|
== Historia ==
Na początku naszej ery część ludów zamieszkujących obecne tereny północnej Ugandy, głównie ludu [[Bantu]], prowadziły osiadły tryb życia i zajmowały się rolnictwem. W pierwszej połowie I tysiąclecia plemiona te podporządkowali sobie zbrojnie [[Niloci]] przybyli z północy. W X-XI wieku powstało tu państwo Kitwara, szczyt rozwoju którego przypadł na wiek XIV-XV. Po rozpadzie Kitwary powstało wiele państewek plemiennych<ref name=PWN>{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Uganda-Historia;4575597.html|tytuł =Uganda. Historia.|opublikowany=http://encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref>. Najważniejszymi z plemiennych państw były królestwa [[Ankole]], Bunjoro, [[Toro]] i [[Buganda]]. W XIX wieku Buganda objęła hegemonię w regionie. Wraz z XIX wiekiem pojawili się tu [[Arabowie]] którzy szerzyli tu [[islam]] i arabską kulturę<ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>. Szczególny rozkwit nastąpił podczas panowania [[Mutesa I|Mutesy I]] (1860-84). Monarcha ten przyjął islam i nawiązywał kontakty z innymi państwami (w tym z [[Egipt]]em i [[Zanzibar]]em) a także z przybyszami z [[Europa|Europy]] (głównie [[Wielka Brytania|Brytyjczycy]]). Od połowy XIX wieku zaczęli pojawiać się misjonarze. W 1888 roku rozpoczęła działalność [[Brytyjska Kompania Wschodnioafrykańska]]<ref name=PWN>{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Uganda-Historia;4575597.html|tytuł =Uganda. Historia.|opublikowany=http://encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref>. W 1894 roku kompania objęła Bugandę [[protektorat]]em<ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>. Do 1909 roku obszar całego kraju objęto protektoratem. Na początku XX wieku do kraju licznie przybywali [[Hindusi]] którzy stali się gospodarczą i finansową elitą kraju<ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>. W trakcie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] Ugandyjczycy walczyli w szeregach armii brytyjskiej<ref name=PWN>{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Uganda-Historia;4575597.html|tytuł =Uganda. Historia.|opublikowany=http://encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref>.
W 1894 utworzono protektorat Ugandy, w skład którego weszło 5 królestw: [[Ankole]], [[Buganda]], [[Bunyoro]], [[Busoga]] i [[Toro (Uganda)|Toro]]. W roku 1962 federacja Ugandy uzyskała niepodległość od [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. W niepodległym kraju władzę sprawowała [[koalicja rządowa|koalicja]] Kabaka Yekka – partii rojalistycznej ludu [[Gandowie|Baganda]] oraz Ugandyjskiego Kongresu Ludowego o lewicującym charakterze. W wyniku koalicji prezydentem kraju został król autonomicznej Bugandy [[Edward Mutesa]] a premierem przywódca lewicy [[Milton Obote]]. Rząd niepodległej Ugandy zachował systemy [[monarchia|królewskie]] funkcjonujące w części obszarów Ugandy. W 1965 roku doszło do krótkotrwałego kryzysu armii po tym gdy doszło do próby rebelii zorganizowanej przez żołnierzy pochodzenia kenijskiego. Sytuacja była o tyle niebezpieczna że Kenijczycy pełnili w państwie ugandyjskim szereg ważnych funkcji państwowych i zajmowali w państwie kluczową pozycję. Rządowi udało się rozwiązać kryzys i w tym samym roku wydalić Kenijczyków z kierowniczych urzędów w państwie, polityka ta doprowadziła do tego, że w 1969 roku niemal masowo opuścili oni Ugandę<ref>Phares Mukasa Mutibwa (1992). ''Uganda since independence: a story of unfulfilled hopes. United Kingdom: C. Hurst & Co''. s. 65–70. ISBN 1-85065-066-7.</ref>. Współpraca między Mutesą i Obote okazała się krucha, gdyż jako prezydent Mutesa przekonał się, że zakres jego władzy jest tylko reprezentacyjny<ref>Alex Axelrod, Charles Phillips ''Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon'', wyd. Politeja, Warszawa 2000, s. 435</ref>. W 1966 miał miejsce jednoosobowy przewrót zorganizowany przez Obote przeciwko własnemu rządowi, który został oskarżony o uczestnictwo w niezgodnym z prawem handlu złotem [[Demokratyczna Republika Konga|kongijskim]]. Wtedy to premier zawieszając konstytucję umieścił pięciu ministrów w areszcie, a Mutesę pozbawił funkcji prezydenckiej, zastępując go na stanowisku szefa państwa. Mutesa zamieszkał w swoim pałacu, lecz po zreorganizowaniu przez Obote konstytucji tak, by usunęła ona autonomię Bugandy, przyszło Mutesie opuścić Ugandę: Obote rozkazał bowiem swemu dowódcy - byłemu brytyjskiemu oficerowi [[Idi Amin|Idiemu Aminowi Dadzie]] - by wyeliminował Mutesę. W maja 1966 roku armia otoczyła pałac królewski a król udał się na emigrację. Wraz z tym rząd zlikwidował władzę regionalnych monarchów<ref>Erich Schaake, ''Kobiety dyktatorów'', wyd. Videograf II, tłum. Roman Niedballa, Katowice 2004</ref>.
