Bolesław I cieszyński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: usuwam szablon {{Władcy Śląska}}
Linia 3:
Bolesław I był młodszym synem księcia cieszyńskiego [[Przemysław I Noszak|Przemysława I Noszaka]] i księżnej bytomskiej Elżbiety. Wprawdzie w kronice [[Jan Długosz|Jana Długosza]] nazwany jest starszym synem, jest to jednak z pewnością pomyłka naszego dziejopisarza, gdyż w innych źródłach [[Przemysław oświęcimski]] występuje zawsze jako starszy syn na pierwszym miejscu.
 
W [[1405]] ojciec dopuścił dorosłego już Bolesława do formalnych współrządów w księstwie cieszyńskim i powierzył mu władzę w księstwie bytomskim i siewierskim. Rok później po tragicznej śmierci brata Przemysława Bolesław objął też rządy w [[Księstwo Oświęcimskieoświęcimskie|księstwie oświęcimskim]] i został następcą cieszyńskiego tronu. W tym czasie ożenił się z Małgorzatą, córką [[książętaKsiążęta opawsko-raciborscyopawscy|księcia opawskiego]] [[Jan I Raciborski|Jana I]] i siostrą księcia [[Jan II Żelazny|Jana II]], który doprowadził do śmierci Przemysława oświęcimskiego. Stało się to według Jana Długosza wbrew woli Przemysława Noszaka, który groził nawet wydziedziczeniem jedynego pozostałego przy życiu syna, jeśli ten zgodzi się na jakiekolwiek kontakty z linią [[Przemyślidzi|Przemyślidów]] opawskich. Jak by nie było, Małgorzata zmarła krótko po ślubie, już w [[1407]]. Małżeństwo to przyczyniło się też wydatnie do zawarcia ugody zwaśnionych rodów [[7 września]] [[1407]].
 
Po śmierci ojca w [[1410]] Bolesław objął władzę w [[Cieszyn]]ie, w połowie Głogowa i Ścinawy, Strzelinie, oraz ponownie się ożenił ([[1412]]): tym razem jego wybranką została [[Eufemia mazowiecka (1395/1398-1447)|Eufemia]], córka [[Siemowit IV|Siemowita IV mazowieckiego]] i [[Aleksandra Olgierdówna|Aleksandry Olgierdówny]], siostry [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełły]]. Prawdopodobnie inicjatorem tego małżeństwa był sam polski król, widząc w tym szansę na bliższe związanie [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]] z Krakowem. Eufemia była ponoć tak urodziwa, że Bolesław nie wzbraniał się przed tym związkiem, ale na zawarcie małżeństwa zgodę musiał wyrazić sam papież, bowiem pomiędzy księciem i księżniczką istniało pokrewieństwo trzeciego stopnia.
Linia 13:
Wcześniej, bo już w [[1414]] Bolesław zdecydował się na przekazanie swojemu bratankowi [[Kazimierz I oświęcimski|Kazimierzowi I]] (który był synem tragicznie zmarłego Przemysława) [[Oświęcim]]ia, [[Siewierz]]a i Toszka, wraz z podległymi tym miastom ziemiami. Podział ten stał się zarzewiem konfliktu, rozwiązanego dopiero dwa lata później, po mediacji [[książęta legnicko-brzescy|księcia lubińskiego]] [[Henryk IX lubiński|Henryka IX]] dodatkowym wydzieleniem bratankowi Strzelina i wypłacie 300 grzywien. W rękach księcia pozostało [[Księstwo Cieszyńskie]], oraz połowa Księstwa Bytomskiego i Księstwa Głogowskiego.
 
U schyłku rządów księstwo należące do Bolesława stało się widownią gwałtownych wydarzeń związanych z ruchem [[husyciHusytyzm|husyckim]]. W [[1430]] pod ich władzę dostały się m.in. Bytom i [[Gliwice]].
 
Bolesław wspierał rozwój podległych mu miast, dzięki czemu szereg praw zawdzięczały mu m.in. [[Bytom]] (w 1412 roku tamtejsi mieszczanie otrzymali prawo dziedziczenia), [[Bielsko]] i [[Frydek-Mistek|Frydek]]. Prowadził rozważną politykę wewnętrzną i zagraniczną. Z drugiego małżeństwa zapewnił sobie też następców, bowiem oprócz córki [[Aleksandra cieszyńska|Aleksandry]] (późniejszej żony palatyna węgierskiego Władysława z Gary) miał aż czterech synów.
 
Po śmierci Bolesława, która nastąpiła [[6 maja]] [[1431]], władzę w księstwie objęli oni niepodzielnie, wraz ze swoją matką. Wspólne sprawowanie władzy nie zrodziło pomiędzy nimi większych konfliktów, [[Cieszyn]] miał jednocześnie czterech Piastów noszących godność księcia cieszyńskiego oraz księżną-matkę. Stan ten trwał do [[1442]], kiedy księstwo podzielono. Najstarszy syn Bolesława I [[Wacław I cieszyński|Wacław]] (zm. [[1474]]) zasiadł na Bytomiu i Siewierzu, [[Władysław głogowski|Władysław]] (zm. [[1460]]) aż do swej śmierci rządził [[Głogów|Głogowem]], a [[Bolesław II cieszyński|Bolesław]] (zm. [[1452]]) został księciem cieszyńskim wraz z bratem [[Przemysław II cieszyński|Przemysławem]] (zm. [[1477]]). Ten ostatni po śmierci braci panował już niepodzielnie w Cieszynie i części Głogowa. Bolesław I został pochowany w klasztorze dominikańskim w Cieszynie.
 
== Zobacz też ==
{{Literatura}}
 
== Bibliografia ==
Linia 26 ⟶ 29:
* [[Piastowie cieszyńscy]]
* [[Śląsk Cieszyński]]
 
== Literatura dodatkowa ==
* {{cytuj książkę | tytuł = [[Polski Słownik Biograficzny]] | tom = 2 | wydawca = [[Polska Akademia Umiejętności]] – Skład Główny w Księgarniach [[Gebethner i Wolff|Gebethnera i Wolffa]] | miejsce = [[Kraków]] | rok = 1936 | tytuł tomu = Beyzym Jan – Brownsford Marja | rozdział = Bolesław (Bolko)| autor r = Karol Piotrowicz | strony = 277–278}} Reprint: [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich]], Kraków 1989, ISBN 8304032910
 
{{Władcy Śląska (księstwo legnickie)}}