* jednostopniowe
* wielostopniowe
== Wentylatory komputerowe ==
[[Plik:Wentylator FxJ 2.jpg|thumb|Wentylator z widoczną końcówką zasilającą wpinaną w [[płyta główna|płytę główną]]:<br />1. końcówka zasilająca,<br />2. [[wirnik]] z [[łopatka]]mi,<br />3. otwory na [[wkręt]]y mocujące do [[radiator]]a.
|250x250px]]
[[Plik:2014 Wentylator komputerowy Enermax.jpg|thumb|Wentylator Enermax podświetlony [[Dioda elektroluminescencyjna|diodami LED]]|250x250px]]
[[Plik:2014 MSI GTX 770 Lightning.jpg|thumb|Wentylatory na karcie graficznej|350px]]
=== Łożysko ===
W budowie wentylatorów używane są następujące [[łożysko (mechanika)|łożyska]]:
* [[Łożysko kulkowe|Kulkowe]] – żywotność ok. 63 000 godzin przy 50 °C, odporne na wysoką temperaturę. Wśród kulkowych można spotkać także łożyska podwójne kulkowe, charakteryzujące się podwyższoną trwałością i mniejszą emisją hałasu podczas pracy. Optymalny montaż: horyzontalny i wertykalny<ref name=":0">{{Cytuj stronę|url = http://fander.pl/faqs/typy-lozysk-w-wentylatorach-komputerowych/|tytuł = Jakie łożyska występują zwykle w wentylatorach?|autor = |data dostępu = 2015-06-02|opublikowany = Fander|język = pl}}</ref>.
* [[Łożysko ślizgowe|Ślizgowe]] – żywotność ok. 40 000 godzin przy 50 °C, niska odporność na temperaturę. Wentylatory wyposażone w tego typu łożyska są tańsze i cichsze od wentylatorów używających łożysk kulkowych. Optymalny montaż: wertykalny<ref name=":0" />.
Łożyska mają to do siebie, że wraz z długością pracy, rośnie generowany przez nie hałas. Ich konstrukcję usprawnia się przez cały czas, stosując specjalne [[smar]]y, które podnoszą żywotność oraz obniżają nieprzyjemny i uciążliwy szum oraz wibracje, zwiększając kulturę ich pracy.
=== Hałas ===
Jest ściśle związany z prędkością obrotową wentylatora, a więc i przepływem powietrza oraz zastosowanym typem łożyska. Większość wentylatorów ma konwencjonalne łopatki, opracowane do dużych prędkości obrotowych, które wytwarzają duży strumień powietrza, ale i jednocześnie duży hałas (zob. [[decybel|dB]]). Żeby go obniżyć, wystarczy zmniejszyć prędkość obrotową, co jednakże powoduje również zmniejszenie przepływu powietrza. Głośną pracę wentylatora można częściowo zniwelować odpowiednio zwiększając jego rozmiar i liczbę łopatek (zwykle siedem lub jedenaście), dzięki czemu przy niskich obrotach można uzyskać zadowalającą jego wydajność. Niskie obroty mają jeszcze inne zalety: łożysko mniej hałasuje i mniej się zużywa.
=== Rozmiar ===
Stosowane są wentylatory w bardzo wielu rozmiarach, odpowiednio dobranych do zastosowania:
* do [[procesor]]a i [[karta graficzna|karty graficznej]] – 60, 80, 92, 100, 120, 140 lub 150 [[milimetr|mm]];
* do [[chipset]]u – 40, 50 lub 60 mm;
* do [[Dysk twardy|twardego dysku]] – 120 mm;
* do [[zasilacz]]a – 60, 80, 92, 120, niektóre posiadają nawet 140 mm;
* do [[obudowa komputera|obudowy]] – 80, 92, 120, 130, 140, niektóre obudowy pozwalają nawet na montaż wentylatorów o rozmiarach 180, 200 czy 250 mm;
* do chłodnicy wchodzącej w skład [[chłodzenie wodne|chłodzenia wodnego]] – 80, 92, 120, 140, 180, 200 mm.
=== Zasilanie ===
Zazwyczaj [[wtyczka elektryczna|wtyczka]] do podłączenia wentylatora jest 3-pinowa albo 4-pinowa. Wtyczki 3-pinowe są najczęściej spotykane w tańszych konstrukcjach, natomiast 4-pinowe w wentylatorach lepszej jakości, a zarazem droższych. Te ostatnie wtyczki pozwalają na zastosowanie metody [[modulacja szerokości impulsów|PWM]] do sterowania obrotami wentylatora, co jest bardziej precyzyjną metodą od zwykłej zmiany napięcia. Istnieją też najprostsze podłączenia wentylatorów jedynie przy pomocy wtyczki 2-pinowej, czyli bez [[tachometr]]a i kontrolera obrotów.
Poniższa tabela przedstawia kolory przewodów we wtyczce zasilający wentylator:
{| class="wikitable"
|-
| style="background:black" | || P1 || czarny || Masa (GND)
|-
| style="background-color: red" | || P2 || czerwony || Napięcie (5-12 [[Wolt|V]])
|-
| style="background-color: yellow" | || P3 || żółty || [[tachometr]] (RPM), czujnik obrotów
|-
| style="background-color: blue" | || P4 || niebieski || [[Modulacja szerokości impulsów|PWM]] (ang. ''Pulse Width Modulation''), kontroler obrotów
|}
== Zobacz też ==
|