Powiat będziński: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Usuwam pole „czasopismo” bo jest identyczne z „opublikowany” w wywołaniu Szablon:Cytuj |
|||
Linia 42:
'''Powiat będziński''' – [[powiat]] w [[Polska|Polsce]], [[województwo śląskie|woj. śląskim]], utworzony 1 stycznia 1999 roku w ramach [[reforma administracyjna w Polsce (1999)|reformy administracyjnej]]. Jego siedzibą jest miasto [[Będzin]].
[[Plik:Zamek w Będzinie.jpg|thumb
== Podział administracyjny powiatu ==
Linia 53:
== Gminy ==
{|class="wikitable"
!Gmina || [[Liczba ludności]] (2006)<ref>{{cytuj
|-
|[[Plik:POL Będzin COA.svg|24px]] [[Będzin]]<br />(''
|-
|[[Plik:POL Czeladź COA (new).svg|24px]] [[Czeladź (miasto)|Czeladź]]<br />(''
|-
|[[Plik:POL Wojkowice COA.svg|24px]] [[Wojkowice]]<br />(''
|-
|[[Plik:POL Sławków COA.svg|24px]] [[Sławków]]<br />(''
|-
|[[Plik:POL Siewierz COA.svg|24px]] [[Siewierz (gmina)|Siewierz]]<br />(''
|-
|[[Plik:POL gmina Bobrowniki COA.svg|24px]] [[Bobrowniki (gmina w województwie śląskim)|Bobrowniki]] ||align=center| 11 248 ||align=center| 51,99 km²
Linia 104:
** Sieć kanalizacyjna: 240,8 km
** Drogi publiczne o twardej nawierzchni:
*** powiatowe: 320,308
*** gminne: 316,6 km
** Targowiska: 10
Linia 138:
}}
* Piramida wieku mieszkańców powiatu będzińskiego w 2014 roku<ref>[http://www.polskawliczbach.pl/powiat_bedzinski#dane-demograficzne http://www.polskawliczbach.pl/powiat_bedzinski], w oparciu o dane GUS.</ref>.
=== Zmiany ludnościowe ===
Linia 154:
{| class="wikitable"
!Ugrupowania
!2002−2006<ref>{{Cytuj |tytuł=Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe |data dostępu=2016-03-23 |opublikowany=wybory2002.pkw.gov.pl |url=http://wybory2002.pkw.gov.pl/prada/gw1/w24/p2401/index.html}}</ref>
!2006-2010<ref>{{Cytuj |tytuł=Geografia wyborcza - Wybory samorządowe - Państwowa Komisja Wyborcza |data dostępu=2016-03-23 |opublikowany=wybory2006.pkw.gov.pl |url=http://wybory2006.pkw.gov.pl/kbw/wynikiRadaPowiatu1916.html?jdn=240100}}</ref>
!2010-2014<ref>{{Cytuj |autor=Dituel Sp. z o.o. |tytuł=Wybory Samorządowe 2010 - Geografia wyborcza - Województwo śląskie - Powiat
!2010-2014<ref>{{Cytuj |tytuł=PKW {{!}} Samorząd 2014 |data dostępu=2016-03-23 |opublikowany=samorzad2014.pkw.gov.pl |url=http://samorzad2014.pkw.gov.pl/358_Rady_powiatow/0/2401}}</ref>
|-
|[[Sojusz Lewicy Demokratycznej]]
Linia 173:
|Platforma Prawa i Obywateli
|5
|
|
|
|-
|[[Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej|Samoobrona]]
|1
|
|
|
|-
|[[Platforma Obywatelska]]
|
|7
|12
Linia 190:
|-
|[[Prawo i Sprawiedliwość]]
|
|5
|2
Linia 196:
|-
|Niezależna Wspólnota Samorządowa
|
|2
|
|
|-
|Inicjatywa Samorządowa
|
|
|
|1
|}
Linia 211:
{{dopracować|źródła=2010-02}}
*
Nowy powiat obejmował jedno miasto ([[Będzin]]), 8 osad: [[Siewierz]], [[Czeladź (miasto)|Czeladź]], [[Modrzejów]], [[Kromołów]] (od
*
*
*
*
*
*
*