W 1945 roku w radzie prawodawczej po raz pierwszy zasiedli Afrykanie<ref name=PWN>{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Uganda-Historia;4575597.html|tytuł =Uganda. Historia.|opublikowany=http://encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref>. Po zakończeniu II wojny światowej zaczęły powstawać pierwsze afrykańskie organizacje polityczne. Zdelegalizowano je w 1949 roku za działalność antykolonialną. W 1952 roku utworzony został niepodległościowy Narodowy Kongres Ugandy, w 1955 [[prawica|prawicowa]] Partia Demokratyczna a w 1958 Narodowy Związek Ugandy. W 1960 Narodowy Kongres Ugandy uległ przekształceniu Ludowy Kongres Ugandy (UPC) który przyjął doktrynę [[lewica|lewicową]]<ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>.
Jeszcze w 1968 roku rząd choć wprowadził w życie [[plan pięcioletni]] to w dalszym ciągu promował drobną przedsiębiorczość i nakłaniał zagraniczne firmy do inwestycji w kraju. Sytuacja zmieniła się gdy w 1969 roku doszło do próby zamachu na życie Oboto co zradykalizowało rządzących i doprowadziło do wprowadzenia [[stan wyjątkowy|stanu wyjątkowego]] i radykalizacji polityki gospodarczej - Rząd w 1970 roku przejął 60% udziałów w największych korporacjach i bankach - było to rezultatem poglądu Obote który uważał że zarówno władza polityczna i gospodarcza powinna być w rękach większości. Proces [[nacjonalizacja|nacjonalizacji]] zakończył się klęską a rząd nie był w stanie przejąc kontroli nad głównymi strefami gospodarki. Ponadto administracja Obote wdała się w spór z korporacjami międzynarodowymi tj. Shell i [[BP (koncern)|BP]] które zażądały gigantycznych rekompensat za zajęte inwestycje<ref>H. Mittelman, James (1977). ''„Devising an Ideology: The Demonstration Effect in East Africa.”''. Cahiers d'études africaines 17 (66-67): 262–3.</ref>. Rząd połączył lewicowe poglądy z [[nacjonalizm]]em i podjął się nieudanej próby ograniczenia wpływów [[Hindusi|hinduskich]] przedsiębiorców<ref>Phares Mukasa Mutibwa (1992). ''Uganda since independence: a story of unfulfilled hopes''. United Kingdom: C. Hurst & Co. s. 65–70. ISBN 1-85065-066-7.</ref>.
9 października 1962 proklamowano niepodległość a rok później ogłoszono kraj republiką<ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>. Pierwszym prezydentem kraju został [[Edward Mutesa]] a premierem [[Milton Obote]] z UPC<ref name=PWN>{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Uganda-Historia;4575597.html|tytuł =Uganda. Historia.|opublikowany=http://encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref><ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>. Uganda początkowo była państwem federalnym co zmieniło się w 1966 roku gdy Obote odsunął od władzy Mutesę i zlikwidował system federalny. W 1969 roku Obote wprowadził rządy jednopartyjne oraz zapowiedział [[nacjonalizacja|nacjonalizację]] przemysłu i handlu<ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>.
