Nefilim: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Aetgar (dyskusja | edycje)
zmieniono sekcję "apokryfy ST" na "apokryfy i pseudoepigrafy", by w ten sposób uwzględnić zarówno ST jak i NT; sekcję wstępnie podzielono na poszczególne dzieła; ponieważ w tych tekstach słowo nefilim się nie pojawia, zmieniono nazwę sekcji
Aetgar (dyskusja | edycje)
uporządkowano dane w "tradycji hebrajskiej"; zaznaczono, które treści pochodzą z opracowań raczej niż ze źródeł
Linia 47:
 
== Nefilim w tradycji hebrajskiej ==
=== Nefilim w mitologii hebrajskiej ===
''Nefilim'', czyli upadli, nosili także inne imiona plemienne: ''[[Emici|Emim]]'' (potworności), ''Refa'im'' (osłabiający), ''Gibborim'' (wielcy bohaterowie), ''Zamzummim'' (dokonujący wyczynów), ''[[Anakici|Anakim]]'' (o długich szyjach, ''vel'' noszący naszyjniki), ''Awwim'' (niszczyciele ''vel'' węże). Według legend hebrajskich ''nefilim'' Arba założył miasto Hebron, nazywane także Kiriat-Arba, „miastem czterech” na pamiątkę czterech szczepów, którym dał początek Arba. Arba był ojcem Anaka. Synowie Anaka, Szeszaj, Achiman, Talmaj, zostali wygnani z Hebronu przez towarzyszy [[Jozue]]go<ref>R. Graves, R. Patai, ''Mity hebrajskie. Księga rodzaju'', Warszawa 1993, s. 111. ISBN 83-900592-1-5.</ref>. Z kananejskimi olbrzymami także walczył [[Kedorlaomer]].
 
=== Nefilim w mitologiiliteraturze hebrajskiejrabinicznej ===
Przez [[Moabici|Moabitów]] olbrzymi byli nazywani ''[[Emim]]'' (postrachy), przez [[Ammonici|Ammonitów]] – ''[[Zuzyci|Zumzummim vel Zuzim]]'' (krzątający się), przez [[Ramot w Gileadzie|Gileadytów]] zaś ''Refaim'' (osłabiający). W mitologii [[Ugarit|ugaryckiej]] występowali pod postacią [[Duch (spirytyzm)|upiorów]]<ref>R. Graves, R. Patai, ''Mity hebrajskie. Księga rodzaju'', Warszawa 1993, s. 157. ISBN 83-900592-1-5.</ref>.
W literaturze rabinicznej termin ''nefilim'' pojawia się dość rzadko, znaczące jest jednak to, że różne derywaty rdzenia ''nafal'' przybierają szereg znaczeń. Na przykład wyrażenie ''ben nefilim'' występuje w [[Midrasz|midraszu]] Szemot r. 15:28 oraz w [[Talmud|Talmudzie babilońskim]] w traktacie Chullin 127a, w którym najprawdopodobniej oznacza gatunek gada lub płaza; w traktacie Bechorot 44b wyrażenie ''ruach ben nefilim'' odnosi się do złego ducha astmy a w midraszu Rut r. 4:3 można przeczytać, że ze związku ''nafil'' i ''nefila’'' powstaje ''gibbor''. Najbardziej rozpowszechnionym znaczeniem są jednak „poronione płody” (hebr. ''nefalim''), wspomniane np. w traktatach Bawa batra 101b, 102b oraz Pesachim 9a–b.<ref>{{Cytuj|autor=M. Jastrow|rozdział=נפל|tytuł=Dictionary of Targumim, Talmud and Midrashic Literature|data=|miejsce=London-New York|s=923|url=http://www.tyndalearchive.com/tabs/jastrow/}}</ref>
 
=== Nefilim w agadachmitologii talmudycznychhebrajskiej ===
Według niektórych opracowań legend hebrajskich Nefilim nosili także inne imiona plemienne: ''[[Emici|Emim]]'' (potworności), ''Refa'im'' (osłabiający), ''Gibborim'' (wielcy bohaterowie), ''Zamzummim'' (dokonujący wyczynów), ''[[Anakici|Anakim]]'' (o długich szyjach, ''vel'' noszący naszyjniki), ''Awwim'' (niszczyciele ''vel'' węże). Według legend hebrajskich ''nefilim'' Arba założył miasto Hebron, nazywane także Kiriat-Arba, „miastem czterech” na pamiątkę czterech szczepów, którym dał początek Arba. Arba był ojcem Anaka. Synowie Anaka, Szeszaj, Achiman, Talmaj, zostali wygnani z Hebronu przez towarzyszy [[Jozue]]go<ref>R. Graves, R. Patai, ''Mity hebrajskie. Księga rodzaju'', Warszawa 1993, s. 111. ISBN 83-900592-1-5.</ref>. Z kananejskimi olbrzymami także walczył [[Kedorlaomer]]. Przez [[Moabici|Moabitów]] olbrzymi byli nazywani ''[[Emim]]'' (postrachy), przez [[Ammonici|Ammonitów]] – ''[[Zuzyci|Zumzummim vel Zuzim]]'' (krzątający się), przez [[Ramot w Gileadzie|Gileadytów]] zaś ''Refaim'' (osłabiający). W mitologii [[Ugarit|ugaryckiej]] występowali pod postacią [[Duch (spirytyzm)|upiorów]]<ref>R. Graves, R. Patai, ''Mity hebrajskie. Księga rodzaju'', Warszawa 1993, s. 157. ISBN 83-900592-1-5.</ref>. Według różnych opracowań [[Hagada|agad]] [[talmud]]ycznych aniołowie zstąpili na Ziemię z polecenia Boga. Wkrótce potem ożenili się ze śmiertelnymi kobietami, a z tych związków zrodzili się giganci. Dwaj synowie [[Grigori|upadłego anioła]] (''grigori'') Simchaziego, Hamija i Haja, mieli prorocze sny, iż wkrótce na Ziemię zostanie zesłany potop. Gdy już nastąpił, jeden z gigantów, [[Og]], król [[Baszan]]u, uratował swoje życie, bowiem uprosił Noego o wpuszczenie go do Arki<ref>''Agady talmudyczne. Ludowe opowieści, baśnie, legendy, przypowieści, aforyzmy i przysłowia wybrane z Talmudu'', tł. M. Friedman, Wrocław 2005, s. 17-19. ISBN 83-7384-189-X.</ref>.
 
== Kultura popularna ==