** [[Bobrowniki (gmina w województwie śląskim)|Bobrowniki]]: [[Bobrowniki (województwo śląskie)|Bobrowniki]], [[Gródków]], [[Łagisza]], [[Psary (powiat będziński)|Psary]], [[Sączów]], [[Siemonia]], część Strzyżowic, [[Wojkowice]] Komorne i [[Żychcice]] (13 219 mieszkańców)
** [[Choroń]]:
** [[Gzichów]]: osada [[Czeladź (miasto)|Czeladź]] (8 866 osób), wsie:
** [[Dąbrowa Górnicza]] ze wsią Stara Dąbrowa oraz koloniami: [[Huta Bankowa]], Łabędzka, [[Reden (Dąbrowa Górnicza)|Reden]] (kancelaria gminy), [[Ksawera (Będzin)|Ksawera]], [[Mydlice]], [[Niepiekło]] (24 997 mieszkańców)
** Koziegłówki: [[Koziegłówki]], [[Lgota-Mokrzesz|Lgota]], [[Markowice (województwo śląskie)|Markowice]], [[Miłość (województwo śląskie)|Miłość]], [[Mysłów (województwo śląskie)|Mysłów]], [[Oczko (województwo śląskie)|Oczko]], [[Postęp (województwo śląskie)|Postęp]], Rzeszew, [[Wojsławice (województwo śląskie)|Wojsławice]], [[Winowno (województwo śląskie)|Winowno]]
Linia 236:
** [[Siewierz (gmina)|gmina Siewierz]]: osada [[Siewierz]]
** Sulików (siedziba w [[Mierzęcice|Mierzęcicach]]): [[Boguchwałowice]], [[Brudzowice]], [[Gołuchowice (powiat będziński)|Gołuchowice]], [[Góra Siewierska]], [[Kuźnica Świętojańska]], [[Mierzęcice]] (kancelaria gminy), [[Nowa Wieś (powiat będziński)|Nowa Wieś]], [[Piwoń]], [[Przeczyce]], Stronków, [[Sadowie (powiat będziński)|Sadowa]], [[Sulików (dzielnica Siewierza)|Sulików]], [[Toporowice]], [[Targoszyce (województwo śląskie)|Targoszyce]], [[Zawada (powiat będziński)|Zawada]], [[Zendek]] (10 140 mieszkańców)
** [[Włodowice (województwo śląskie)|Włodowice]]: osada
** [[Wojkowice Kościelne]]: [[Brzękowice Górne|Brzękowice]],
** [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]]: osada [[Modrzejów]] (3 816 mieszk.), wsie: [[Bobrek (dzielnica Sosnowca)|Bobrek]], [[Dańdówka]], [[Zagórze (Sosnowiec)|Józefów]], [[Klimotów (Sosnowiec)|Klimontów]], [[Konstantynów (dzielnica Sosnowca)|Konstantynów]], [[Niwka (Sosnowiec)|Niwka]], kolonia [[Środula]],
** Żarki: osada [[Żarki]] (5 421 mieszk.), wsie: Cisówka, Dzierżna, [[Jaroszów (województwo śląskie)|Jaroszów]], [[Jaworznik (województwo śląskie)|Jaworznik]], [[Leśniów (dzielnica Żarek)|Leśniów]], [[Myszków]], [[Masłońskie|Masłoński Piec]], [[Nowa Wieś (dzielnica Myszkowa)|Nowa Wieś Żarecka]], [[Ostrów (powiat myszkowski)|Ostrów]], [[Przewodziszowice]], Połomia (ob. Połomia Żarecka), [[Wysoka Lelowska|Wysoka]], [[Zawada (powiat myszkowski)|Zawada]] (6 917 mieszkańców).
*
*
*
** włączenie do Sosnowca [[Konstantynów (dzielnica Sosnowca)|Konstantynowa]], [[Środula|Środuli]] ze Środulką, [[Milowice|Milowic]], [[Dębowa Góra (Sosnowiec)|Dębowej Góry]], [[Modrzejów|Modrzejowa]] oraz terenu dworu zagórskiego.
** 18 sierpnia – utworzenie miasta [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowa]] (w 1919 r. Rada Miejska zmieniła nazwę na [[Dąbrowa Górnicza]]).
