Autokefalia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Kanoniczne prawosławne Kościoły autokefaliczne: w 1589 Kościół rosyjski stał się patriarchatem, ale autokefalię uzyskał w 1448 |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
'''Autokefalia'''
Jeśli [[Sobór powszechny|sobór]] albo wyższy rangą hierarcha zwalnia spod swojej władzy [[Prowincja kościelna|prowincję kościelną]], a w powstały w ten sposób Kościół pozostaje w [[Interkomunia|pełnej komunii]] ze swoim dotychczasowym zwierzchnikiem – wówczas znaczy to, że sobór albo hierarcha przyznaje nowo powstałemu Kościołowi autokefalię. Za przykład może posłużyć [[Kościół Cypru]], któremu autokefalię nadał [[sobór efeski]] w [[Kanon (prawo kanoniczne)|kanonie]] VIII<ref>{{Cytuj|tytuł=Kanon VIII soboru efeskiego|data dostępu=2016-06-22|opublikowany=|url=http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf214.x.xvi.xii.html}}</ref>. Głową tego Kościoła jest [[Arcybiskupi Cypru|arcybiskup Cypru]], który nie podlega żadnej wyższej władzy kościelnej, choć kościół, któremu przewodzi, pozostaje w łączności z innymi kościołami prawosławnymi. W przypadku Kościołów orientalnych przykładem jest w pełni niezależny [[Malankarski Kościół Ortodoksyjny]], zachowujący komunię z [[Syryjski Kościół Ortodoksyjny|Syryjskim Kościołem Ortodoksyjnym]].
Kontrowersje budzi kwestia tego, kto może przyznać autokefalię. W 1970 roku [[Rosyjski Kościół Prawosławny]] nadał autokefalię [[Kościół Prawosławny w Ameryce|Kościołowi Prawosławnemu w Ameryce]], co nie zostało uznane przez większość patriarchatów. W następstwie [[Rewolucja lutowa 1917|obalenia]] [[Car|cara]] [[Mikołaj II Romanow|Mikołaja II]] gruzińscy biskupi jednostronnie przywrócili 25 marca 1917 roku autokefalię [[Gruziński Kościół Prawosławny|Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego]], który pozostaje w komunii z innymi Kościołami prawosławnymi, a jego autokefalia jest uznawana m.in. przez [[Patriarcha Konstantynopola|ekumenicznego patriarchę Konstantynopola]] (od 1990 r.). Rosyjski Kościół Prawosławny utrzymuje, że jego własna autokefalia daje mu prawo przyznawania autokefalii dowolnej wspólnocie wchodzącej w jego skład, zaś [[Patriarchat Konstantynopolitański|patriarchat konstantynopolitański]] utrzymuje, iż prawo to należy wyłącznie do soboru.
== Kanoniczne prawosławne Kościoły autokefaliczne ==▼
<small>''W nawiasach daty autokefalii''</small>▼
* [[Patriarchat Konstantynopolitański|Patriarchat Konstantynopolitański (ekumeniczny)]]▼
* [[Prawosławny patriarchat aleksandryjski|Patriarchat Aleksandryjski]]▼
* [[Prawosławny Patriarchat Antiocheński|Patriarchat Antiocheński]]▼
* [[Prawosławny patriarchat Jerozolimy|Patriarchat Jerozolimski]]▼
* [[Rosyjski Kościół Prawosławny]] (1448)▼
* [[Serbski Kościół Prawosławny]] (1219 i ponownie 1878)▼
* [[Rumuński Kościół Prawosławny]] (1872 – ogłoszona, 1885 – uznana przez Konstantynopol)▼
* [[Bułgarski Kościół Prawosławny]] (919, 1872 – ponownie ogłoszona, 1885 – uznana przez Konstantynopol)▼
* [[Gruziński Kościół Prawosławny|Gruziński Kościół Prawosławny i Apostolski]] (486 – nadana przez Patriarchę Antiochii, 1917 – ponownie ogłoszona, 1919 – uznana przez Konstantynopol, 1943 – uznana przez Moskwę)▼
* [[Cypryjski Kościół Prawosławny|Kościół Cypru]] (431 – nadana przez [[sobór efeski]])▼
* [[Grecki Kościół Prawosławny|Kościół Grecji]] (1833 – ogłoszona, 1850 – uznana przez Konstantynopol)▼
* [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny]] (1924 – uznana przez Konstantynopol, 1948 – nadana po raz drugi przez Moskwę po rezygnacji z aktu z 1924)▼
* [[Albański Kościół Prawosławny]] (1922 – ogłoszona, 1937 – uznana)▼
* [[Kościół Prawosławny Czech i Słowacji]] (1951 – uznana przez Moskwę, 1993 – uznana przez Konstantynopol)▼
* [[Kościół Prawosławny w Ameryce]] (1970 – nadana przez Moskwę, uznawana także przez Gruziński Kościół Prawosławny, Bułgarski Kościół Prawosławny, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Kościół Prawosławny Czech i Słowacji)▼
Kościoły autokefaliczne cieszą się większym stopniem samorządności niż Kościoły autonomiczne. W przypadku tych drugich ich zwierzchnik wskazywany jest przez Kościół, w którego skład wchodzą.
▲== Kanoniczne prawosławne Kościoły autokefaliczne{{Fakt|data=2016-06}} ==
▲* [[Prawosławny patriarchat aleksandryjski|Patriarchat Aleksandryjski]],
▲* [[Prawosławny Patriarchat Antiocheński|Patriarchat Antiocheński]],
▲* [[Prawosławny patriarchat Jerozolimy|Patriarchat Jerozolimski]],
▲* [[Rosyjski Kościół Prawosławny]] (1448),
▲* [[Serbski Kościół Prawosławny]] (1219 i ponownie 1878),
▲* [[Rumuński Kościół Prawosławny]] (1872 – ogłoszona, 1885 – uznana przez Konstantynopol),
▲* [[Bułgarski Kościół Prawosławny]] (919, 1872 – ponownie ogłoszona, 1885 – uznana przez Konstantynopol),
▲* [[Gruziński Kościół Prawosławny|Gruziński Kościół Prawosławny i Apostolski]] (486 – nadana przez Patriarchę Antiochii, 1917 – ponownie ogłoszona, 1919 – uznana przez Konstantynopol, 1943 – uznana przez Moskwę),
▲* [[Cypryjski Kościół Prawosławny|Kościół Cypru]] (431 – nadana przez [[sobór efeski]]),
▲* [[Grecki Kościół Prawosławny|Kościół Grecji]] (1833 – ogłoszona,
▲* [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny]] (1924 – uznana przez Konstantynopol, 1948 – nadana po raz drugi przez Moskwę po rezygnacji z aktu z 1924),
▲* [[Albański Kościół Prawosławny]] (1922 – ogłoszona, 1937 – uznana),
▲* [[Kościół Prawosławny Czech i Słowacji]] (1951 – uznana przez Moskwę, 1993 – uznana przez Konstantynopol),
▲* [[Kościół Prawosławny w Ameryce]] (1970 – nadana przez Moskwę, uznawana także przez Gruziński Kościół Prawosławny, Bułgarski Kościół Prawosławny, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Kościół Prawosławny Czech i Słowacji).
== Przypisy ==
<references />
== Bibliografia ==
* Erickson J. H., ''The Challenge of Our Past: Studies in Orthodox Canon Law and Church History'', Crestwood, New York, St. Vladimir's Seminary Press, 1991
{{wikisłownik|autokefalia}}
| |||