=== Rządy Idi Amina ===
[[Plik:Idi Amin -Archives New Zealand AAWV 23583, KIRK1, 5(B), R23930288.jpg|right||thumb|240px|[[Idi Amin]]]]
{{osobny artykuł|zamach stanu w Ugandzie (1971)|operacja Entebbe}}
25 stycznia 1971 armia na czele z Idi Aminem przeprowadziła pucz wojskowy<ref>{{cytuj książkę | autor = David Hebditch i Ken Connor| tytuł =How to Stage a Military Coup: From Planning to Execution| wydawca = Greenhill Books| miejsce = [[Londyn]]| rok = 2005| strony = 128| isbn = 1-85367-640-3}}</ref>. Pucz wojskowy dokonany przy pomocy [[izrael]]skich tajnych służb i wsparty przez Wielką Brytanię, poprzedził planowane przez Obote odsunięcie Amina od stanowiska dowódczego<ref>Erich Schaake, ''Kobiety dyktatorów'', wyd. Videograf II, tłum. Roman Niedballa, Katowice 2004, s. 133.</ref>. Prezydent [[Tanzania|Tanzanii]] [[Julius Nyerere]] zaoferował [[Azyl|azyl polityczny]] obalonemu prezydentowi Obote. Do byłego prezydenta dołączyło 20 tys. osób prześladowanych przez Aminę z powodów politycznych a w 1972 roku grupa uchodźców przy poparciu Tanzanii próbowała bezskutecznie obalić Amina<ref name="ami">{{Cytuj stronę| url= http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,946151-2,00.html| tytuł = EAST AFRICA: An Idi-otic Invasion| data dostępu =2009-08-22| autor = | data =1978-10-13| praca = | opublikowany = „[[Time (tygodnik)|Time]]”| oznaczenie = | strony =| język =en}}</ref>. Idi Amin rządził w sposób dyktatorski, tworząc brutalny i represyjny reżim oskarżany o wiele zbrodni. Z początku Amin prowadził politykę prozachodnią w oparciu o dobre kontakty z Wielką Brytanią i Izraelem. W latach 1971–1972 reżimowi pomagali Izraelczycy, przekazując pomoc finansową, modernizując armię i szkoląc oficerów. Amin uzyskał patent spadochroniarza w armii izraelskiej jeszcze w latach 60., a inżynierowie wojskowi z Izraela rozbudowali lotnisko w Entebbe na początku lat 70. W 1972 roku nastąpił gwałtowny zwrot w polityce zagranicznej Ugandy po wizycie Amina w [[Libia|Libii]] i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], które zgodziły się udzielić mu pomocy militarnej i finansowej. W tym samym roku Amin wydalił z kraju 70 tysięcy Hindusów, w których rękach znajdowała się większość ugandyjskiej gospodarki. Amin porzucił w zdecydowany sposób wcześniejszą proizraelską politykę a w 1976 roku udzielił wsparcia grupie terrorystów [[Palestyna|palestyńskich]] z [[Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny|Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny]] i wspierających ich terrorystów zachodnioniemieckich, którzy porwali samolot [[Air France]]. Na jego pokładzie znajdowali się w większości obywatele pochodzenia żydowskiego. Samolot został skierowany na lotnisko w [[Entebbe]] w Ugandzie gdzie doszło do akcji odbicia zakładników przez izraelskich komandosów<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko =Bar-Zohar | imię = Michael | nazwisko2 = Mishal | imię2 = Nissim | tytuł = Mossad. Najważniejsze misje izraelskich tajnych służb | wydawca = Dom Wydawniczy „Rebis” | miejsce = Poznań | rok = 2012 | strony = 340–341 | isbn = 978-83-7510-898-9}}</ref>.
W 1971 roku rządy Obote zlikwidował drogą [[zamach stanu w Ugandzie (1971)|zamachu stanu]] samozwańczy generał [[Idi Amin]]. Obalony Obote schronił się w sąsiedniej [[Tanzania|Tanzanii]]. Rządy Amina szybko przerodziły się w brutalną dyktaturę. W wyniku działań dyktatora życie straciło około 300 tysięcy Ugandyjczyków. Polityka wojskowego reżimu była zmienna i pełna sprzeczności. Początkowo Amin pozostawał w przyjaznych relacjach z [[Wielka Brytania|Wielką Brytanią]], [[Izrael]]em i [[Republika Południowej Afryki|RPA]], po czym uznał te kraje za największych przeciwników Ugandy a za sojuszników obrał kraje arabskie. W 1972 roku wysiedlił wszystkich [[Indusi|Indusów]] co przyczyniło się do załamania handlu<ref name=PWN>{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Uganda-Historia;4575597.html|tytuł =Uganda. Historia.|opublikowany=http://encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref><ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>. Rządy Amina doprowadziły do coraz większego chaosu i kryzysu gospodarczego. Sytuacji nie polepszały liczne konflikty z sąsiadami podsycane przez [[nacjonalizm|nacjonalistyczną]] retorykę rządu. W 1979 wybuchła wojna domowa. Wojska tanzańskie [[wojna ugandyjsko-tanzańska|weszły do Ugandy]], zajęły Kampalę i obaliły reżim Amina, który ratował się ucieczką z kraju. W wyniku wyborów w 1980 urząd ponownie objął Milton Obote<ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>.
