Moherowe berety: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Znacznik: Z aplikacji mobilnej
usunięcie uźródłowionej wersji i zastąpienie jej własnymi rozważaniami
Linia 1:
{{Inne znaczenia|kpiarskiego określenia osób|[[Moherowe berety (album)|album]] zespołu muzycznego [[Big Cyc]]}}
'''Moherowe berety''' – żartobliwe określenie starszych osób przebywających w kościołach we wczesnych latach dziewięćdziesiątych dwudziestego stulecia, które na początku dwudziestego pierwszego stulecia zamieniło się w obraźliwy slogan używany w sporach politycznych między Polakami. Nazwa pochodzi od różnorodnych lecz charakterystycznych nakryć głowy noszonych na mszach świętych przez starsze panie z pokolenia będącego naocznymi świadkami i uczestnikami Drugiej Wojny Światowej. Konserwatywne poglądy i wiara katolicka w swej formie odziedziczonej jeszcze po czasie przedwojennym nakazywały kobiecie nosić nakrycie głowy w miejscach publicznych. Były to: chusty, futrzane czapy oraz wełniane berety czasem z wykonane w wełny typu moher. Określenie nawiązuje także do sposobu nazywania jednostek wojskowych od koloru beretu na przykład - "zielone berety", "czerwone berety" i ma związek ze społeczną walką starszego pokolenia o zachowanie tożsamości narodowej Polaków, którą osoby walczące podczas wojny, zmuszone później zachować milczenie o swych potyczkach z armią niemiecką i armią oraz służbami ZSSR, kojarzyły wprost z wiarą katolicką, i taką jej wykładnią jaką te osoby pamiętały sprzed wojny, oraz taką jaka była konieczna w okresie realnego socjalizmu. Dewizą tego podejścia jest "Bóg, honor i ojczyzna", która nadaje kolejność wartości wierzącego, polskiego patrioty - w pierwszej kolejności Polak musi dbać o swoje zbawienie, w drugiej o honor swój i swojej rodziny, a w trzeciej o honor, bezpieczeństwo, oraz stan swojej ojczyzny. Według tego podejścia żołnierz do przysięgi wojskowej klęka na lewe kolano a na prawe tylko przed Bogiem oraz narzeczoną, natomiast czyny związane w wojną mógł za życia ujawnić tylko księdzu podczas spowiedzi świętej, i też tylko wtedy gdy wpływało to w jakiś sposób na dostąpienie łaski uświęcającej (możliwości bycia zbawionym).
'''Moherowe berety''' – pejoratywne określenie osób starszych lub w średnim wieku, identyfikujących się z poglądami społeczno-politycznymi głoszonymi przez konserwatywno-narodowy nurt polskiego [[katolicyzm]]u, którego reprezentantem są m.in. media związane z [[redemptoryści|redemptorystą]] o. [[Tadeusz Rydzyk|Tadeuszem Rydzykiem]]. Określenie to powstało od charakterystycznego [[nakrycie głowy|nakrycia głowy]], jakie noszą [[stereotyp]]owe przedstawicielki części tej społeczności.
 
