Szin Bet: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Poprawiono literówkę
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej
Kelvin (dyskusja | edycje)
zmiana szefa, odlink. dat, minus wielokr. linki, redakcyjne
Linia 1:
'''Szin Bet''', (''שב'') – nazwa potoczna, [[skrótowiec]], ([[język hebrajski|hebr.]] שירות הביטחון הכללי, fonet. {{Wymowa|He-Shabak.ogg|Szabak – Szerut ha-Bitachon ha-Klali}}, [[Język polski|pol]]. ''Służba Bezpieczeństwa Ogólnego''. Znana także pod nazwą ''Szabak'') – [[izrael]]ska [[służby specjalne|służba specjalna]], odpowiedzialna za [[kontrwywiad]] i [[bezpieczeństwo wewnętrzne]], utworzona w czerwcu [[1948]] roku.
 
== Zadania ==
Linia 12:
== Historia ==
=== Utworzenie struktur bezpieczeństwa w Izraelu ===
Deklaracja niepodległości [[Izrael]]a, ogłoszona [[14 maja]] [[1948]] spowodowała zapotrzebowanie na służby [[wywiad (instytucja)|wywiadu]], [[kontrwywiad]]u i bezpieczeństwa wewnętrznego. Z tego powodu, już w maju [[1948]] roku utworzono Departament Wydziału Operacyjnego Sztabu Głównego – wywiad wojskowy, nazwany później [[Aman (wywiad)|Aman]], podlegający pod Sztab Główny [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]].
 
Utworzony w czerwcu [[1948]] Szerut a-Bitachon a-Klali, początkowo podlegał pod Siły Obronne Izraela – system wzorowany był na regulaminie wojskowym.
 
=== Walka z terroryzmem ===
Niemal przez cały czas istnienia współczesnego [[Izrael]Izrae]a (od [[1948]] roku), podstawowym problemem bezpieczeństwa był i nadal jest [[terroryzm]]. Działania ''Szin Bet'' w tym środowisku są często skomplikowane, niejasne, balansujące na granicy prawa, a niejednokrotnie ją przekraczają.
 
Do walki z [[terroryzm]]em wykorzystywano różne środki, od kontroli ludności [[Arabowie|arabskiej]], ich życia codziennego, po zamachy na przywódców grup terrorystycznych i ich członków.
 
Były szef Szerut a-Bitachon a-Klali w latach [[1981]]-[[1986]]1981–1986, Awraham Szalom, mówił, że każdy atak terrorystyczny przeciw obywatelom Izraela spotka się z odwetem ze strony [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]] i służb specjalnych tego kraju.
 
=== Ochrona Izraela przed penetracją obcych służb specjalnych ===
Oprócz działań terrorystów, [[Izrael]] stał się celem penetracji służb wywiadu państw niearabskich, państw sprzymierzonych i wrogich, m.in. [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Radzieckiego]] oraz krajów tzw. Bloku Wschodniego.
 
Przykładem jest [[funkcjonariusz publiczny|funkcjonariusz]] [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR|MGB]] – [[KGB]] Wolf Goldstein , pierwszy szpieg tej instytucji działający skutecznie w Izraelu. Jako [[Rosja|rosyjski]] [[Żydzi|Żyd]] został zwerbowany jeszcze przez [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR|MGB]] – (Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] – [[1946]]-[[1953]]1946–1953), został wysłany do [[Izrael]]aIzraela w [[1948]], zatrudniony w izraelskim Departamencie Gospodarczym przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych, występując pod nazwiskiem Zeev Avni. W latach pięćdziesiątych XX w. został wysłany na placówkę do [[Bruksela|Brukseli]], następnie do [[Belgrad]]u,. miałMiał dostęp do izraelskiego systemu łączności rządowej i tajnych materiałów, które przekazywał najpierw [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR|MGB]], potem [[KGB]].
Aresztowany przez ''Szin Bet'', został skazany na wieloletnie więzienie (gdzie spędził 10 lat).
 
