Ważki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 213.92.184.171 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to RoodyAlien.
LOL
Linia 16:
|wikisłownik = ważka
}}
CHARAKTERYSTYKA
'''Ważki''' (Odonata) – rząd drapieżnych, starych ewolucyjnie [[owady|owadów]] o [[Przeobrażenie niezupełne owadów|przeobrażeniu niezupełnym]], smukłym ciele, dużych [[oczy złożone|oczach złożonych]], krótkim tułowiu, silnie wydłużonym odwłoku i dwóch parach skrzydeł. W stanie spoczynku utrzymują skrzydła rozłożone na boki lub podniesione do góry. Tradycyjnie zaliczane są wraz z [[Jętki|jętkami]] (Ephemeroptera) do grupy prymitywnych owadów [[pierwotnoskrzydłe|pierwotnoskrzydłych]] (Paleoptera), których większość już wymarła. Są związane ze środowiskiem wodnym – larwy żyją w wodzie, a osobniki dorosłe ([[imago|imagines]]) przebywają w pobliżu zbiorników z wodą stojącą lub płynącą. Ważki są bardzo dobrymi lotnikami. Latają szybko i bezgłośnie. U większości gatunków jest wyraźnie zaznaczony [[dymorfizm płciowy]].
 
Na świecie znanych jest około 6000 współcześnie żyjących [[gatunek (biologia)|gatunków]] występujących na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem [[Antarktyda|Antarktydy]], głównie w strefie tropikalnej i subtropikalnej, gdzie wykazują się największym zróżnicowaniem gatunków. W Europie stwierdzono występowanie około 130, a w Polsce 73 gatunków ważek.
 
Dział [[entomologia|entomologii]] zajmujący się ważkami to [[odonatologia]].
 
== Charakterystyka ==
Wszystkie ważki mają zbliżony typ budowy. Są to owady przeważnie średniej lub dużej wielkości. Długość ich ciała waha się od 2 cm u australijskiej ''[[Nannodiplax rubra]]'' do 19 cm u środkowoamerykańskiej ''[[Megaloprepus caerulatus]]''{{r|FaunaT2}}. Rozpiętość skrzydeł ważek mieści się w przedziale 2–19 cm. Do największych współcześnie żyjących gatunków należy [[Hawaje (archipelag)|hawajski]] [[endemit]] ''[[Anax strenuus]]'' o rozpiętości skrzydeł do 19 cm oraz środkowoamerykański gatunek świtezianki o podobnych wymiarach.
 
Linia 48 ⟶ 43:
 
Wyróżniany czasem trzeci podrząd Anisozygoptera – obejmujący wymarłe ważki mezozoiczne oraz dwa żyjące współcześnie w [[Azja|Azji]] gatunki [[żywa skamieniałość|żywych skamieniałości]] z rodzaju ''[[Epiophlebiidae|Epiophlebia]]'', o cechach pośrednich między równo- i różnoskrzydłymi – został uznany za [[takson parafiletyczny]], a zaliczane do niego gatunki włączono do ważek różnoskrzydłych. Badania molekularne sugerują jednak, że ''Epiophlebia'' może być taksonem siostrzanym dla Anisoptera i Zygoptera{{r|Carle}}.
[[Plik:Aeshnid-ovipositing-800x600.jpg|thumb|200px|Składanie jaj]]'''Ważki''' (Odonata) – rząd drapieżnych, starych ewolucyjnie [[owady|owadów]] o [[Przeobrażenie niezupełne owadów|przeobrażeniu niezupełnym]], smukłym ciele, dużych [[oczy złożone|oczach złożonych]]
 
[[Plik:Dragonfly larva.jpg|thumb|200px|Larwa]]