|
|epoka = czasy najnowsze
|nazwa = Bitwa pod Szackiem
|konflikt = [[II wojna światowa]], [[Agresja ZSRR na Polskę|agresja ZSRR na Polskę 1939]]
|grafika =
|opis =
|miejsce = [[Szack]], [[II Rzeczpospolita]]
|wynik = taktyczne zwycięstwo Polski
|przyczyna = [[agresjaAgresja ZSRR na Polskę 1939|agresja ZSRR]]
|terytorium = Polska
|strona1 = {{Państwo|POL}}
|siły2 = 13 000 żołnierzy, 15 czołgów, 15 dział
|straty1 = ok. 500 zabitych, rannych i zaginionych, kilka ciężarówek, kilka działek
|straty2 = 81-8281–82 zabitych, 184-185184–185 rannych, 12 czołgów [[T-26]]<ref name=czolgi />, 5 ciągników T-20 Komsomolec<ref name=czolgi />
}}
{{Kampania wrześniowa}}
'''Bitwa pod Szackiem''' – starcie podczas [[Agresja ZSRR na Polskę 1939|agresji ZSRR na Polskę]], stoczone w dniach [[28 września|28]]–[[30 września]] 1939 między [[52 Dywizja Strzelecka (ZSRR)|52. Dywizją Strzelecką]] [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]], a liczącą w tym czasie około 4000 żołnierzy grupą [[Korpus Ochrony Pogranicza|KOP]] generała [[Wilhelm Orlik-Rückemann|Wilhelma Orlika-Rückemanna]].
== Przebieg bitwy ==
Szacka broniły dwie kompanie z 112. Pułku Strzeleckiego wsparte plutonem CKM. 54. Dywizjon Przeciwpancerny prawdopodobnie wycofał się uprzednio z Szacka i zajął pozycję w połowie drogi z Szacka do miasta Mielniki.
Po stronie sowieckiej w walkach wziął udział między innymi 411. batalion pancerny, dowodzony przez kapitana Nieseniuka, który został całkowicie rozbity.
Walki o miejscowość rozpoczęli Sowieci 28 września, uprzedzając polski atak. Kilka czołgów 411. batalionu pancernego i samochody z piechotą ruszyły groblą koło jeziora Lucemierz na pozycje polskie, które znajdowały się na wschód i południowy wschód od wsi. Teren był bardzo grząski. Oddziały KOP podpuściły wroga blisko i otworzyły ogień z działek ppanc. i karabinów maszynowych. W czasie tej walki zniszczono 8 czołgów [[T-26]], które zablokowały wąską groblę<ref name=czolgi>Cz. Grzelak, ''op. cit'', s. 156-158156–158, 167.</ref>. Z 411. batalionu pancernego uratowało się trzech rannych czołgistów. Na wieść o rozbiciu 411 batalionu pancernego płk. Russijanow długo nie przysyłał posiłków oddziałom walczącym w rejonie Szacka. Następnie rozpoczął się polski atak na [[Szack]]. Wojska polskie poprowadził ppłk. [[Nikodem Sulik]]. Wieś została ostrzelana przez artylerię, a następnie doszło do szturmu i krwawej walki na bagnety. W południe została zdobyta. Znalezione tu zaopatrzenie poprawiło sytuację wyczerpanych fizycznie i psychicznie polskich żołnierzy. Sowieci przeprowadzili kontratak, ale został on odparty ogniem broni maszynowej i artylerii. Natomiast polska próba oskrzydlenia wojsk sowieckich nie udała się. 29 września oddziały polskie wycofały się w kierunku przeprawy przez Bug w Grabowie. Niestety samochody ciężarowe i kilka dział trzeba było zostawić. W walkach z sowietami zginęło lub zostało rannych 500 polskich żołnierzy. KOP stracił też sporo amunicji, zwłaszcza artyleryjskiej i kilka ciężarówek. Straty wojsk radzieckich wyniosły: 81-8281–82 zabitych i 184-185184–185 rannych żołnierzy{{fakt|data=2009-04}}, zniszczonych 8-98–9 czołgów [[T-26]] i 5 ciągników artyleryjskich [[T-20 Komsomolec]]<ref name=czolgi />. [[Siemion Timoszenko]] przyznał się do straty 7 czołgów i kilku samochodów pancernych{{fakt|data=2009-04}}. Dowódca radzieckiej dywizji, pułkownik Iwan Russijanow został ciężko ranny w rękę odłamkiem pocisku artyleryjskiego (prawdopodobnie 75 mm)<ref>Iwan N. Russijanow, [http://militera.lib.ru/memo/russian/russiyanov_in/index.html ''W bojach rożdiennaja...'' (В боях рожденная...)], 1982, s. 5.</ref>.
== Zbrodnia w Mielnikach ==
W Mielnikach Sowieci zabili 18 oficerów<ref>[http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/na;ukrainie;odkryto;grob;polskich;oficerow,147,0,56723.html Na Ukrainie odkryto grób polskich oficerów].</ref>.
== Upamiętnienie ==
Walki żołnierza polskiego pod Szackiem w II wojnie światowej zostały upamiętnione na [[Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie|Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie]] napisem na jednej z tablic po 1990 r. "SZACK„SZACK -– WYTYCZNO 28 X -– 1 X 1939"1939”.
== Zobacz też ==
* [[Bitwabitwa pod Wytycznem]]
* [[Korpus Ochrony Pogranicza]]
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko=Komorowski |imię= [(red.]) Krzysztof |nazwisko=Komorowski|autor link=Krzysztof Komorowski (historyk)| tytuł = Boje Polskie 1939 – 1945. Przewodnik encyklopedyczny| data = 2009 | wydawca = Bellona Spółka Akcyjna | miejsce = Warszawa | isbn = 978-83-7399-353-2 |odn=tak|strony=372 |odn=tak}}
* Czesław Grzelak, "''Szack -– Wytyczno 1939''", wyd. Bellona, Warszawa 1993, ISBN 83-11-09324-5.
* {{cytuj książkę |nazwisko=Prochwicz |imię=Jerzy |tytuł=Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku |data=2003 |isbn=83–88973–58–483-88973-58-4 |miejsce=Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Neriton |odn=tak}}
{{Agresja ZSRR na Polskę 1939}}
| 