{{osobny artykuł|wojna ugandyjsko-tanzańska}}
Pod koniec lat 70. doszło do szeregu zbrojnych wystąpień antyrządowych. Na początku października 1978, rebelianci antyrządowi zaatakowali Amina w willi prezydenckiej w [[Kampala|Kampali]]; dyktator uciekł wraz z rodziną helikopterem<ref name="ami">{{Cytuj stronę| url= http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,946151-2,00.html| tytuł = EAST AFRICA: An Idi-otic Invasion| data dostępu =2009-08-22| autor = | data =1978-10-13| praca = | opublikowany = „[[Time (tygodnik)|Time]]”| oznaczenie = | strony =| język =en}}</ref>. Do ataku doszło w okresie, gdy liczba bliskich współpracowników Amina znacznie zmniejszyła się, przy rosnącej liczbie [[Dysydent (polityka)|dysydentów]] w Ugandzie<ref>{{Cytuj stronę| url=http://web.archive.org/web/20071007021857/http://www.ugandaobserver.com/new/archives/2006arch/features/spec/feb/spec200602161.php| tytuł = Not even an archbishop was spared bishop was spared| data dostępu =2009-08-22| autor =Michael Mubangizi | data =2006-02-16| praca = | opublikowany = The Weekly Observer| oznaczenie = | strony =| język =en}}</ref>.
Gdy wiceprezydent Ugandy został ranny w podejrzanym wypadku samochodowym, żołnierze lojalni wobec wiceprezydenta zbuntowali się. Odpowiedzią Amina było wysłanie żołnierzy przeciwko buntownikom, którym w części udało się przekroczyć granice Tanzanii<ref name="ami" /><ref>{{Cytuj stronę| url= http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+ug0140%29| tytuł = Idi Amin and Military Rule| data dostępu =2009-08-22| autor = | data =| praca = | opublikowany = Library of Congress Country Studies: Uganda| oznaczenie = | strony =| język =en}}</ref>. Rebelia przeniknęła do Tanzanii, skąd bojówki złożone z uchodźców zaczęły atakować żołnierzy dyktatora. W 1978 roku w odpowiedzi na tanzańskie wsparcie dla rebeliantów Amin [[wojna ugandyjsko-tanzańska|zaatakował Tanzanię]] i 11 kwietnia 1979 roku, po kontrataku, został obalony przez Tanzańczyków wspierających rebeliancką Ugandyjską Armię Wyzwoleńczą, w konsekwencji czego udał się on na emigrację.
Wkrótce w kraju rozgrzała [[wojna domowa w Ugandzie|wojna domowa]] wywołana konfliktami plemiennymi, rywalizacją między partiami i represjami wobec przeciwników politycznych. W 1985 roku Obote został obalony w puczu a prezydentem został [[Tito Okello]]. W 1986 roku odbył się kolejny pucz w wyniku którego rządy objął [[Yoweri Museveni]]. W latach 1986-91 nasiliła się walka pomiędzy rządem a partyzantami popierającymi Okello, Amina i Obote. Walki zakończyły się sukcesem rządu a w 1994 roku największe zgrupowania partyzanckie wycofały się z konfliktu na mocy [[amnestia|amnestii]]. W połowie lat 80. utworzona ponadto została partyzancka [[Armia Bożego Oporu]] prowadząca od 1987 roku [[rebelia Armii Bożego Oporu|antyrządową rebelię]]. Walki ze sfanatyzowanymi partyzantami trwają do dziś. Oddziały Armii Bożego Oporu wymordowały około 100 tysięcy mieszkańców Ugandy. W ostatnich latach postępuje stabilizacja kraju oraz liberalizacja polityczno-gospodarcza. W 1996 w pierwszych, od uzyskania niepodległości, wyborach prezydenckich wygrał urzędujący Yoweri Museveni. Od tamtego czasu Museveni sukcesywnie zyskuje kolejne reelekcje<ref name=PWN>{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Uganda-Historia;4575597.html|tytuł =Uganda. Historia.|opublikowany=http://encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref><ref name=O>{{cytuj stronę|url=http://portalwiedzy.onet.pl/27923,,,,uganda,haslo.html|tytuł =Ugand|opublikowany=http://portalwiedzy.onet.pl|język=pl}}</ref>.