** utworzenie powiatu dąbrowskiego z miastem [[Dąbrowa Górnicza]] i gminami: [[Choroń]] (Poraj), [[gmina Łosień|Łosień]], [[Niegowa (gmina)|Niegowa]], [[Gołonóg (Dąbrowa Górnicza)|Gołonóg]], [[Strzemieszyce Wielkie]] (powstała z byłej [[Gmina Olkusko-Siewierska|gminy olkusko-siewierskiej]], z drugiej części stworzono gminę [[Niwka (Sosnowiec)|Niwka]]), [[Włodowice (województwo śląskie)|Włodowice]], [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]] i [[Żarki]]. W
** niemiecki powiat będziński (z siedzibą w Sosnowcu) podzielono na 3 gminy miejskie (Sosnowiec, Będzin i Zawiercie) oraz 18 gmin wiejskich (m.in.: Koziegłowy, Mrzygłód, Pińczyce, Poraj, Rudnik Wielki, Siewierz, Wysoka).
*
*
*
** 5 maja – zmiana granic pomiędzy m. [[Będzin]] a [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrową Górniczą]] (Rozporządzenie Rady Ministrów z 20 kwietnia 1923)
** powiat obejmuje 5 miast, 23 gminy i 547 wsi; liczy 397 240 mieszkańców; powierzchnia (po kolejnych drobnych korektach w rejonie [[Zawiercie|Zawiercia]]) liczy 1426 km² i 397 240 mieszkańców.
*
** 4 miasta ([[Będzin]], [[Sosnowiec]], [[Dąbrowa Górnicza]], [[Czeladź (miasto)|Czeladź]])
** 9 gmin ([[Bobrowniki (gmina w województwie śląskim)|Bobrowniki]], [[Grodziec (Będzin)|Grodziec]], [[Łagisza]], [[gmina Wojkowice Kościelne|Wojkowice Kościelne]], [[gmina Łosień]], [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]], [[Niwka (Sosnowiec)|Niwka]], [[Gmina Olkusko-Siewierska|Olkusko-Siewierska]] z siedzibą w [[Strzemieszyce Wielkie|Strzemieszycach]] oraz [[Ożarowice (gmina)|gmina Ożarowice]]).
*
** miasto [[Będzin]] (16 km², 43 286 mieszk.)
** miasto [[Sosnowiec]] (35 km², 100 178 mieszk.)
Linia 262:
** [[Bobrowniki (gmina w województwie śląskim)|gmina Bobrowniki]] (4 950 morgów, 13 096 mieszk.) – 6 wsi: [[Bobrowniki (województwo śląskie)|Bobrowniki]], [[Dobieszowice (województwo śląskie)|Dobieszowice]], [[Kamyce]], [[Rogoźnik (województwo śląskie)|Rogoźnik]], [[Wojkowice]] Komorne, kolonie: Wesoła i Niebyła
** gmina [[Grodziec (Będzin)|Grodziec]] (2 773 morgi, 8 252 mieszk.)
** gmina [[Łagisza]] (5 088 morgów, 7 368 mieszk.) – 5 wsi: [[Gródków]] (z przysiółkiem Pustków-Gródków),
** [[gmina Wojkowice Kościelne]] (11 468 mórg, 8 355 mieszk.) – 16 wsi: [[Wojkowice Kościelne]], [[Antoniów (Dąbrowa Górnicza)|Antoniów]], [[Bielowizna]], [[Brzękowice Górne|Brzękowice]], [[Dąbie (województwo śląskie)|Dąbie]],
** [[gmina Łosień]] (7 306 morgów, 5 413 mieszk.) – 10 wsi: [[Łosień (Dąbrowa Górnicza)|Łosień]], [[Błędów (Dąbrowa Górnicza)|Błędów]], [[Kuźnica Blędowska]], Zagórcza, [[Kuźniczka Nowa]], [[Łazy Błędowskie|Łazy]] (z [[Wypaleniska (województwo śląskie)|Wypaleniskami]]), [[Łęka (Dąbrowa Górnicza)|Łęka]], [[Okradzionów]], [[Tucznawa|Tuczna Baba]], [[Trzebyczka (wieś w województwie śląskim)|Trzebyczka]]
** gmina Zagórze (2 917 morgów, 16 500 mieszk.) – 3 wsie: [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]], [[Klimontów (Sosnowiec)|Klimontów]] (z kol. Klimontów, Rabka i Browar) i Józefów
Linia 269:
