Skala durowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Usuwanie pustych parametrów w wywołaniu Szablon:Cytuj
Linia 1:
'''Skala durowa''' ([[łacina|z łac.]] ''durus'' – twardy), zwana też '''majorową''' (z łac. ''maior'' – większy, odnosi się do tercji wielkiej zawartej między I a III stopniem skali<ref name="muzykoteka">{{Cytuj stronę | url = http://www.muzykotekaszkolna.pl/1511-wiedza/1525-terminy/111-wysokosc-dzwieku/1068-majorowa-durowa-skala | tytuł = Majorowa (durowa) skala | autor = | opublikowany = Narodowy Instytut Audiowizualny | praca = Muzykoteka Szkolna | data = | język = | data dostępu = 2016-04-05}}</ref>) – siedmiostopniowa [[skala (muzyka)|skala]] z charakterystycznym [[półton]]em między stopniami III i IV oraz VII i VIII<ref name="wes112">{{Cytuj | autor= Franciszek Wesołowski | tytuł= Zasady muzyki | wydanie= 7 | miejsce= Kraków | wydawca= Polskie Wydawnictwo Muzyczne | data= 1986 | opis= | s= 112 | isbn= 83-224-0250-3 }}</ref> (stanowiącym powtórzenie I stopnia o [[oktawa (interwał)|oktawę]] wyżej). Uznaje się, że skala durowa i utwory na niej oparte mają radosne brzmienie<ref name="muzykoteka" />. Tożsama co do sposobu organizacji materiału dźwiękowego jest [[skala hypolidyjska kościelna]]<ref>{{Cytuj | autor= Franciszek Wesołowski | tytuł= Zasady muzyki | wydanie= 7 | miejsce= Kraków | wydawca= Polskie Wydawnictwo Muzyczne | data= 1986 | opis= | s= 143 | isbn= 83-224-0250-3 }}</ref>.
 
== Odmiany skal majorowych ==
Linia 10:
 
=== Skala majorowa harmoniczna ===
Skala majorowa harmoniczna (''major harmoniczny'', ''dur harmoniczny'') to taka skala majorowa, w której sekunda mała zawarta jest pomiędzy stopniami III-IV, V-VI (dzięki obniżeniu stopnia VI) i VII-VIII. Pomiędzy stopniami VI-VII występuje interwał [[sekunda (interwał)|sekundy zwiększonej]], a między pozostałymi stopniami sekundy wielkie. Podsumowując, jest to skala majorowa naturalna z obniżonym VI stopniem<ref>{{Cytuj | autor= Franciszek Wesołowski | tytuł= Zasady muzyki | wydanie= 7 | miejsce= Kraków | wydawca= Polskie Wydawnictwo Muzyczne | data= 1986 | opis= | s= 101 | isbn= 83-224-0250-3 }}</ref>.
{| class="wikitable"
| style="vertical-align: top"| Posłuchaj '''skali majorowej harmonicznej''':<br />{{wymowa|C-major-harm-asc.mid|wstępującej}}<br />{{wymowa|C-major-harm-desc.mid|zstępującej}}
Linia 24:
 
=== Skala chromatyczna majorowa ===
Skala chromatyczna majorowa to [[skala dwunastodźwiękowa|skala dwunastostopniowa]] oparta na skali majorowej naturalnej. Powstaje ona przez dodanie między sekundy wielkie dodatkowego dźwięku<ref name="wes102">{{Cytuj | autor= Franciszek Wesołowski | tytuł= Zasady muzyki | wydanie= 7 | miejsce= Kraków | wydawca= Polskie Wydawnictwo Muzyczne | data= 1986 | opis= | s= 102 | isbn= 83-224-0250-3 }}</ref>. W efekcie taka skala jest zbudowana z samych [[półton]]ów (sekund małych lub [[pryma (interwał)|prym zwiększonych]]). Ze względu na notację skal chromatycznych majorowych rozróżnia się jej dwa rodzaje: ''regularną'' i ''nieregularną''. Należy zwrócić uwagę na fakt, że w obrębie każdego z wymienionych typów, w zależności od kierunku skali występuje inny układ interwałów.
 
Przyjęto jako zasadę stosowanie zmian chromatycznych w utworach według jednego z poniższych schematów.