Ferdinand Schörner: Różnice pomiędzy wersjami

|imię i nazwisko = Ferdinand Schörner

|imię i nazwisko org =

|grafika = Bundesarchiv Bild 183-L29176, Ferdinand Schörner.jpg

|opis grafiki = Ferdinand Schörner (1941)

|podpis =

|data urodzenia = [[12 czerwca]] [[1892]] roku

|miejsce urodzenia = [[Monachium]]

|data śmierci = [[2 lipca]] [[1973]] roku

|miejsce śmierci = [[Monachium]]

|zawód =

|odznaczenia =

|commons = Category:Ferdinand Schörner

|www =

'''Ferdinand Schörner''' (ur. [[12 czerwca]] [[1892]] w [[Monachium]], zm. [[2 lipca]] [[1973]] tamże) −– [[marszałek polny|feldmarszałek]] [[Wehrmacht]]u podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], ostatni naczelny dowódca wojsk lądowych III Rzeszy.

Schörner urodził się w [[Monachium]] w [[Bawaria|Bawarii]]. Był uczestnikiem [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Za udział w austro-węgiersko/niemieckiej [[Bitwa pod Caporetto|ofensywie pod Caporetto]], zakończonej przełamaniem linii obrony Włochów jesienią 1917 roku, uzyskał odznaczenie "Za„Za zasługi"zasługi” ([[Pour le Mérite]]). W czasie wojny doszedł do stopnia porucznika.

W okresie międzywojennym pracował jako oficer sztabowy oraz instruktor. Jako instruktor wojskowy odegrał pierwszorzędną rolę w przekształceniu [[Waffen-SS]] z jednostki paramilitarnej w oddziały szturmowe zdolne współdziałać z Wehrmachtem.

Schörner przysporzył Niemcom licznych sukcesów podczas [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]], gdy dowodził 98 Pułkiem Górskim. Na jego czele 12 września 1939 próbował [[Obrona Lwowa 1939|zdobyć z zaskoczenia Lwów]], co jednak zakończyło się niepowodzeniem<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Porwit | imię = Marian | tytuł = Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku. Tom 2| data = 1983 | wydawca = Wydawnictwo Czytelnik | miejsce = Warszawa| isbn = | strony =}}</ref>. W czasie [[kampania bałkańska 1941|działań na Bałkanach]] podlegała mu [[6 Dywizja Górska (III Rzesza)|6 Dywizja Górska]]. Za swoją rolę w przełamaniu słynnej [[Linia Metaksasa|Linii Metaksasa]] został odznaczony Krzyżem Rycerskim. Dowodził też [[Bitwa pod Termopilami (1941)|operacją zajęcia wąwozu Termopile]]. Przez kolejny rok Schörner pozostawał ze swoją dywizją.

W roku 1941 wziął udział w [[Atak Niemiec na ZSRR|operacji Barbarossa]]. W 1942 objął dowództwo nad [[XIX Górski Korpus Armijny (III Rzesza)|XIX Korpusem Górskim]], jednym z oddziałów niemieckiej armii w [[Finlandia|Finlandii]]. Jego korpus brał udział w [[Operacja Silberfuchs|nieudanym ataku na Murmańsk]], który doprowadził do sytuacji patowej na froncie. Wówczas wypowiedział swoje słynne zdanie: "„''Arktis ist nichts''"” ("„''Arktyka to nic''"”), w którym wyraził swoją wiarę w odporność niemieckich żołnierzy na warunki klimatyczne.

Później, od listopada 1943 roku do stycznia 1944 roku dowodził [[XL Korpus Pancerny (III Rzesza)|XL Korpusem Pancernym]] na [[Front wschodni (II wojna światowa)|froncie wschodnim]]. W marcu 1944 roku został dowódcą [[Grupa Armii A|Grupy Armii A]], a w maju tego samego roku -– dowódcą [[Grupa Armii Południowa Ukraina|Grupy Armii "Południowa„Południowa Ukraina"Ukraina”]]. Początkowo uważał, że krymski port w [[Sewastopol]]u powinien zostać utrzymany bez względu na utratę samego [[Półwysep Krymski|Krymu]]. Jednak później zmienił zdanie i próbował nakłonić [[Adolf Hitler|Hitlera]] do wydania zgody na wycofanie się z portu nad [[Morze Czarne|Morzem Czarnym]]. Odwrót nastąpił za późno, wskutek czego niemiecko-rumuńska 17 armia, stacjonująca na Krymie, poniosła poważne straty. Wielu żołnierzy oczekujących na portowym molo na ewakuację zostało zabitych lub wziętych do niewoli. Późną wiosną 1944 roku Schörnerowi udało się po serii bitew ustabilizować załamujący się front na południowym brzegu [[Dniestr]]u w [[Rumunia|Rumunii]].