** [[gmina Olkusko-Siewierska]] (16 758 mórg, 37 150 mieszk.) – 7 wsi z koloniami: [[Strzemieszyce Wielkie]] (z kol. Ciernica, Przełajka, Mojchowizna, [[Ostrowy Górnicze|Ostrowy]] i Grabocin), [[Strzemieszyce Małe]] (z kol. [[Zakawie]] i [[Lipówka (Dąbrowa Górnicza)|Lipówka]]), Strzemieszyce-folwark, [[Gołonóg (Dąbrowa Górnicza)|Gołonóg]] (z kol. Laski, [[Tworzeń]], [[Łęknice]], [[Piekło (Dąbrowa Górnicza)|Piekło]], Stara Wieś, Krasowa, Babia Ława, Zając, [[Łagisza|Podłosie]], Działki, Stacja, Dziewiąty, [[Trzydzisty]] i Jamki), [[Ząbkowice]] (z kol. Starosiedle), [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbka]] (z kol. [[Kazimierz Górniczy|Kazimierz]], Pekin, Zawodzie, Juliusz, Czarne Morze, Szmejka i [[Maczki]]), [[Ostrowy Górnicze|Niemce]] (z kol. Feliks)
** [[Ożarowice (gmina)|gmina Ożarowice]] (10 198 mórg, 5 540 mieszk.) – 11 wsi: [[Celiny (powiat tarnogórski)|Celiny]], [[Myszkowice (województwo śląskie)|Myszkowice]], [[Niezdara]], [[Ossy]], [[Ożarowice]], [[Pyrzowice]], [[Sączów]], [[Siemonia]], [[Tąpkowice]] (urząd gminy), [[Twardowice]], [[Wymysłów (powiat będziński)|Wymysłów]].
*
*
** 20 listopada – włączenie powiatu do Rzeszy; powiat pod okupacją niemiecką obejmuje 3 miasta i 63 gminy; powiat wchodzi w skład nowo utworzonej rejencji katowickiej (Regierungsbezirk Kattowitz) w prowincji pruskiej Śląsk (Schlesien);
** 29 grudnia – wprowadzenie nazwy Bandyn, zmienionej w 1940 r. na Bendzin.
*
** 18 stycznia – z terenów rejencji katowickiej i opolskiej utworzono nową prowincję Górny Śląsk (Oberschlesien);
** 21 maja – zmiana nazwy powiatu na Bendsburg.
*
*
** 1 stycznia – Landkreis Bendsburg obejmuje 3 miasta (Bendsburg, Czeladz, Dombrowa) i 66 gmin (Antoniow, Bielowizna, Blendow, Bobrek, Bobrowniki, Bor, Brzenkowice, Celiny, Dandowka, Dobieszewice, Dombie, Golenza, Golonog, Gora Siwierska, Grodkow, Grodziec, Groß Strzemieszyce, Jozefow, Kamyce, Klein Strzemieszyce, Klimontow, Kuzniczka Nowa, Lazy, Lenka, Losien, Maczki, Malinowice, Marianki, Myschkowitz, Niemce, Niezdara, Niwka, Okradzionow, Ossy, Ostrowy, Ozarowice, Porombka, Preczow, Psary, Pyrzowitz, Rogoznik, Sarnow, Siemonia, Sikorka, Sonczow, Strzemieszyce, Strzemieszyce-Vorwerk, Strzyzowice, Tompkowitz, Trzebieslaw, Trzebyczka, Tucznababa, Tuliszow, Twardowice, Ujejsce, Warenzyn, Wojkowice-Komorne, Wojkowice-Koscielne, Wygielzow, Wymyslaw, Zagorze, Zombkowitz, Zychcice);
** na mocy dekretu Prezydium KRN z 7 lipca
*
**
** przemianowanie wsi Niemce na [[Ostrowy Górnicze]].
*
**
**
** nieudana próba włączenia do powiatu [[Mierzęcice (gmina)|gminy Mierzęcice]] oraz [[Siewierz]]a (z powiatu zawierciańskiego).