== Historia ==
[[Beret]] z [[moher]]u lub jego imitacji, często zrobiony samodzielnie, jest w powszechnym odbiorze popularnym nakryciem głowy wśród kobiet starszego pokolenia. W prasie ogólnopolskiej prawdopodobnie pierwszym tekstem, w którym użyto tego określenia, był artykuł Mai Narbutt ''Labirynty księdza prałata'' w [[Rzeczpospolita (gazeta)|dzienniku „Rzeczpospolita”]] z 23 października 2004<ref>{{Cytuj|url = http://archiwum.rp.pl/artykul/511832-Labirynty-ksiedza-pralata.html|tytuł = Labirynty księdza prałata - Archiwum Rzeczpospolitej|opublikowany = archiwum.rp.pl|data dostępu = 2016-01-01}}</ref>: {{cytatD|''Ekstatycznie wpatrzone w prałata Jankowskiego starsze kobiety oklaskami przyjmują niemal każde jego słowo. W Gdańsku mówi się, że ksiądz prałat ma swój „legion moherowych beretów”''}}
Określenie "moherowy beret" było obecne w polskiej przestrzeni publicznej jako dziecinna kpina ze starszych pań które często zwracały dzieciom uwagę. Do języka sporów politycznych weszło po zakończeniu rządów Akcji Wyborczej Solidarność (AWS) składającej się z różnorodnych ugrupowań politycznych, w tym Konfederacji Polski Niepodległej (KPN) oraz Zjednoczenia Chrześcijańsko Narodowego (ZChN). W wyniku ostrego języka i emocjonalnie nacechowanych skrajnych wypowiedzi lidera ZChN - Stefana Niesiołowskiego oraz obecności dwóch nacechowanych religijnie partii w konserwatywnym ugrupowaniu, AWS oraz obie partie zaczęły być uznawane za stronnictwa reprezentujące fanatyzm religijny. Równolegle rozwijająca się stacja radiowa "Radio Maryja" w ramach reakcji na niestarannie przeprowadzone powszechne uwłaszczenie majątkiem skarbu państwa wyprosiła i przez długi czas otrzymywała od wierzących osób starszych obligacje będące zaświadczeniem udziałów w skarbie państwa. To i zabieranie głosu przez Radio Maryja w sprawach legislacji ochrony życia od momentu poczęcia spowodowało skojarzenie wyborców konserwatywnych - uznawanych za religijnych fanatyków - ze starszymi wiekiem katoliczkami i katolikami.
Określenie zostało podchwycone w publicystyce i w dyskusjach na [[Forum dyskusyjne|forach internetowych]], a z czasem zaczęło być stosowane w odniesieniu do szerszych grup społecznych, przede wszystkim słuchaczy [[Radio Maryja|Radia Maryja]]. Pojęcie ''moherowych beretów'' rozpowszechniło się szerzej po opublikowaniu w [[Internet|internecie]] zdjęcia fotoreportera „[[Gazeta Wyborcza|Gazety Wyborczej]]”, Roberta Góreckiego, wykonanego w grudniu 2002 podczas obchodów „jedenastych urodzin” Radia Maryja. Przedstawiało ono liczne słuchaczki Radia Maryja z beretami na głowach<ref>[https://web.archive.org/web/20060217072549/http://bi.gazeta.pl/im/4/3011/z3011234G.jpg Zdjęcie przedstawiające opisywaną grupę kobiet.]</ref>. W dyskursie politycznym termin ''moherowa koalicja'' został użyty przez posła [[Donald Tusk|Donalda Tuska]] podczas debaty sejmowej nad [[exposé]] Prezesa Rady Ministrów [[Kazimierz Marcinkiewicz|Marcinkiewicza]] 10 listopada 2005 (''Polska naprawdę nie jest skazana na, tak jak ją Polska od wczoraj nazywa, moherową koalicję'')<ref name="exposé">{{cytuj stronę|url=http://orka2.sejm.gov.pl/Debata5.nsf/main/34EACE52|tytuł=Stenogram posiedzenia Sejmu RP z wypowiedzią Donalda Tuska o moherowej koalicji|opublikowany=sejm.gov.pl|data dostępu=28 października 2010}}</ref>. Przewodniczący PO określił w ten sposób nieformalną koalicję sejmową partii [[Prawo i Sprawiedliwość]], [[Liga Polskich Rodzin]] i [[Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej|Samoobrona RP]], sugerując jej istnienie. Za tę wypowiedź Donald Tusk oficjalnie kilka dni później przeprosił Julitę Kon z Olsztyna, gdy w towarzystwie ekipy telewizyjnej szedł na spotkanie z domagającymi się od prawie dwóch tygodni zwołania [[walne zgromadzenie|walnego zgromadzenia]] spółdzielców z olsztyńskiej spółdzielni mieszkaniowej „Domator”.
 
== Parodie ==
W latach 2005-2010 określenie moherowy beret często używane było w skróconej formie "moher" jako slogan w sporach politycznych między wyborcami Platformy Obywatelskiej a Prawa i Sprawiedliwości. Rządy Prawa i Sprawiedliwości w koalicji z Ligą Polskich Rodzin oraz Samoobroną nazywane były "moherową koalicją".
Moherowe berety są motywem przewodnim [[satyra|satyrycznego]] utworu zespołu [[Big Cyc]] „Moherowe berety”, który ukazał się w kwietniu 2006 w [[album (wydawnictwo muzyczne)|albumie]] pod ''[[Moherowe berety (album)|tym samym tytułem]]''. Na zdjęciach promocyjnych do tego albumu członkowie grupy noszą na głowach berety z moheru. Nawiązaniem do moherowych beretów jest także utwór „Moherowy ninja” z płyty ''[[Gra?]]'' formacji [[El Dupa|El Doopa]].
{{Wikicytaty|związanych z ''moherowymi beretami''}}
{{commonscat|Mohair berets}}
 
{{Przypisy}}
 
W skutek obecności na arenie politycznej Młodzieży Wszechpolskiej a także w po obserwacji wiekowego przekroju uczestniczących w marszach smoleńskich, miesięcznicach smoleńskich oraz marszu niepodległości 2011.11.11, określenie "moherowy beret lub moher" zaczęło dotyczyć także młodych, ponieważ ich obecność w polityce poprzez ceremonie patriotyczne oraz demonstracje uliczne stała się niezaprzeczalna.
[[Kategoria:Cytaty polityczne]]
[[Kategoria:Socjologia]]