W lipcu został dowódcą [[Grupa Armii Północ|Grupy Armii Północ]], przemianowanej później na [[Grupa Armii Kurlandia|Grupę Armii Kurlandia]]. W styczniu 1945 przeniesiono go do [[Grupa Armii „Środek”|Grupy Armii Środek]], broniącej [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] oraz górnego biegu [[Odra|Odry]].

Schörner cieszył się uznaniem wysokich urzędników [[narodowy socjalizm|narodowo socjalistycznych]] -– w tym samego [[Joseph Goebbels|Josepha Goebbelsa]], który w swoim pamiętniku zawarł wiele pochwał odnośnie postawy Schörnera. Wreszcie, 4 kwietnia 1945 roku, Schörnera awansowano do stopnia [[marszałek polny|feldmarszałka]]. Hitler w swoim testamencie politycznym z 29 kwietnia mianował go naczelnym dowódcą wojsk lądowych (''[[Oberkommando des Heeres|Oberbefehlshaber des Heeres]]''). Stanowisko to piastował od 30 kwietnia (tj śmierci Hitlera) do dnia [[Kapitulacja III Rzeszy|kapitulacji III Rzeszy]] 8 maja 1945 roku. W rzeczywistości w dalszym ciągu dowodził swoją grupą armii, chociaż nie podlegał mu żaden sztab i nie posiadał on dostrzegalnego wpływu na działania wojska w ostatnich dniach wojny.

7 maja generał [[Alfred Jodl]], szef sztabu Naczelnego Dowództwa Niemieckich Sił Zbrojnych (''[[Oberkommando der Wehrmacht]]'') negocjował warunki kapitulacji wszystkich sił niemieckich w Kwaterze Głównej Zjednoczonych Sił Ekspedycyjnych (SHAEF). Po raz ostatni Schörner kontaktował się z OKW 2 maja. Zdał wówczas relację, że zamierzał przedostać się z oddziałem na zachód i tam poddać się [[United States Army#Organizacja podczas II wojny światowej|Amerykanom]]. 8 maja przeeskortowano pułkownika z OKW przez pozycje Amerykanów na spotkanie z Schörnerem. Pułkownik podał informację, że Schörner wydał rozkaz kapitulacji, jednak nie mógł zagwarantować, że wszystkie oddziały się do niego dostosują. Jeszcze tego samego dnia Schörner zdezerterował i zbiegł do [[Austria|Austrii]]. 18 maja schwytali go Amerykanie.

Schörner został ponownie aresztowany w sierpniu 1951 roku przez Sowietów. Oskarżono go o "piastowanie„piastowanie urzędów w dowództwie byłej niemieckiej armii oraz aktywne uczestnictwo w przygotowaniu oraz prowadzeniu zbrodniczej wojny przeciwko Związkowi Radzieckiemu z pogwałceniem międzynarodowego prawa i traktatów"traktatów”. W lutym 1952 [[Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR]] skazała Schörnera na 25 lat pozbawienia wolności. Dekretem prezydium z kwietnia 1952 roku kara została zredukowana do 12,5 roku więzienia.

Dekret z grudnia 1954 roku umożliwiał ekstradycję Schörnera do [[Niemiecka Republika Demokratyczna|Niemieckiej Republiki Demokratycznej]]. Władze NRD zezwoliły mu na wyjazd do [[Niemcy|RFN]] w roku 1958. Tam z kolei został aresztowany i oskarżony o bezprawne egzekucje żołnierzy niemieckich oskarżonych o dezercję. Skazano go na cztery i pół roku więzienia. Po odbyciu kary zwolniono go w roku 1963.

Krytykowany jest również za dezercję i opuszczenie 9 maja 1945 stanowiska dowodzenia [[Grupa Armii „Środek”|Grupy Armii "Środek"„Środek”]]. Według [[Hans von Ahlfen|Hansa von Ahlfena]] powinien wykorzystać swą pozycję w rokowaniach z Amerykanami, aby uchronić własnych żołnierzy od radzieckiej niewoli, czego nie zrobił.

* ''www.generals.dk'': http://www.generals.dk/general/Sch%C3%B6rner/Ferdinand/Germany.html

* Pickert Vom Kuban nach Sewastopol -– Flakartillerie im Verbund der 17. Armee