Aleksandr Orłow (funkcjonariusz NKWD): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Życiorys: drobne merytoryczne
m →‎Ucieczka, pobyt w USA: drobne merytoryczne
Linia 54:
W początkach 1953, na krótko przed śmiercią Stalina, opublikował w magazynie ''[[Life (czasopismo)|Life]]'' cykl artykułów, które złożyły się na wydaną wkrótce [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] książkę ''The Secret History of Stalin’s Crimes'' ([[język polski|pol.]] ''Tajna historia zbrodni Stalina''), opisującą wydarzenia, które doprowadziły do [[Wielki terror (ZSRR)|wielkiego terroru lat 1936-1939]] i przekazującej znane Orłowowi osobiście, lub z przekazów bezpośrednich kulisy wielkiej czystki. Jednym z informatorów Orłowa miał być {{Link-interwiki|pl= Paweł Alliłujew|lang=ru|tam= Аллилуев, Павел Сергеевич|tekst= Paweł Alliłujew}}, szwagier Stalina, który służył po kierownictwem Orłowa w Niemczech w latach 20.
 
Książka Orłowa została przetłumaczona na wiele języków. Po szerokim ujawnieniu części archiwów sowieckich w czasie ''[[pieriestrojka|pieriestrojki]]'' (od 1986) , a szczególnie po [[Rozpad ZSRR|rozpadzie ZSRR]] (1991) informacje w niej zawarte zostały w przeważającej części zweryfikowane jako autentyczne. Publikacje Orłowa w Life miały być szokiem dla dyrektora FBI [[J. Edgar Hoover|J. Edgara Hoovera]], który nie zdawał sobie sprawy z piętnastoletniego pobytu byłego wysokiego funkcjonariusza wywiadu NKWD na terytorium Stanów Zjednoczonych.
 
Opuszczając rezydenturę miał w 1938 skierować osobisty list do Stalina, w którym ostrzegł dyktatora, że w przypadku próby zamachu na jego życie, lub życie jego rodziny ujawni całą swoją wiedzę na temat operacji specjalnych [[OGPU]]/[[NKWD]] na Zachodzie<ref>''Я предупредил его, что если он отыграется на наших матерях, я опубликую все, что мне известно о нем и тайных операциях ОГПУ''</ref>. Według Orłowa, jeszcze przed wyjazdem do Hiszpanii osobiście znał Stalina i właśnie Stalin nadał mu [[pseudonim]] ''Orłow''.

Jako wieloletni funkcjonariusz tych służb osobiście je współtworzył i wiedział jak działają. Pomimo wielokrotnych przesłuchań przez FBI i inne amerykańskie służby specjalne po 1953 przekazał wprawdzie informacje o funkcjonowaniu sowieckich służb specjalnych, w czasie gdy był ich funkcjonariuszem, nigdy jednak nie ujawnił tożsamości zwerbowanych przez siebie, lub prowadzonych agentów sowieckich - w tym [[Kim Philby|Kima Philby]] i całej ''[[Siatka szpiegowska Cambridge|piątki z Cambridge]]''. W związku z tym, w 1964 [[KGB]] miało zrezygnować wobec Orłowa z zarzutu zdrady, gdyż wszyscy znani mu osobiście agenci kontynuowali bez przeszkód działalność po roku 1953, aż do ich wycofania w 1963 w granice ZSRR. W 1969 i 1971 miał spotkać się ze skierowanymi do niego wysłannikami KGB.
 
{{Przypisy|2}}