Cesarstwo Austrii: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m uzup. i popr. linki |
|||
Linia 6:
|p2 = Arcyksięstwo Austriackie
|p2_flaga = Flag of Austria.svg
|lata_istnienia = 1804-1867/1918<ref name=a>Utworzenie dualistycznej monarchii austro-węgierskiej nie likwidowało Cesarstwa Austrii.</ref>
|n1 = Austro-Węgry
|n1_flaga = Flag of Austria-Hungary 1869-1918.svg
|flaga_obraz = Flag of the Habsburg Monarchy.svg
|herb_obraz = Imperial Coat of Arms of the Empire of Austria.svg
|nazwa_dopełniacz = Cesarstwa Austrii
|dewiza =
|dewiza_język =
|dewiza_polski =
|lokalizacja_obraz = Austrian empire.png
|konstytucja =
|państwo =
|język_urzędowy = [[język niemiecki|niemiecki]]
|język_używany =
|stolica = [[Wiedeń]]
|ustrój_polityczny = [[monarchia konstytucyjna]]
|typ_państwa =
|władca opis = [[Władcy Austrii|cesarz]]
|pierwszy władca = [[Franciszek II Habsburg|Franciszek I Habsburg]]
|ostatni władca = [[Karol I Habsburg]]
|status_terytorium = Cesarstwo
|zależne_od =
|głowa_terytorium =
|głowa_terytorium_opis =
|w_imieniu_tekst =
|w_imieniu_urząd =
|w_imieniu =
|szef_rządu =
|szef_rządu_opis = [[Karol I Habsburg]]
|w_imieniu_tekst2 =
|w_imieniu_urząd2 =
|w_imieniu2 =
|powierzchnia = 698 700 (1804rok)
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
|ludność = 21 200 000
|gęstość = 30
|ludność_rok = 1804
|narodowości =
|ludność_miejsce =
|utworzenie_sposób =
|od_kogo =
|utworzenie_data = 1804
|przez_kogo =
|likwidacja_data = 1918<ref name=a />
|likwidacja_sposób =
|religia_dominująca = [[katolicyzm]]
|waluta_nazwa = [[Gulden austro-węgierski|talar austriacki, gulden]], [[Korona austro-węgierska|korona]]
|waluta_symbol =
|UTC =
|hymn = [[Hymn ludowy|Volkshymne]]
|hymn_nazwa_polska = Hymn ludowy
|kod_ISO =
|domena =
|kod_samochodowy = A
|numer_kierunkowy =
|terytoria_zależne =
|terytoria_autonomiczne =
|mapa_obraz =
|uwagi =
|commons = Category:Empire of Austria
}}
Linia 86 ⟶ 72:
== Historia ==
[[Plik:Austrian imperial crown dsc02787.jpg|thumb|left|upright=0.6|[[Korona Rudolfa II Habsburga|Austriacka korona cesarska]]]]
W latach
W Cesarstwie nie przeprowadzano formalnej [[Koronacja|koronacji]] (w przeciwieństwie
Od 1815 roku Cesarstwo Austrii było jednym z głównych decydentów europejskich, wchodząc w skład [[Święte Przymierze|Świętego Przymierza]]. Jego polityką kierował przez blisko 40 lat kanclerz [[Klemens Lothar von Metternich|Klemens Metternich]]. O potędze Austrii świadczy fakt jej ciągłej ingerencji w wewnętrzne sprawy państw niemieckich i włoskich oraz [[Hiszpania|Hiszpanii]], a także ważna rola arbitra międzynarodowego podczas [[wojna krymska|wojny krymskiej]] (1853-1856). Terytorium cesarstwa obejmowało [[Austria|Austrię]] właściwą, [[Tyrol (region)|Tyrol]], [[Styria|Styrię]], [[Czechy (kraina)|Czechy właściwe]], [[Morawy]], część [[Śląsk]]a, [[Węgry]], [[Siedmiogród]], [[Słowacja|Słowację]], [[Chorwacja|Chorwację]], [[Slawonia|Slawonię]], [[Słowenia|Słowenię]], [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicję]], [[Bukowina (kraina historyczna)|Bukowiny]], [[Wenecja|Wenecję]] i [[Lombardia|Lombardię]].
[[Wiosna Ludów]] (1848-1849) nie ominęła też Austrii, która przeżyła niepokoje wewnętrzne i starcia z Węgrami (1848-1849).
{{Osobny artykuł|Rewolucja marcowa}}
{{Osobny artykuł|Powstanie węgierskie 1848}}
Linia 122 ⟶ 108:
[[Plik:Fahne Kaisertum Österreich.jpg|thumb|upright=0.6|Sztandar Cesarstwa z okresu rządów Franciszka Józefa I]]
W rzeczywistości od tego momentu Austria zaczęła tracić samodzielność polityczną i podporządkowywać się interesom współkoalicjanta niemieckiego. Trudności zewnętrzne rzutowały również na kłopoty wewnątrz imperium – polityka [[germanizacja|germanizacyjna]] wywołała reakcje narodowościowe, które zmusiły władze centralne do złagodzenia swojej polityki, czego skutkiem było nadanie narodom imperium autonomii politycznej i kulturowej (np. Polakom galicyjskim, Czechom) oraz przyznanie najpotężniejszemu po Niemcach narodowi imperium – Węgrom – statusu narodu współrządzącego (1867). Dzięki temu starano się zapobiec wojnom wewnętrznym i nieuniknionemu rozpadowi imperium. W latach
== Zobacz też ==
|