*
** wyłączenie z gminy wiejskiej [[Gmina Olkusko-Siewierska|Olkusko-Siewierskiej]] gromad: [[Gołonóg (Dąbrowa Górnicza)|Gołonóg]], [[Ząbkowice]], [[Kazimierz Górniczy|Kazimierz]], [[Maczki]], [[Ostrowy Górnicze]] oraz [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbka]] i utworzenie z nich gminy wiejskiej o charakterze miejskim
** utworzenie w miejsce [[Gmina Olkusko-Siewierska|gminy Olkusko-Siewierskiej]] gminy wiejskiej o charakterze miejskim [[Strzemieszyce Wielkie]]
** utworzenie w miejsce [[Ożarowice (gmina)|gminy Ożarowice]] gminy wiejskiej [[Sączów]]
Linia 294:
** wyłączenie z likwidowanej [[gmina Wojkowice Kościelne|gminy Wojkowice Kościelne]] gromad:
*** [[Góra Siewierska]] – włączenie jej do gminy wiejkiej [[Bobrowniki (gmina w województwie śląskim)|Bobrowniki]]
*** [[Brzękowice Górne|Brzękowice]], [[Dąbie (województwo śląskie)|Dąbie]],
** włączenie pozostałej części znoszonej gminy wiejskiej [[gmina Wojkowice Kościelne|Wojkowice Kościelne]] do gminy wiejkiej [[Ząbkowice]]
*
**
**
*
**
*** wyłączenie z [[gmina Łosień|gminy Łosień]] gromady [[Trzebyczka (wieś w województwie śląskim)|Trzebyczka]] i włączenie jej do [[Łazy (gmina)|gminy Łazy]] w [[powiat zawierciański|powiecie zawierciańskim]]
*** włączenie gminy [[Niwka (Sosnowiec)|Niwka]] (z [[Bobrek (dzielnica Sosnowca)|Bobrkiem]] i [[Dańdówka|Dańdówką]]) do miasta [[Sosnowiec]]
*** wyłączenie części obszaru gminy [[Gołonóg (Dąbrowa Górnicza)|Gołonóg]] oraz części gminy [[Strzemieszyce Wielkie]] i włączenie ich do miasta [[Dąbrowa Górnicza]]
*
** ustawą z
**
*** [[Kazimierz Górniczy|Kazimierz]] (315 ha, 4 tys. mieszkańców)
*** [[Klimontów (Sosnowiec)|Klimontów]] (615 ha, 8,5 tys. mieszkańców)
*** [[Wojkowice]] Komorne (755 ha, 9 tys. mieszkańców)
*** [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]] (1132 ha, 9 tys. mieszkańców).
**
*
** [[Ostrowy Górnicze]] (552 ha, 4 tys. mieszkańców)
** [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbka]] (1117 ha, 8 tys. mieszkańców)
Linia 328:
** gromada Błędów (wsie: [[Błędów (Dąbrowa Górnicza)|Błędów]] i [[Łazy Błędowskie|Łazy]] ze zniesionej [[gmina Łosień|gminy Łosień]])
** gromada Bobrowniki (wieś [[Bobrowniki (województwo śląskie)|Bobrowniki]])
** gromada Dąbie (wsie: [[Brzękowice Górne|Brzękowice]], [[Dąbie (województwo Śląskie)|Dąbie]] i
** gromada Dobieszowice (wsie: [[Dobieszowice (województwo opolskie)|Dobieszowice]] i [[Wymysłów (powiat będziński)|Wymysłów]] z gminy Bobrowniki)
** gromada [[Gołonóg (Dąbrowa Górnicza)|Gołonóg]]
Linia 344:
** gromada Strzyżowice ([[Góra Siewierska]] i [[Strzyżowice (województwo śląskie)|Strzyżowice]] z gminy Bobrowniki)
** gromada Tąpkowice ([[Niezdara]], [[Ossy]] i [[Tąpkowice]] z [[gmina Sączów|gminy Sączów]])
** gromada Tuczna Baba ([[Sikorka (Dąbrowa Górnicza)|Sikorka]] z gminy Ząbkowice i Tuczna Baba (później [[Tucznawa]]) z gminy Łosień)
** gromada Ujejsce ([[Trzebiesławice (Dąbrowa Górnicza)|Trzebiesławice]] i [[Ujejsce]] z [[gmina Ząbkowice|gminy Ząbkowice]])
** gromada Wojkowice Kościelne ([[Warężyn]], [[Tuliszów]] i [[Wojkowice Kościelne]] z [[gmina Ząbkowice|gminy Ząbkowice]])