=== Wojna domowa ===
{{osobny artykuł|wojna domowa w Ugandzie}}
Po obaleniu Amina, nastał okres intensywnej konkurencji i walki o władzę pomiędzy różnymi grupami, które pomagały tanzańskiej armii podczas wojny. W wyborach w grudniu 1980 roku, wygrała partia Miltona Obote – Ugandyjski Kongres Ludowy. Inny z kandydatów, [[Yoweri Museveni]] nie uznał wyników wyborów i ogłosił zbrojny bunt przeciwko nowemu rządowi.
Yoweri Museveni oraz jego zwolennicy schronili się w południowo-zachodniej części kraju, tworząc Popularną Armię Oporu (PRA). PRA później połączyła się z Ugandyjskich Bojowników o Wolność (UFF), w celu stworzenia Narodowej Armii Oporu (NRA) i jej politycznego skrzydła – [[Narodowy Ruch Oporu| Narodowego Ruchu Oporu]] (NRM)<ref>{{cytuj stronę| url= http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+ug0112%29| tytuł = A Country Study: The Ten-Point Program| data dostępu =2009-08-24| autor = | data =1990-12| praca = | opublikowany = [[Biblioteka Kongresu|Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych]]| oznaczenie = | strony =| język =en}}</ref>. Jednocześnie w wojnie domowej udziały brały dwie inne grupy rebeliantów, Ugandyjski Front Ocalenia Narodowego (UNRF) i Była Ugandyjska Armia Narodowa (FUNA), powstałe z resztek zwolenników Amina<ref>{{cytuj stronę| url= http://www.c-r.org/our-work/accord/northern-uganda/causes-dynamics.php| tytuł = Causes and consequences of the war in Acholiland| data dostępu =2009-08-24| autor = Ogenga Otunnu | data =2002| praca = | opublikowany = Lucima et al| oznaczenie = | strony =| język =en}}</ref>. W dniu 27 lipca 1985 roku, część armii przeprowadziła zamachu stanu, przejmując władzę. W obliczu konfliktów w rządzie i zamachu stanu, wojna partyzancka nabrała rozmachu. W grudniu 1985 roku, rząd podpisał porozumienie pokojowe z NRA. Zawieszenie broni zostało załamane niemal natychmiast. W styczniu 1986 roku siły wierne Museveni wkroczył do stolicy a on sam został obwołany prezydentem.
=== Rządy Museveniego ===
{{osobny artykuł|rebelia Armii Bożego Oporu}}
Sprawujący do dziś rządy Yoweri Museveni swoje rządy oparł na [[centroprawica|centroprawicowej]] partii Narodowy Ruch Oporu. Rząd realizuje [[liberalizm|liberalny]] program gospodarczy. Rząd centroprawicowy dokonał reformy państwa a konstytucja z 1993 przywróciła tradycyjny podział południowej części kraju na królestwa. Uganda była ogarnięta w latach 90. epidemią [[Zespół nabytego niedoboru odporności|AIDS]], ale udało się jej zaradzić dzięki [[strategia ABC|strategii ABC]]<ref>http://wiadomosci.onet.pl/raporty/czas-na-wspolne-stanowisko,1,3333301,wiadomosc.html</ref>. Obecnie najpoważniejszym problemem kraju jest [[malaria]], która w Ugandzie zabija więcej ludzi niż AIDS (co roku 70 tys. zgonów, głównie wśród dzieci do lat pięciu oraz ciężarnych kobiet) i której koszty leczenia pochłaniają 40 % wydatków na ochronę zdrowia. Na ponad 90 proc. powierzchni kraju jest ona obecna przez cały rok, zarówno w porze deszczowej, jak i suchej. Okolice jeziora [[Kioga]] na północy kraju to najbardziej malaryczne miejsce na świecie. Naukowcy policzyli, że na każdego mieszkańca przypada tam rocznie średnio 1500 ukąszeń komarów przenoszących pierwotniaka ''Plasmodium falciparum'' wywołującego malarię<ref>Adam Leszczyński [http://wyborcza.pl/1,76842,9879720,Oczywiscie__ze_dzieci_umieraja.html „Oczywiście, że dzieci umierają”] [dostęp 14.10.2013]</ref>.
