Bitwa o Monte Cassino: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 89.229.233.208 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Lowdown. |
→Cmentarze: to nadaje się do encyklopedii. |
||
Linia 201:
== Cmentarze ==
[[Polski Cmentarz Wojenny na Monte Cassino]] powstał na przełomie 1944 i 1945 roku według projektu architektów Hryniewicza i [[Jerzy Walerian Skolimowski|Skolimowskiego]]. Budowę cmentarza nadzorował inż. [[Roman Wajda]], uczestnik bitwy<ref>[[Edward Zając]]: ''Sanockie biografie'', Sanok 2009, s. 43.</ref>. Zbudowano go na płaskim odcinku terenu pomiędzy Monte Cassino i wzgórzem „593” a więc w miejscu najbardziej wymownym. To właśnie tamtędy szły główne natarcia 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Uroczyste oddanie nastąpiło 1 września 1945 roku. Zbudowali go żołnierze, uczestnicy bitwy. Spoczywa na nim 1072<ref group=uwaga>Melchior Wańkowicz w ''Monte Cassino'' wspomina o tysiącu siedemdziesięciu grobach. Liczbę 1072 poległych podaje Witold Skrzypczak w Przeglądzie Polskim on-line. Wspomina również o innych osobach pochowanych na tym cmentarzu w późniejszych latach.</ref> poległych żołnierzy Rzeczypospolitej wszystkich narodowości ([[Polacy|Polaków]], [[Białorusini|Białorusinów]], [[Ukraińcy|Ukraińców]], [[Żydzi|Żydów]]) wyprowadzonych przez [[Władysław Anders|Władysława Andersa]] z
Żołnierze 2 Korpusu, po decyzjach [[konferencja jałtańska|konferencji jałtańskiej]] podporządkowujących Polskę [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], w przeważającej większości nie mogli – i nie chcieli{{odn|Ziółkowska-Boehm|1996|s=3-18}} – z powodów politycznych powrócić do kraju, który uważali za zniewolony. Po przekształceniu PSZ w [[Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia]] większość z nich pozostała na emigracji w Wielkiej Brytanii i krajach [[Imperium brytyjskie]]go ([[Kanada]], [[Republika Południowej Afryki|RPA]], [[Australia]], [[Nowa Zelandia]]). Żołnierze, którzy zawierzając obietnicom władz komunistycznych, powrócili do Polski (ze 112-tysięcznego 2 Korpusu chęć powrotu zgłosiło 7 oficerów i 14,2 tys. żołnierzy{{odn|Parker|2005|s=377}}) stali się obiektem obserwacji i prześladowań komunistycznych władz bezpieczeństwa ([[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|MBP]], [[Główny Zarząd Informacji|Informacja Wojskowa]])<ref>Jonathan Walker, ''Polska osamotniona'', 2008, s. 327-329, ISBN 978-83-240-1301-2.</ref>.
|