** gromada Żychcice ([[Kamyce]] i [[Żychcice]] z gminy Bobrowniki).
*
*
** 1 stycznia gromada [[Maczki]] otrzymuje status osiedla (1332 ha, 2 tys. mieszkańców).
** 1 stycznia – osiedle [[Sławków]] (18 km², 5 tys. mieszk.) w pow. olkuskim otrzymuje prawa miejskie
*
*
*
** [[Wojkowice]] (13 km² i 10 tys. mieszk.)
** [[Ząbkowice]] (18 km², 8 tys. mieszk.)
** [[Siewierz]] (31 km², 4 tys. mieszk.) (wówczas w pow. zawierciańskim).
*
*
** 1 stycznia – do pow. będzińskiego (do gromady [[Tucznawa]] włączono z pow. zawierciańskiego (z gromady Chuszczobród) wieś i kolonię Bugaj oraz część terenów wsi Trzebyczka (lasy państwowe i łąki) o łącznej powierzchni 227,45 ha (rozp. RM z 17 X 1966);
** stuletni powiat liczy 360 km² i 118 tys. mieszkańców. 5 osiedli otrzymuje prawa miejskie:
Linia 367:
*** [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbka]] (11 km², 9 tys. mieszk.)
*** [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]] (12 km², 12 tys. mieszk.).
*
** na mocy Ustawy z 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych następuje likwidacja gromad i reaktywowanie gmin; w pow. będzińskim powstaje 5 gmin:
*** [[Bobrowniki (gmina w województwie śląskim)|Bobrowniki]]
Linia 377:
** przyłączenie miasta [[Łagisza]] do [[Będzin]]a.
** przyłączenie do miasta [[Kazimierz Górniczy]] miasta [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbka]].
*
** przyłączenie do miasta [[Ząbkowice]] gmin wiejskich: [[gmina Łosień|Łosień]], [[gmina Wojkowice Kościelne|Wojkowice Kościelne]] i [[gmina Ząbkowice|Ząbkowice]]
** włączenie do [[Będzin]]a miasta [[Grodziec (Będzin)|Grodźca]].
** przyłączenie do [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowy Górniczej]] miasta [[Strzemieszyce Wielkie]]
** przyłączenie do [[Sosnowiec|Sosnowca]] miast: [[Kazimierz Górniczy|Kazimierza Górniczego]] (z [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbką]]), [[Klimontów (Sosnowiec)|Klimontowa]], [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórza]] oraz osiedla [[Maczki]].
*
** przyłączenie do [[Będzin]]a miasta [[Wojkowice]].
** włączenie do miasta [[Dąbrowa Górnicza]] części miasta [[Ząbkowice]] (obszar Ząbkowic sprzed 1975 r. oraz dawna [[gmina Łosień]]: Bugaj, Sikorka, Tucznawa, Ujejsce, Błędów, Kuźniczka Nowa, Łazy, Łęka, Łosień, Okradzionów i Rudy), a pozostałej część (d. gmina Wojkowice Kościelne – sołectwa: [[Podwarpie]], [[Trzebiesławice (Dąbrowa Górnicza)|Trzebiesławice]], [[Tuliszów]], [[Warężyn]] i [[Wojkowice Kościelne]]) do [[Siewierz (gmina)|gminy Siewierz]];
** włączenie Dąbrowy Górniczej miasta [[Sławków]] (do
*
** [[Sławków]] po usilnych staraniach odzyskuje samodzielność jako miasto (3660 ha), odłączając się od Dąbrowy Górniczej (Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 3 marca 1984 r. w sprawie utworzenia miast).
** do [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowy Górniczej]] włączono z gminy [[Siewierz (gmina)|Siewierz]] sołectwa: [[Marianki (Dąbrowa Górnicza)|Marianki]] (223 ha) i [[Ratanice (Dąbrowa Górnicza)|Ratanice]] (Rozporządzenie Ministra Administracji i Gospodarki Przestrzennej z 3 marca 1984 r.).
*
*
** rozporządzeniem Rady Ministrów z 2 grudnia 1991 r. [[Wojkowice]] odzyskują samodzielność miejską na obszarze 1277,23 ha (10 tys. mieszkańców), poprzez wyłączenie z miasta [[Będzin]]a
** połączenie miasta [[Siewierz]] z [[Siewierz (gmina)|gminą Siewierz]] w jedną gminę (Rozporządzenie Rady Ministrów z 26 września 1991 r.).
*
** do [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowy Górniczej]] przyłącza się z gminy [[Siewierz (gmina)|Siewierz]] wieś [[Trzebiesławice (Dąbrowa Górnicza)|Trzebiesławice]] o powierzchni 1013,89 ha (Rozporządzenie Rady Ministrów z 19 grudnia 1992 r.).
