M-teoria: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
lit. |
m →Wczesne prace o supergrawitacji: w tym przypadku "wywieść", lit. |
||
Linia 77:
Ogólna teoria względności nie nakłada żadnych ograniczeń na ilość możliwych wymiarów czasoprzestrzennych. Choć typowo formułuje się ją w czterech wymiarach, te same równania można napisać dla pola grawitacyjnego w dowolnej liczbie wymiarów. Supergrawitacja jest bardziej restrykcyjna, nakłada bowiem ograniczenie w postaci maksymalnej liczby wymiarów{{odn|Duff|1998|s=64}}. W 1978 [[Werner Nahm]] wykazał, że maksymalna liczba wymiarów czasoprzestrzennych, dla której można sformułować spójną teorię supersymetryczną wynosi 11{{odn|Nahm|1978}}. W tym samym roku [[Eugene Cremmer]], [[Bernard Julia]] i [[Joel Scherk]] z [[École normale supérieure|École Normale Supérieure]] wykazali, że supergrawitacja nie tylko pozwala na do siedmiu wymiarów czasoprzestrzennych, ale w rzeczywistości przyjmuje najbardziej elegancką postać właśnie w maksymalnej liczbie wymiarów{{odn|Cremmer|Julia|Scherk|1978}}{{odn|Duff|1998|s=65}}.
Początkowo wielu fizyków miał nadzieję, że dzięki jedenastowymiarowej kompaktyfikowalnej supergrawitacji możliwe okaże się skonstruowanie realistycznych modeli naszego czterowymiarowego świata. Nadzieja ta wynikała z tego, że takie modele zapewniałyby zunifikowany opis czterech fundamentalnych oddziaływań przyrody: [[Oddziaływanie elektromagnetyczne|elektromagnetyzmu]], [[odziaływanie silne|oddziaływań silnych]], [[odziaływanie słabe|słabych]] i grawitacji. Zainteresowanie jedenastowymiarową supergrawitacją zanikło szybko, gdy odkryto różne wady takiego rozwiązania. Jeden z tych problemów polegał na tym, że prawa fizyki wydają się rozróżniać kierunek zgodny z ruchem zegara i przeciwny. Do zjawiska tego stosuje się termin [[chiralność (fizyka)|chiralność]]. [[Edward Witten]] i inni zaobserwowali, że własności chiralności nie można w prosty sposób
Podczas [[pierwsza rewolucja superstrunowa|pierwszej rewolucji superstrunowej]] w 1984 wielu fizyków przerzuciło się na teorię strun jako teorię unifikacji fizyki cząstek i grawitacji kwantowej. W przeciwieństwie do teorii supergrawitacji teoria strun potrafiła pomieścić chiralność obecną w modelu standardowym, zaopatrując naukę w teorię grawitacji zgodną z efektami kwantowymi{{odn|Duff|1998|s=65}}. Inną cechą teorii strun przyciągającą fizyków w dwóch ostatnich dekadach XX wieku jest wysoki stopień wyjątkowości. W zwykłych teoriach cząstek można rozważyć każdy zbiór cząstek elementarnych, których klasyczne zachowanie opisuje arbitralny [[lagranżjan]]. Teoria strun znacznie więcej wymusza: do lat
=== Związek pomiędzy teoriami strun ===
| |||