Sytuacja polityczna jest niestabilna, od 1987 roku, trwa tam [[rebelia Armii Bożego Oporu|rebelia]] prowadzona przez sfanatyzowaną [[Armia Bożego Oporu|Armię Bożego Oporu]] (LRA) głównie na północy kraju. Rebelia sfanatyzowanej organizacji przeniknęła także w południowo-wschodnim [[Sudan]]ie oraz [[Demokratyczna Republika Konga|Demokratycznej Republice Konga]]<ref>{{cytuj stronę| url=http://www.nytimes.com/1996/04/01/world/uganda-s-christian-rebels-revive-war-in-north.html?sec=&spon=&pagewanted=1| tytuł = Uganda’s Christian Rebels Revive War in North| data dostępu =2009-08-16| autor =JAMES C. McKINLEY Jr. | nazwisko = | imię = | link = | autor2 = | nazwisko2 = | imię2 = | autor link2 = | data = 1996-04-01| rok = | miesiąc = | format = | praca = | opublikowany =The New York Times| oznaczenie = | strony = | język =en | id = | cytat=}}</ref><ref name="hunt">{{cytuj stronę| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7926173.stm| tytuł = Uganda to continue Congo LRA hunt | data dostępu =2009-08-16| nazwisko = | imię = | autor=| link = | autor2 = | nazwisko2 = | imię2 = | autor link2 = | data = 2009-03-05| rok = | miesiąc = | format = | praca = | opublikowany =BBC News| oznaczenie = | strony = | język =en | id = | cytat=}}</ref>. Głównym celem ruchu Bożego Oporu jest ustanowienie [[teokracja|teokratycznego]] państwa chrześcijańskiego<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Gus | imię =Martin | autor link = | tytuł =Understanding Terrorism: Challenges, Perspectives, and Issues | wydawca = SAGE | miejsce = | rok =2006 | strony = 196-197 | isbn =9781412927222}}</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Spencer | imię =Robert | autor link = | tytuł = Religion of Peace?: Why Christianity Is and Islam Isn’t.| wydawca = Regnery Publishing | miejsce = | rok =2007 | strony = 108 | isbn =9781596985155}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url=http://www.irinnews.org/InDepthMain.aspx?InDepthId=58&ReportId=72472| tytuł =Interview with Vincent Otti, LRA second in command| data dostępu =2009-08-16| nazwisko = | imię = | autor=| link = | autor2 = | nazwisko2 = | imię2 = | autor link2 = | data = 2007-06| rok = | miesiąc = | format = | praca = | opublikowany =IRIN| oznaczenie = | strony = | język =en | id = | cytat=}}</ref><ref name="In">{{cytuj stronę| url=http://www.irinnews.org/InDepthMain.aspx?InDepthId=58&ReportId=72445| tytuł = In-Depth: Living with the LRA: The Juba Peace Initiative| data dostępu =2009-08-16| nazwisko = | imię = | autor=| link = | autor2 = | nazwisko2 = | imię2 = | autor link2 = | data = 2007-06| rok = | miesiąc = | format = | praca = | opublikowany =IRIN| oznaczenie = | strony = | język =en | id = | cytat=}}</ref>.
