Max Wolf: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, drobne techniczne, przypisy
Linia 1:
[[Plik:Max Wolf.jpg|thumb|left|Max Wolf]]
{| class="wikitable collapsible" width=290px align="right" style="margin: 1em0; margin-topleft:1em; 0float:right; clear:right;"
 
{| class="wikitable collapsible" width=290px align="right" style="margin: 1em; margin-top: 0;"
! colspan="2" style="white-space: nowrap;" | Odkryte [[planetoida|planetoidy]]: 248
|-
Linia 510 ⟶ 509:
|}
 
'''Maximilian Franz Joseph Cornelius Wolf''' (ur. [[21 czerwca]] [[1863]] w [[Heidelberg]]u, zm. [[3 października]] [[1932]] tamże) – [[Niemcy|niemiecki]] [[astronom]]. Odkrył 248 [[planetoida|planetoid]] (228 samodzielnie oraz 20 wspólnie z innymi astronomami)<ref>[http://www.minorplanetcenter.org/iau/lists/MPDiscsNum.html Minor Planet Discoverers]</ref>{{r|mpc}}, 3 [[kometa|komety]], m.in. ([[14P/Wolf]] i [[43P/Wolf-Harrington]]) oraz 4 [[supernowa|supernowe]] ([[SN 1895A]], [[SN 1909A]], [[SN 1920A]] i [[SN 1926A]]).
 
Był jednym z pionierów wprowadzenia fotografii do badań astrofizycznych. Dzięki fotograficznym badaniom nieba udowodnił istnienie ciemnych obłoków materii międzygwiazdowej w naszej [[GalaktykaDroga Mleczna|naszej Galaktyce]] i pierwszy użył stereokompaktora, co w znacznym stopniu pomogło w odkrywaniu i identyfikacji zmiennych lub poruszających się obiektów na fotografiach nieba<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Encyklopedia Britannica|wydawnictwo=KURPISZ S.A.|miejsce=Poznań|rok=2006|wolumen=XXI|strony=141|isbn=978-83-60563-25-0r|eb}}</ref>. Na wykonanych przez niego zdjęciach wykryto ponad 5000 galaktyk, wśród nich gromadę galaktyk w gwiazdozbiorze [[Warkocz Bereniki]]. On też pierwszy odkrył na fotografii powracającą [[Kometa Halleya|Kometękometę Halleya]], dokonując obserwacji w [[Heidelberg]]u 11 września 1909 r. Poszukiwania opierał na [[Efemerydy (astronomia)|efemerydzie]] obliczonej przez [[Philip Herbert Cowell|Cowella]] i [[Andrew Claude de la Cherois Crommelin|Crommelina]]. Wprawdzie kometę odnaleziono na wcześniej zrobionych zdjęciach w innych obserwatoriach (24 sierpnia 1909 w obserwatorium w Heluanie oraz 9 września w Greenwich), ale przypadkowo w ramach innych prac badawczych. Odkryta w 1906 planetoida [[(588) Achilles]] to pierwsza z grupy [[Trojańczycy|trojańczyków]].
 
W uznaniu jego zasług nazwano dwie planetoidy [[(827) Wolfiana]]{{r|springer}} i [[(1217) Maximiliana]]{{r|springer2}} oraz krater [[Wolf (krater księżycowy)|Wolf]] na [[Księżyc]]u{{r|gazetteer}}.
 
W 1912 roku przyznano mu nagrodę [[Prix Jules-Janssen]].
 
<br clear=left>
{{Przypisy}}|przypisy=
<ref name=eb>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Britannica | wydawnictwo = KURPISZ S.A. | miejsce = Poznań | rok = 2006 | wolumen = XXI | strony = 141 | isbn = 978-83-60563-25-0}}</ref>
<ref name="gazetteer">{{Cytuj stronę | url = http://planetarynames.wr.usgs.gov/Feature/6569 | tytuł = Wolf on Moon | praca = Gazetteer of Planetary Nomenclature | opublikowany = IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA | język = en | data dostępu = 2016-08-14}}</ref>
<ref name="mpc">{{Cytuj stronę | url = http://www.minorplanetcenter.org/iau/lists/MPDiscsNum.html | tytuł = Minor Planet Discoverers | data = 2016-06-22 | praca = Minor Planet Center | opublikowany = Międzynarodowa Unia Astronomiczna | język = en | data dostępu = 2016-08-14}}</ref>
<ref name=springer>{{Cytuj książkę | nazwisko = Schmadel | imię = Lutz D. | autor link = Lutz Schmadel | tytuł = Dictionary of Minor Planet Names | url = http://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978-3-540-29925-7_828 | wydawca = Springer | data = 2007 | strony = 76 | isbn = 978-3-540-29925-7}}</ref>
<ref name=springer2>{{Cytuj książkę | nazwisko = Schmadel | imię = Lutz D. | autor link = Lutz Schmadel | tytuł = Dictionary of Minor Planet Names | url = http://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978-3-540-29925-7_1218 | wydawca = Springer | data = 2007 | strony = 101 | isbn = 978-3-540-29925-7}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* ''Bliżej komety Halleya'', K. Ziółkowski, wyd. Alfa, Warszawa 1985
* Encyklopedia Britannica, wyd. KURPISZ S.A., Poznań, 2006, wolumen - XXI
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Wolf, Max}}
[[Kategoria:Niemieccy astronomowie]]
[[Kategoria:Odkrywcy komet]]
[[Kategoria:Odkrywcy planetoid]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1863]]
[[Kategoria:Zmarli w 1932]]
[[Kategoria:Laureaci Złotego Medalu Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego]]
[[Kategoria:Laureaci Prix Jules-Janssen]]
[[Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu w Heidelbergu]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1863]]
[[Kategoria:Zmarli w 1932]]