly Resolution 181 | data dostępu = 2014-10-30 | praca = The Avalon Project – Yale Law School | język = en}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url = https://unispal.un.org/maps/m0103_1b.gif | tytuł = Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP | data dostępu = 2014-10-30 | autor = | opublikowany = 1948 | praca = United Nations | język = en}}</ref>. Społeczność żydowska zaakceptowała plan podziału Palestyny, jednak Arabowie odrzucili go i dzień później doprowadzili do wybuchu [[wojna domowa w Mandacie Palestyny|wojny domowej w Mandacie Palestyny]]. Region Jerozolimy stanowił najsilniejszy punkt sporny wojny. Już w grudniu 1947 roku siły arabskie przecięły tę drogę, odcinając Górę Skopus od żydowskiej [[Zachodnia Jerozolima|Zachodniej Jerozolimy]]. W ten sposób, góra stała się izolowaną żydowską enklawą{{odn|Gelber|2006|s=26}}. Obszar góry miał bardzo duże znaczenie strategiczne. Znajdując się głęboko poza liniami arabskimi, umożliwiał żydowskiej organizacji paramilitarnej [[Hagana]] przeprowadzanie ataków [[dywersja|dywersyjnych]] na tyłach przeciwnika. Z tego powodu, Hagana ufortyfikowała wzniesienie, wykorzystując Uniwersytet Hebrajski jako swoją bazę operacyjną i wysuniętą placówkę obserwacyjną. W tej sytuacji, w lutym 1948 roku rada uczelni zdecydowała się na przeniesienie biur i sal lekcyjnych do Zachodniej Jerozolimy. Głównym powodem podjęcia takiej decyzji była całkowita izolacja enklawy Góry Skopus. W dniu 13 kwietnia 1948 roku jadący na Górę Skopus żydowski konwój z zaopatrzeniem wpadł w zasadzkę, i doszło do [[masakra konwoju medycznego Hadassa|masakry konwoju medycznego Hadassa]] (zginęło 79 osób, w tym lekarze, pielęgniarki, pacjenci i pracownicy naukowi)<ref>{{cytuj stronę | url = http://frwww.jpost.com/servletJewish-World/Satellite?cid=1207486207992&pagename=JPostJewish-News/JPArticle/ShowFullVictims-of-Hadassah-massacre-to-be-memorialized | tytuł = Victims of Hadassah massacre to be memorialized | data dostępu = 20142016-1005-3002 | autor = Judy Siegel-Itzkovich | opublikowany = 2008-04-07 | praca = The Jerusalem Post | data = | język = en}}</ref>. Gdy 14 maja 1948 roku wybuchła [[I wojna izraelsko-arabska]], sytuacja w całym obszarze jeszcze bardziej się pogorszyła. W kwietniu 1949 roku zawarto [[rozejm izraelsko-jordański 1949|rozejm izraelsko-jordański]]. Określał on, że teren szpitala Hadassa i Uniwersytetu Hebrajskiego będzie stanowić zdemilitaryzowaną enklawę izraelską na terytorium [[Jordania|jordańskim]]. Nadzór nad jej bezpieczeństwem sprawowały międzynarodowe siły [[UNTSO]]<ref>{{cytuj stronę | url = httphttps://unispal.un.org/DPA/DPR/unispal.nsf/9a798adbf322aff38525617b006d88d7/f03d55e48f77ab698525643b00608d34?OpenDocument | tytuł = Cablegram dated 3 April 1949 from the United Nations Acting Mediator to the Secretary-General transmitting the text of the General Armistice Agreement between the Hashemite Jordan Kingdom and Israel | data dostępu = 20142016-1005-3002 | autor = | opublikowany = 1949-04-03 | praca = United Nations | data = | język = en}}</ref>. Co dwa tygodnie przez przejście graniczne [[Brama Mandelbauma|Bramy Mandelbauma]] przejeżdżał konwój trzech izraelskich pojazdów, dowożąc zaopatrzenie i nową zmianę ludzi na Górę Skopus. W tutejszych instytucjach naukowych mogło pracować jedynie 35 pracowników izraelskich<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyclopedia Judaica, Jerusalem | strona = 1497 | tom = 9 | wydawca = Keter | miejsce = Jerusalem | rok = 1978 | isbn = | odn = tak}}</ref>.
 
Nie mogąc prowadzić normalnej działalności, podjęto decyzję o przeniesieniu Uniwersytetu Hebrajskiego do nowej jerozolimskiej dzielnicy [[Givat Ram]]. Budowę nowego kampusu ukończono w 1958 roku. W międzyczasie, zajęcia edukacyjne prowadzono w 40. różnych budynkach w całym mieście{{odn|Summerfield|1998|s=193}}. W 1961 roku w osiedlu [[Ein Kerem]] wybudowano szpital Hadassa wraz z akademickim kampusem medycznym. Na początku 1967 roku na uniwersytecie studiowało 12,5 tys. studentów. W wyniku [[wojna sześciodniowa|wojny sześciodniowej]] w czerwcu 1967 roku wojska izraelskie zajęły Wschodnią Jerozolimę i Uniwersytet Hebrajski mógł powrócić do swojego pierwotnego kampusu na Górze Skopus. Prace remontowe ukończono w 1981 roku i większość wydziałów została przeniesiona do nowego kampusu. W Givat Ram pozostał Wydział Nauk Przyrodniczych, Akademia Języka Hebrajskiego oraz Biblioteka Narodowa. Utworzono tutaj także Instytut Matematyki Einsteina. W 1985 roku w mieście Rechowot otworzono szkołę weterynarii. W dniu 31 lipca 2002 roku palestyński [[terroryzm|terrorysta]] zdetonował bombę w stołówce kampusu na Górze Skopus. W [[zamach na Uniwersytet Hebrajski|zamachu na Uniwersytet Hebrajski]] zginęło 9 osób – 5 Izraelczyków, 3 obywateli [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] i 1 obywatel [[Francja|Francji]]. Do zamachu przyznała się organizacja terrorystyczna [[Hamas]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://memorial.huji.ac.il/eng-open.html | tytuł = To Remember and Create | data dostępu = 2014-11-01 | autor = | opublikowany = | praca = The Hebrew University of Jerusalem | data = | język = en}}</ref>.