Chłopi: Różnice pomiędzy wersjami

=== We Francji ===

Przed wybuchem rewolucji we Francji liczba chłopów wynosiła około 19 milionów i stanowiła 75 % jej mieszkańców, którzy jako stan obciążeni byli mnóstwem powinności, podatków i danin na rzecz szlachty, państwa i kościoła. Poza czynszem ciążyły na nich wysokie daniny w naturze, opłaty ściągane przy różnych okazjach, obowiązki z tytułu pańszczyzny nadzwyczajnej oraz obowiązek [[szarwark]]u który w 1787 wynosił 30 dni w roku. Pierwsze zmiany korzystne dla chłopów wprowadził w 1779 król [[Ludwik XVI]] znosząc poddaństwo w dobrach królewskich i nakazując jego likwidację na terenie reszty kraju. Mimo to przed rewolucją jeszcze 2 mln, z 19 mln chłopów francuskich żyło w poddaństwie. Z chwilą wybuchu rewolucji chłopi oprócz tego że przestali wywiązywać się z obciążeń feudalnych oraz [[Dziesięcina|dziesięciny]], zaczęli napadać na zamki i dwory niszcząc w nich archiwa zawierające wykazy obciążających ich powinności<ref>J.Ciepielewski, I.Kostrowicka, Z.Landau, J.Tomaszewski ''Dzieje gospodarcze świata do roku 1970'', Warszaw 1974, s.126.</ref>.

{{osobny artykuł|Wielka Trwoga}}

Na zachodzie Niemiec rozwój stosunków agrarnych przebiegał podobnie jak we Francji, choć powinności chłopskie były na ogół większe, a zależność osobista cięższa. Ostatecznie zniesienie poddaństwa nastąpiło tu w związku z [[Wojny napoleońskie|wojnami napoleońskimi]] (Westfalia 1807, Bawaria 1808, Hesja 1811, Wirtembergia 1819).