=== Afery ===
W maju [[1987]] r. Sąd Najwyższy orzekł, że Szerut a-Bitachon a-Klali stosował nielegalne metody przesłuchiwania, a funkcjonariusze tejże winni są złożenia fałszywych zeznań w sprawie oskarżonego o szpiegostwo [[porucznik]]a [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]].
 
Została powołana komisja specjalna, mająca za zadanie sprawdzenie metod i praktyk działalności ''Szin Bet''. W [[1987]] r. stwierdziła ona, że w ciągu ostatnich 17 lat działalności Służby Bezpieczeństwa Ogólnego jej funkcjonariusze składali fałszywe oświadczenia przed sądem na temat metod działalności i postępowania z więźniami, a znęcanie się fizyczne i moralne nad przesłuchiwanymi było rutynową praktyką.
 
=== Zabójstwo premiera Icchaka Rabina ===
''Szin Bet''' nie udało się zapobiec zabójstwu [[premier]]a [[Izrael]]aIzraela [[Icchak Rabin|Icchaka Rabina]], dokonanemu [[4 listopada]] [[1995]] r. To, że morderca Igal Amir bez żadnych trudności znalazł się w pobliżu premiera, wywołało oburzenie w rządzie izraelskim, co było główną przyczyną podania się do dymisji ówczesnego szefa agencji Karmila Gilona<ref>{{cytuj pismo | nazwisko = | imię = | autor link = | tytuł = Przekrój tygodnia| url = http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=61184| czasopismo = Przekrój| adres czasopisma = | oznaczenie = | wolumin = nr 3/2639| wydanie = | strony = 6| data = 1996-01-21| issn = 0033-2488| język = pl| data dostępu = 2012-08-10}}</ref>. Tego dnia planowano symulowany zamach sprawdzający procedury. Przy przejściu krótkiego odcinka do samochodu zrezygnowano z pierścieni otaczających szyk eskortowy z większych odległości. Amir podszedł z tyłu od lewej i wszedł dosłownie pomiędzy eskortujących agentów. Wszyscy odwrócili się w prawo, zamiast kontrolować wzrokiem wyznaczone sektory. Strzały do Rabina zostały oddane niemalże po przystawieniu wylotu lufy do ciała. Broń użyta do zabójstwa była legalna, najprawdopodobniej była to Beretta 92F na amunicję 9mm x 19 Parabellum.
 
== Dotychczasowi dyrektorzy Szerut a-Bitachon a-Klali ==
* [[Isser Harel]] : [[1948]]-[[1952]](1948–1952) (jednocześnie pełnił funkcję szefa [[Mosad]]u)
* [[Isi Dorot]] : [[1952]]-[[1953]](1952–1953)
* [[Amos Manor]] : [[1953]]-[[1963]](1953–1963)
* [[Josef Harmelin]] : [[1964]]-[[1974]](1964–1974)
* [[Avraham Achituv]] : [[1974]]-[[1981]](1974–1981)
* [[Avraham Szalom]] : [[1981]]-[[1986]](1981–1986)
* [[Josef Harmelin]] : [[1986]]-[[1988]](1986–1988)
* [[Jacob Peri]] : [[1988]]-[[1994]](1988–1994)
* [[Karmi Gilon]] : [[1995]]-[[1996]](1995–1996)
* [[Ammi Ajjalon]] : [[1996]]-[[2000]](1996–2000)
* [[Awi Dichter]] : [[2000]]-[[2005]](2000–2005)
* [[Yuval Diskin]] : [[2005]]-[[2011]](2005–2011)
* [[Yoram Cohen]] : [[2011]]- nadal(2011–2016)
* Nadav Argaman (2016–)
 
== Bibliografia ==
* Gordon Thomas, ''Szpiedzy Gideona: Tajna Historia Mossadu'', Wydawnictwo Magnum 2000
* Guido Knopp, ''Elita Szpiegów (Kulisy Wywiadu i Kontrwywiadu)'', Dom wydawniczy Bellona Warszawa 2004
* Normam Polmar, Thomas B. Allen, ''Księga Szpiegów'', Wydawnictwo Magnum Warszawa 2000
 
{{Przypisy}}