Grupa ilorazowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m →‎Uogólnienia: Poprawki po przenosinach artykułów, dr. red. przy użyciu AWB
drobne redakcyjne
Linia 73:
Homomorfizm, którego obraz podgrupy normalnej również jest podgrupą normalną nazywa się ''[[morfizm normalny|normalnym]]''; wszystkie [[epimorfizm]]y grup są normalne, istnieją jednak [[monomorfizm]]y, które nie są normalne. Każdy homomorfizm ma [[jądro (teoria kategorii)|jądro w sensie kategoryjnym]]; dlatego dowolny homomorfizm <math>\scriptstyle \varphi</math> można przedstawić jako złożenie [[monomorfizm]]u <math>\scriptstyle \tilde \varphi</math> oraz [[epimorfizm]]u <math>\scriptstyle \pi.</math> Wspomniany ''rozkład'', nazywany również ''faktoryzacją'', można przedstawić za pomocą ciągu homomorfizmów: kolejno monomorfizmu i epimorfizmu między grupami <math>\scriptstyle \ker \varphi, G, G/\ker \varphi,</math> przy czym obraz pierwszego z nich jest jądrem drugiego; krótko
: <math>\ker \varphi \;\hookrightarrow\; G \;\twoheadrightarrow\; G/\ker \varphi</math>
jest [[ciąg dokładny|krótkim ciągiem dokładnym]]. Z tego powodu twierdzenie o izomorfizmie nazywa się też ''twierdzeniem o faktoryzacji''. Nazwę można rozumieć dwojako: z jednej strony, przyjak opisano wyżej, homomorfizm <math>\scriptstyle \varphi</math> rozkłada się/faktoryzuje na homomorfizmy <math>\scriptstyle \tilde \varphi, \pi</math> (lub, że <math>\scriptstyle \varphi</math> dzieli się/faktoryzuje przez <math>\scriptstyle \pi</math>); z drugiej czymstrony można powiedzieć, że to grupa <math>\scriptstyle G</math> rozkłada się/faktoryzuje za pomocą pewnego homomorfizmu na jego jądro i obraz – w ogólności <math>\scriptstyle G \simeq \ker \varphi \rtimes G/\ker \varphi</math> jest [[iloczyny grup|iloczynem półprostym]]. W przypadku [[grupa przemienna|grup przemiennych]] monomorfizmy są zawsze morfizmami normalnymi, dlatego wspomniany rozkład <math>\scriptstyle G \simeq \ker \varphi \times G/\ker \varphi</math> jest [[iloczyny grup|iloczynem prostym]] (<math>\scriptstyle G \simeq \ker \varphi \oplus G/\ker \varphi</math> jest [[suma prosta|sumą prostą]] w [[grupa addytywna|notacji addytywnej]]).
 
=== Podgrupy ===