Lokomotywa elektryczna: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:ET22-641.jpg|thumb|ElektrowózLokomotywa elektryczna [[Pafawag 201E|ET22]]-641 wyprodukowanywyprodukowana w [[Bombardier Transportation Polska|Pafawagu]]]]

[[Plik:EU07 364 Wawa.jpg|thumb|ElektrowózLokomotywa elektryczna [[Pafawag 4E/HCP 303E|EU07]]-364 produkcji [[H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych|HCP]]]]

[[Plik:E6ACT-008 (2), Trako 2015, 2015-09-25 (Muri WG 2015-34).jpg|thumb|ElektrowózLokomotywa elektryczna z rodziny [[Newag Dragon]]]]

[[Plik:111Eb-001 (1), Trako 2015, 2015-09-25 (Muri WG 2015-34).jpg|thumb|ElektrowózLokomotywa elektryczna z rodziny [[Pesa Gama]]]]

[[Plik:193 820, Trako 2015, 2015-09-24 (Muri WG 2015-34).jpg|thumb|ElektrowózWielosystemowa wielosystemowylokomotywa elektryczna z rodziny [[Siemens Vectron]]]]

Pierwsze, bardzo proste pojazdy o napędzie elektrycznym, zasilane jednak z baterii, powstawały w latach 30. XIX w., głównie w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, jednak za pierwszypierwszą elektrowózlokomotywę elektryczną przyjmuje się małą lokomotywkę skonstruowaną w roku 1879 przez [[Werner von Siemens|Wernera von Siemensa]], która pobierając prąd z trzeciej szyny ciągnęła mały wagonik-ławkę po terenach wystawy powszechnej w [[Berlin]]ie.

Od tamtego czasu powstało wiele różnorodnych konstrukcji elektrowozówlokomotyw elektrycznych. Początkowo ich układ jezdny dość dokładnie odwzorowywał układ jezdny parowozówlokomotyw parowych (przeniesienie napędu za pomocą ślepych wałów i [[Wiązar (mechanika)|wiązarów]]) a silniki były bardzo prymitywne – ciężkie i o niewielkiej mocy, jednak już na tym wczesnym etapie rozwoju lokomotywy elektryczne wykazywały szereg zalet w porównaniu z dominującymi wówczas parowozamilokomotywami parowymi. Przełomem okazało się zastosowanie [[Trakcja kolejowa|trakcji]] elektrycznej na liniach górskich, m.in. w tunelu na [[Simplonpass|przełęczy Simplon]] – był to z jednej strony poligon dla nowych konstrukcji, a z drugiej – jedyne dające się zastosować rozwiązanie napędu pociągów w tunelu. Powstawały konstrukcje do ciągnięcia ciężkich pociągów w trudnych warunkach (np. skandynawska linia do wywozu surowców z Kiruny z trójczłonowymi lokomotywami wiązarowymi o układzie osi 1’D+D+D1’, pracującymi w warunkach arktycznych).

Z czasem napęd korbowy został wyparty przez różne rodzaje systemów mniej lub bardziej elastycznego przeniesienia napędu. Postęp w konstrukcji silników elektrycznych spowodował ich znaczne zmniejszenie (ciężar i gabaryty), a jednocześnie wzrost mocy. Powstał używany do dziś tzw. tramwajowy system zawieszenia silnika, odznaczający się prostotą i pracujący poprawnie do prędkości ok. 100 km/h, ale też zapewniający pełne usprężynowanie jedynie połowie masy silnika (silnik jest z jednej strony zawieszony na osi). Zarzucono stosowanie osi tocznych i wykształcił się obowiązujący do dziś układ osi lokomotyw – Co’Co’, Bo’Bo’Bo’, Bo’Bo’ (ten ostatni zdecydowanie dominuje). Nie brakowało w tym czasie (połowa XX w.) różnych konstrukcji eksperymentalnych, np. lokomotywa z silnikami o osiach pionowych (próba udana – lokomotywa kolei austriackich wykazywała dobre własności trakcyjne, lecz konstrukcji tej nie rozwijano) czy próba zastosowania silników bezpośrednio na osi (okazało się, że lokomotywy w tym układzie pracują dobrze jedynie przy dużych prędkościach, natomiast wykazują małą moc rozruchową). Rezygnacja z wiązarów uwolniła lokomotywy od największej wady tego napędu – niezrównoważenia mas i związanego z tym niekorzystnego oddziaływania na tor. Następnie pojawiły się napędy z pełnym usprężynowaniem – od bardzo prymitywnych z wirującymi sprężynami śrubowymi (konstrukcje amerykańskie), przez konstrukcje firmy Sécheron i Brown-Boveri (napędzanie koła poprzez elementy amortyzujące między szprychami koła), przeniesienie napędu za pomocą stalowej elastycznej tarczy czy konstrukcje z dźwigniami i popychaczami (Alsthom – stosowany np. w lokomotywie [[Pafawag 4E/HCP 303E|EU07]]).

ElektrowózLokomotywa elektryczna posiada kilka systemów zabezpieczeń instalacji elektrycznej, np.: wyłącznik szybki, wyłącznik nadmiarowy, wyłącznik zanikowo-napięciowy.