[[Plik:Yoweri_Museveni_with_Obamas_2014.jpg|thumb|right|270px|Yoweri Museveni, [[Barack Obama]] i [[Michelle Obama]]. (2014)]]
{{osobny artykuł|I wojna domowa w Kongu|II wojna domowa w Kongu|konflikt w prowincji Kiwu}}
Rząd Museveniego często ingeruje w sprawy zagraniczne. W czasie [[II wojna domowa w Sudanie|II wojny domowej w Sudanie]] wsparł on [[Ludowa Armia Wyzwolenia Sudanu|Ludową Armię Wyzwolenia Sudanu]]<ref>Brian Raftopoulos and Karin Alexander (2006). ''Peace in the balance: the crisis in the Sudan. African Minds''. s. 12–13.</ref>. W czasie [[I wojna domowa w Kongu|I wojny domowej w Kongu]] w 1997 roku, rząd Ugandy wsparł natomiast zbrojnie rebeliantów skupionych w Sojuszu Sił Demokratycznych na rzecz Wyzwolenia Konga, prowadzących wojnę przeciwko dyktatorowi kraju [[Mobutu Sese Seko]]. Działania Ugandy i rebeliantów kongijskich wsparła [[Rwanda]], [[Burundi]] i [[Angola]]. Wojna zakończyła się sukcesem koalicji przeciwników Sese Seko a wojska ugandyjskie wbrew woli nowego rządu Konga pozostały w kraju. Już wkrótce wybuchła [[II wojna domowa w Kongu|kolejna wojna domowa]] w Kongu w której Ugandyjczycy wsparli przeciwników rządu. Działania zakończyły się klęską wojsk ugandyjskich które zostały zmuszone przez Kongijczyków do wycofania się z kraju. W XXI wieku wojska ugandyjskie na krótko interweniowały w DR Konga w trakcie konfliktu w prowincji Kiwu, gdzie wsparły one rząd w walce z rebeliantami [[Tutsi]] a w 2012 roku wsparły nieudaną [[rebelia M23 w Demokratycznej Republice Konga|rebelię zorganizowaną przez ruch M23]]<ref name=sojusz>{{cytuj stronę| url =http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-19973366| tytuł = Rwanda defence chief leads DR Congo rebels, UN report says| data dostępu = 2012-11-25| autor = | data = 2012-11-25| opublikowany = BBC News| język = en}}</ref>.
{{osobny artykuł|Sojusz Sił Demokratycznych}}
Oprócz rebelii fanatyków chrześcijańskich, w 1996 roku rozpoczęła się druga antyrządowa rebelia zorganizowana przez złożony głównie z [[islam|muzułmanów]] [[Sojusz Sił Demokratycznych]] prowadzący kampanię rebeliancką do 2005 roku. Po wprowadzeniu poprawek w konstytucji kraju, ograniczających długość trwania kadencji prezydenta, 23 lutego 2006 w Ugandzie przeprowadzone zostały wybory prezydenckie. Museveni zdobył wówczas 59% głosów. Wybory nie zostały uznane za demokratyczne ze względu na naruszenia ordynacji wyborczej. Główny oponent Museveniego w wyborach, Kizza Besigye został oskarżony o przestępstwa kryminalne i uwięziony, co doprowadziło do zamieszek w Kampali i okolicznych miejscowościach. Besigye został uniewinniony i uwolniony trzy tygodnie przed terminem wyborów. Mimo więzienia, Besigye zdobył w wyborach 37% głosów. Po wyborach swoją rebelię kontynuował Sojusz Sił Demokratycznych. Rebelia zakończyła się w 2008 roku rozejmem<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.cablegatesearch.net/cable.php?id=07KAMPALA577| tytuł = UNCLAS SECTION 01 OF 02 KAMPALA 000577 |opublikowany=WikiLeaks|język =en| data dostępu = 2013-12-27}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url =http://www.cablegatesearch.net/cable.php?id=08KAMPALA660| tytuł = C O N F I D E N T I A L KAMPALA 000660 |opublikowany=WikiLeaks|język =en| data dostępu = 2013-12-27}}</ref>.
W wyborach prezydenckich przeprowadzonych 18 lutego 2011 roku Museveni odniósł zwycięstwo już w pierwszej turze. Zdobył 68,38% głosów pokonując siedmiu kontrkandydatów przy frekwencji wynoszącej 59%. Jego partia Narodowy Ruch Oporu uzyskała bezwzględną większość w parlamencie<ref>[http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/uganda/8336879/Ugandan-president-comfortably-wins-re-election.html ''Ugandan president comfortably wins re-election'' telegraph.co.uk 2011-02-20]</ref>. W lipcu 2013 Sojusz Sił Demokratycznych sprzymierzone z inną organizacją – Narodową Armią na Rzecz Wyzwolenia Ugandy, wznowiła walki z rządem<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.africareview.com/News/DRC-soldiers-clash-with-Ugandan-militias/-/979180/1902244/-/y5c0n3/-/index.html| tytuł =16 killed in clash between DRC army and Ugandan militias|opublikowany=Africareviev|język =en| data dostępu = 2013-12-27}}</ref>.
== Siły zbrojne ==
|