*
*
== Zabytki ==
[[Plik:Będzin - Kościół Św. Trójcy 02.JPG|thumb|200px| |
[[Plik:Pałac Mieroszewskich.jpg|thumb|200px|[[Pałac Mieroszewskich]]]]
[[Plik:Grodziec (Bedzin)-palac Ciechanowskich.jpg|thumb|200px|
Do najważniejszych zabytków na terenie powiatu będzińskiego należą:
Linia 435:
: [[Plik:POL Czeladź COA (new).svg|25px]] w gminie [[Czeladź (miasto)|Czeladź]]:
* średniowieczny układ historyczny miasta z centralnie położonym rynkiem;
* neoromański kościół parafialny pw. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika (zbudowany w latach
* dom przy ul. Rynkowej 2 (dawny zbór ariański z XVII wieku);
* dom przy ul. Kościelnej 2 (XVIII w.).
Linia 448:
: [[Plik:POL gmina Mierzęcice COA.svg|25px]] w gminie [[Mierzęcice (gmina)|Mierzęcice]]:
* cmentarzysko kultury łużyckiej w Przeczycach badane w latach
* wyposażonych m.in. w ceramikę, wyroby metalowe);
* obozowiska z epoki mezolitu w Boguchwałowicach;
Linia 464:
: ''ogółem na terenie gminy Psary znajdują się 3 obiekty zabytkowe pod ochroną prawną i 25 obiektów zabytkowych pod ochroną konserwatorską''
[[Plik:Siewierz - Zamek 01.jpg
[[Plik:Poland Siewierz - church.jpg|thumb
: [[Plik:POL Siewierz COA.svg|25px]] w gminie [[Siewierz]]:
* średniowieczny układ historyczny miasta z centralnie położonym rynkiem;
* ruiny zamku gotycko-renesansowego z I połowy XIV wieku, przebudowanego w latach
* [[Kościół św. Jana Chrzciciela w Siewierzu|Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Siewierzu]] z I połowy XII wieku na cmentarzu przy drodze Katowice – Warszawa;
* kościół parafialny pw. św. Macieja Apostoła z 1. połowy XV wieku (ostateczny kształt uzyskał w latach
* kościół dawnej parafii szpitalnej pw. św. Barbary i Walentego z 1618 roku;
* późnoklasycystyczny budynek dawnego urzędu gminy z początku XIX wieku;
* kamienica mieszczańska z XVIII wieku w rynku;
* domy drewniane z XVIII-XIX wieku;
* kościół romański pw. św. Marcina i Doroty z lat
* kaplica grobowa Zalassowskich z XVIII wieku w Żelisławicach.
[[Plik:Slawkow studnia i karczma.jpg|thumb|180px
[[Plik:Sławków kościół2.jpg|thumb|180px
: [[Plik:POL Sławków COA.svg|25px]] w gminie [[Sławków]]:
* układ architektoniczny starego miasta;
Linia 490:
* [[Kaplica św. Jakuba w Sławkowie|kościółek św. Jakuba z 1827 r.]] wybudowany na fundamentach XIII-wiecznego klasztoru św. Ducha;
* ruiny [[Zamek biskupów krakowskich w Sławkowie|zamku biskupów krakowskich]], wybudowanego w latach osiemdziesiątych XIII w przez [[Paweł z Przemankowa|Pawła z Przemankowa]];
* [[Dwór biskupów krakowskich
* [[Budynek dawnego szpitala górniczego w Sławkowie|budynek szpitala górniczego z 1758 r.]];
* XVIII-wieczny dom z podcieniami przy ul. Biskupiej;
* [[Cmentarz żydowski w Sławkowie|cmentarz żydowski]] z początku XX w.
: [[Plik:POL Wojkowice COA.svg|25px
* kościół parafialny pw. św. Antoniego z roku 1928;
* kościół parafialny pw. NMP w Żychcicach;
Linia 504:
== Sąsiednie powiaty ==
* [[Dąbrowa Górnicza]] (''
* [[Jaworzno]] (''
* [[Sosnowiec]] (''
* [[Katowice]] (''
* [[Siemianowice Śląskie]] (''
* [[Piekary Śląskie]] (''
* [[powiat tarnogórski]]
* [[powiat lubliniecki]]
|